Qua cơn bĩ cực vực dậy từ đống tro tàn, mỗi lần đại dịch qua đi đều là chất xúc tác hình thành nhiều xu thế mới, làm thay đổi hẳn cả một giai đoạn lịch sử sau đó. Vậy đâu là những xu thế mới được kỳ vọng thời kỳ hậu đại dịch Covid-19?

ĐẠI DỊCH TRONG QUÁ KHỨ TẠO RA XU HƯỚNG GÌ?

Theo thống kê của Agriseco, hai trong số các những đại dịch có hậu quả nghiêm trọng nhất trong lịch sử có thể kể tới là Đại dịch Dịch hạch "Cái Chết Đen" thời Trung Cổ và Đại dịch cúm Tây Ban Nha đầu thế kỷ 20.

Đại dịch hạch “Cái chết Đen”: Đại dịch xuất hiện lần đầu tiên ở châu Âu giai đoạn 1347-1351 với hơn 200 triệu người tử vong, tương đương 1/3 dân số châu Âu tại thời điểm đó. Theo nhiều nghiên cứu, nguyên nhân thật sự là một loại vi khuẩn có tên Yersinia pesti đã sống trên cơ thể chuột và lây lan mầm bệnh.

Một số xu hướng lớn hình thành sau dịch gồm: Thúc đẩy cách mạng khoa học công nghệ trên mọi lĩnh vực. Sau đại dịch ghi nhận tiến bộ về khoa học – công nghệ, quân sự, nông nghiệp và các cải tiến trong y học. Con người đã từng bước phát triển y học qua các cuộc điều tra giải phẫu sau Cái Chết Đen. Từ đó việc nghiên cứu cơ thể con người để tìm ra các trạng thái bệnh tật, sức khỏe được đẩy mạnh; nhờ đó, tầm quan trọng của bác sĩ phẫu thuật trở nên rõ ràng hơn.

Đại dịch cúm Tây Ban Nha: Trải qua 3 làn sóng lây nhiễm từ 1918 - 1919, đại dịch cúm Tây Ban Nha là một trong những đại dịch nguy hiểm với hơn 50 triệu người tử vong, khoảng 2,5% dân số thế giới (2 tỷ người) tại thời điểm đó.

Theo nhiều nghiên cứu, dịch bệnh xuất phát từ virus cúm A H1N1. Sự bất thường về khí hậu châu Âu kéo dài trong 6 năm từ 1914 - 1919 đã ảnh hưởng đến sự di cư của các vật trung gian truyền bệnh. Chiến tranh thế giới thứ nhất tạo động lực để virus lây lan và trở nên tồi tệ khi tình trạng các trại y tế, bệnh viện quá tải, vệ sinh không đạt chuẩn.

Xu hướng hình thành sau dịch cúm Tây Ban Nha: Xã hội hóa y học và hệ thống chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Đại dịch là động lực thúc đẩy hệ thống sức khỏe cộng đồng toàn cầu. Cùng với đó, việc nghiên cứu và cho ra đời các mô hình chăm sóc sức khỏe ngày càng phổ biến. Ở các nước phương Tây, các sản phẩm thay thế thuốc đã được phát triển mạnh mẽ và lan rộng khắp thế giới vào những năm 1920. Nhiều quốc gia áp dụng một số cách thức, thu thập dữ liệu sức khỏe để giám sát dịch bệnh và sức khỏe cộng đồng tốt hơn.

Hơn nữa, cuộc cách mạng vaccine đã ra đời như vaccine chống dịch hạch cuối thế kỷ 19, vaccine ho gà, uốn ván, bại liệt, rubella, viêm gan B, …

Con người quan tâm nhiều hơn đến vấn đề vệ sinh cá nhân như áp dụng các biện pháp tuyên truyền rửa tay thường xuyên, tránh bắt tay, đeo khẩu trang, cấm khạc nhổ nơi công cộng, không đưa tay lên nơi mầm bệnh dễ dàng xâm nhập vào cơ thể. Ở một số quốc gia việc đeo khẩu trang đã trở nên phổ biến như Nhật Bản; đồng thời xu hướng sản xuất, kinh doanh các sản phẩm bảo vệ được đẩy mạnh như nước súc miệng, thuốc ngậm ho,...

XU HƯỚNG ĐẦU TƯ HẬU COVID-19

Dựa trên nhiều nghiên cứu và nhận định của các chuyên gia kinh tế, địa chính trị, Agriseco Research đưa ra một số xu hướng chính được dự báo sẽ hình thành và đẩy mạnh hậu đại dịch Covid 19.

Cụ thể, xu thế đẩy mạnh đầu tư công về cơ sở hạ tầng – Logistics. Các quốc gia đang và sẽ đẩy mạnh đầu tư công vào cơ sở hạ tầng để thúc đẩy tăng trưởng và hiện đại hóa logistics. Điều này để đẩy mạnh khôi phục tăng trưởng kinh tế do tác động của đại dịch. Trong dài hạn, cơ sở hạ tầng và hệ thống logistics phải được hiện đại hóa để tránh tình trạng tắc nghẽn chuỗi cung ứng trong tương lai thay vì các phương thức logistics truyền thống hiện nay.

Chuỗi cung ứng trong thời kỳ dịch đã lộ rõ những yếu kém khi cung ứng hàng hóa bị gián đoạn, không kịp thời và phụ thuộc nhiều vào các trung tâm sản xuất và các thị trường lớn, nhất là Trung Quốc. Đây là vấn đề cấp bách cần có sự thay đổi để thông suốt chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nhóm ngành hưởng lợi từ đầu tư công như Xây dựng, Vật liệu xây dựng, Bất động sản và nhóm logistics.

Xu thế chăm lo, bảo hiểm cho sức khỏe tiếp tục được thúc đẩy. Đại dịch trăm năm một lần và ảnh hưởng lớn tới sức khỏe, tài chính người dân. Điều này có thể thúc đẩy nhu cầu mua các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe trong các năm tới. Đây là cơ hội đầu tư trung và dài hạn đối với ngành bảo hiểm và ngành y tế.

Làn sóng toàn cầu hóa được đánh giá đã qua thời kỳ đỉnh cao với việc tình trạng bảo hộ đang gia tăng tại các quốc gia. Thiên hướng càng thể hiện rõ hơn như Chiến lược ly khai của Mỹ tại các tổ chức UNESCO, CPTPP thời tổng thống Trump; Anh rút khỏi EU.

Điều này có thể được thúc đẩy do ảnh hưởng của đại dịch. Mỗi quốc gia cần nâng cao năng lực tự cung, tự cấp; đặc biệt trong việc đảm bảo an ninh lương thực để chuẩn bị cho các sự kiện tương tự. Vừa qua Đại dịch đã làm đứt gãy chuỗi cung ứng khiến các quốc gia dựa chủ yếu nhập khẩu các mặt hàng nông nghiệp bị ảnh hưởng. Nguồn cung khan hiếm đã xảy ra cục bộ tại một số quốc gia và khiến giá lương thực tăng mạnh. Nhóm ngành hưởng lợi là Nông nghiệp (đặc biệt lương thực) và vật tư nông nghiệp.

Xu thế chuyển dịch nhà máy ra khỏi Trung Quốc sẽ diễn ra mạnh mẽ: Ngày càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra Covid 19 xuất phát từ Trung Quốc. Các cuộc điều tra của Anh, cơ quan tình báo Mỹ cũng nghi ngờ virus đầu tiên đến từ Trung Quốc. Các biện pháp trừng phạt thương mại đối với Trung Quốc hậu đại dịch có thể được tăng cường. Điều này sẽ thúc đẩy làn sóng đa dạng hóa và chuyển dịch đầu tư, chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc và sang các nước tương tự trong khu vực như Việt Nam, Ấn Độ. Xu thế này không còn mới mà từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đã bắt đầu xuất hiện.

Nhóm ngành được hưởng lợi: Bất động sản Khu công nghiệp, Các ngành nhân công giá rẻ.

Ngoài ra, theo Agriseco, đại dịch Covid – 19 đã tạo ra các xu hướng mới và chứng kiến sự phát triển vượt bậc của số hóa khi mọi thứ từ dịch vụ khách hàng trực tuyến, làm việc/học tập từ xa, dịch vụ giao hàng, mua sắm online đến việc sử dụng AI để cải thiện hoạt động. Dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa cũng đang trở thành xu hướng. Do đó, ngành công nghệ sẽ là xu thế tất yếu của tương lai. Nhóm ngành được hưởng lợi: Công nghệ thông tin, bán lẻ, tiêu dùng – nhu yếu phẩm.

Theo nhiều chuyên gia, do yếu tố môi trường bị tàn phá và biến đổi khí hậu, khoảng cách xuất hiện giữa các đợt đại dịch đang dần ngắn lại. Cụ thể các đợt dịch hạch, Cái chết đen đều cách nhau hàng thế kỷ, tuy nhiên một loạt các đợt đại dịch cúm Tây Ban Nha, cúm H1N1, cúm HongKong, Sars, Mers, Ebola đều xuất hiện vào đầu thế kỷ 20 với khoảng cách xuất hiện giảm đáng kể từ 20 – 50 năm.

Do đó, xu hướng đầu tư vào các doanh nghiệp có yếu tố năng lượng xanh và phát triển bền vững đang tăng mạnh. Dòng vốn đầu tư các quỹ ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị) đã tăng hơn 4 lần trong 3 năm trở lại đây và sẽ được đẩy mạnh trong thời gian tới. Những xu thế này cũng tạo ra nhiều cơ hội đầu tư vào những doanh nghiệp năng lượng tái tạo và các doanh nghiệp với các dự án thân thiện môi trường.