Đề xuất lập 3 tuyến phòng thủ tại tổ chức tín dụng phi ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước cho biết, mô hình 3 tuyến bảo vệ độc lập được thiết kế nhằm mục tiêu tăng cường sự liên kết và tương tác giữa các bộ phận tham gia vào hoạt động và quản trị điều hành của tổ chức tín dụng phi ngân hàng trong quản trị rủi ro, hướng tới phát triển bền vững.
Ngân hàng Nhà nước đang lấy ý kiến đối với dự thảo Thông tư quy định hệ thống kiểm soát nội bộ của tổ chức tín dụng phi ngân hàng, nhằm thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ tại tổ chức tín dụng phi ngân hàng theo tiêu chuẩn quốc tế.
Hoạt động của các của tổ chức tín dụng phi ngân hàng đơn giản hơn so với các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài như không nhận tiền gửi của cá nhân, chỉ nhận tiền gửi của tổ chức và không được cung ứng các phương tiện thanh toán, dịch vụ thanh toán như ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; song các hoạt động này vẫn tiềm ẩn các rủi ro.
Do vậy, việc thiết lập hệ thống quản lý rủi ro theo tiêu chuẩn Basel có thể xem là giải pháp nhằm hạn chế tối đa các rủi ro tiềm ẩn có thể xảy ra trong quá trình hoạt động của tổ chức tín dụng phi ngân hàng. Điều này cũng đồng nhất với xu hướng quản trị điều hành doanh nghiệp nói chung hiện nay.
Dự thảo Thông tư bổ sung quy định: hệ thống kiểm soát nội bộ phải có 3 tuyến bảo vệ độc lập.
Tuyến bảo vệ thứ nhất có chức năng nhận dạng, kiểm soát và giảm thiểu rủi ro do các bộ phận sau thực hiện: Bộ phận kinh doanh, bộ phận có chức năng tạo ra doanh thu khác, bộ phận có chức năng thực hiện các quyết định có rủi ro; bộ phận có chức năng phân bổ hạn mức rủi ro, kiểm soát rủi ro, giảm thiểu rủi ro (thuộc bộ phận kinh doanh hoặc bộ phận độc lập) đối với từng loại hình giao dịch, hoạt động kinh doanh; bộ phận nhân sự, bộ phận kế toán.
Tuyến bảo vệ thứ hai có chức năng xây dựng chính sách quản lý rủi ro, quy định nội bộ về quản trị rủi ro, đo lường, theo dõi rủi ro và tuân thủ quy định pháp luật do các bộ phận tuân thủ, quản lý rủi ro thực hiện.
Tuyến bảo vệ thứ ba có chức năng kiểm toán nội bộ do bộ phận kiểm toán nội bộ thực hiện theo quy định tại Luật Các Tổ chức tín dụng và Thông tư này.
Việc bổ sung nội dung này cũng phù hợp với quy định tại Basel.
Mặt khác, khoản 1 Điều 93 Luật Các Tổ chức tín dụng đã sửa đổi, bổ sung quy định tổ chức tín dụng phải ban hành các quy định nội bộ đối với các hoạt động nghiệp vụ của tổ chức tín dụng, bảo đảm có cơ chế kiểm soát, kiểm toán nội bộ, quản lý rủi ro gắn với từng quy trình nghiệp vụ kinh doanh, phương án xử lý các trường hợp khẩn cấp. Quy định này cũng tương đồng với mô hình 3 tuyến bảo vệ của Basel.