17:21 17/06/2010

Đình công thời công nghệ ở Trung Quốc

Kiều Oanh

Điện thoại di động, các mạng xã hội và Internet đã được công nhân Trung Quốc tận dụng trong các vụ đình công

Công nhân đình công tại nhà máy của Honda ở Trung Sơn đang dùng điện thoại để quay phim về cuộc đình công - Ảnh: NYT.
Công nhân đình công tại nhà máy của Honda ở Trung Sơn đang dùng điện thoại để quay phim về cuộc đình công - Ảnh: NYT.
Phần lớn là những người lao động nhập cư đến từ những vùng nông thôn xa xôi, nhưng trong những cuộc đình công mới đây ở một số nhà máy nước ngoài tại Trung Quốc, các công nhân đã tận dụng tốt sức mạnh của công nghệ.

Điện thoại di động, các mạng xã hội và Internet đã trở thành những công cụ hiệu quả của những công nhân tham gia đình công.

Tại nhà máy sản xuất linh kiện Honda Lock của hãng xe Nhật Bản Honda ở Trung Sơn, Trung Quốc, 1.700 công nhân đã đình công từ tuần trước. Tờ New York Times cho biết, ngay khi bùng phát, các diễn biến chi tiết của vụ việc đã được công nhân nhà máy này đưa lên Internet, nhằm cổ vũ tinh thần cho những người tham gia và thu hút sự ủng hộ của dư luận.

Điện thoại di động cũng phát huy tác dụng khi được các công nhân đình công dùng để nhắn tin cho nhau, kêu gọi chống lại áp lực từ phía chủ sử dụng lao động. Ngoài ra, điện thoại di động còn được dùng để quay các đoạn video về đình công, sau đó tải lên mạng.

“Chúng tôi quay phim bằng điện thoại và quyết định đưa lên mạng để mọi người biết, chúng tôi bị đối xử bất bình đẳng như thế nào”, một công nhân 20 tuổi giấu tên của Honda nói.

Trong những cuộc đình công diễn ra trước đó trong tháng 5 ở các nhà máy khác của Honda, những công nhân thạo công nghệ đã thành lập những diễn đàn trên mạng và công bố thông tin về "cuộc chiến" tiền lương và điều kiện làm việc với chủ sử dụng lao động.

Ngoài ra, họ còn kết nối với người lao động ở nhiều nơi tại Trung Quốc, để chia sẻ những thiệt thòi và chiến lược đòi cải thiện đời sống. Không chỉ dừng lại ở đó, nhiều công nhân đứng đầu các cuộc đình công còn cho hay, họ đang dành thời gian để nghiên cứu các tài liệu trên mạng về luật lao động của Trung Quốc.

Trung Quốc đã trải qua một cuộc cách mạng về viễn thông di động và Internet trong thập kỷ vừa qua. Hiện nước này có tới 400 triệu người sử dụng web, nhiều hơn ở bất kỳ một quốc gia nào trên thế giới.

Tuy nhiên, lo ngại các cuộc đình công có thể lan rộng tới mức gây ra bất ổn xã hội, Chính phủ Trung Quốc đã bắt đầu quản lý chặt chẽ hơn các website liên quan tới đình công.

Các công nhân đình công trước đó vẫn hay nhắn tin vào điện thoại di động qua mạng tin nhắn QQ trên Internet, nhưng nay họ đã thôi sử dụng mạng tin nhắn này vì muốn đảm bảo mức độ bí mật cao hơn. Lựa chọn để thay thế cho QQ là mạng YY Voice, nơi các công nhân biểu tình dùng các từ đã được mã hóa để bàn bạc về các cuộc đình công.

Cuối tháng 5 vừa qua, hãng Honda đã phải ngừng hoạt động 4 nhà máy tại Trung Quốc, do công nhân tại các nhà máy này đình công đòi tăng lương và cải thiện điều kiện làm việc.

Tập đoàn Foxxcon của Đài Loan cũng tuyên bố sắp sửa tăng lương cho công nhân tại Trung Quốc, sau khi xảy ra hàng loạt vụ tự tử tại hai nhà máy của tập đoàn này ở miền nam Trung Quốc và Foxconn phải hứng chịu vô số lời chỉ trích nhằm vào điều kiện lao động.

New York Times cho rằng, trong kỷ nguyên công nghệ hiện nay, thế hệ công nhân trẻ của Trung Quốc hiện nay không dễ dàng chấp nhận những điều kiện lao động kém. Trung Sơn, một công nhân mới ngoài 20 tuổi ở nhà máy của Honda cho biết, anh sử dụng máy tính từ năm lên 7. Tham gia đình công, Trung Sơn đã viết nhiều bài về vấn đề này trên blog của mình.