Theo thống kê quốc tế, chi tiêu du lịch của người Hồi giáo toàn cầu đạt hơn 220 tỷ USD (năm 2023) và dự báo sẽ vượt 300 tỷ USD vào năm 2026. Các thị trường chủ lực như: Malaysia, Indonesia, Ấn Độ, Trung Đông... đều ghi nhận tầng lớp trung lưu tăng nhanh, kéo theo nhu cầu du lịch chất lượng cao, nhưng đồng thời phải phù hợp với nguyên tắc Hồi giáo.

Để khai thác hiệu quả thị trường này, điểm đến không chỉ cần danh lam thắng cảnh hay cơ sở lưu trú tốt, mà còn phải đáp ứng các yêu cầu đặc thù: Thực phẩm đạt chứng nhận Halal, các thánh đường, không gian cầu nguyện, dịch vụ tôn trọng văn hóa đạo Hồi và một môi trường thân thiện, an toàn cho du khách, đặc biệt là phụ nữ Hồi giáo.

NHIỀU CƠ HỘI THU HÚT DU KHÁCH HỒI GIÁO

Ông Nguyễn Quý Phương, Trưởng phòng Quan hệ Quốc tế và Xúc tiến du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam), cho biết: “Với dân số trẻ, đông và hoạt động kinh tế mạnh, du khách Hồi giáo ngày càng có xu hướng du lịch cao, mở ra cơ hội lớn cho các điểm đến và doanh nghiệp du lịch toàn cầu”.

Dân số Hồi giáo dự kiến tăng từ 2.12 tỷ (2024) lên 2.47 tỷ (2034), chiếm 50% mức tăng toàn cầu. Tỷ lệ người dưới 40 tuổi chiếm 70% năm 2024 và dự báo còn 67% vào năm 2034. Người Hồi giáo trong độ tuổi lao động chiếm 18% dân số toàn cầu năm 2024, tăng lên 19% năm 2034.

“Chúng ta có nhiều cơ hội trong việc phát triển các sản phẩm Halal và thu hút khách du lịch Hồi giáo quốc tế”, ông Phương nhấn mạnh. Việt Nam có vị trí gần Đông Nam Á, Trung Đông, nguồn tài nguyên du lịch đa dạng, nhiều điểm đến phù hợp; ẩm thực phong phú, đa dạng; môi trường văn hóa dễ tiếp nhận và đặc biệt là cộng đồng Hồi giáo trong và ngoài nước ngày càng quan tâm đến du lịch Việt Nam.

Với riêng Hà Nội, tại tọa đàm “Phát triển du lịch Halal tại Hà Nội - Việt Nam” diễn ra sáng 1/6/2025, Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu nhấn mạnh: “Với hệ thống hạ tầng, di sản và văn hóa đa dạng, Thủ đô đã đón khoảng 650.000 khách đến từ các quốc gia Hồi giáo trong năm 2024, chiếm gần 15% tổng khách quốc tế. Chỉ riêng thị trường Ấn Độ đạt hơn 325.000 lượt, tăng gần 40% so với năm trước”.

Hà Nội cũng là nơi duy nhất tại Việt Nam có Thánh đường Hồi giáo Al-Noor, biểu tượng kết nối cộng đồng Hồi giáo với đời sống văn hóa bản địa. Các khách sạn 4 - 5 sao như: Melia Hanoi, Intercontinental Landmark72, JW Marriott... đã triển khai phục vụ suất ăn Halal theo yêu cầu. Một số nhà hàng như: Khazaana, D’Lion cũng là lựa chọn quen thuộc của du khách Hồi giáo.

Hà Nội còn được các chuyên trang quốc tế như: Tripzilla, Numbeo đánh giá là thành phố an toàn, thân thiện với phụ nữ, điều này đặc biệt quan trọng với du khách Hồi giáo, vốn rất chú trọng yếu tố môi trường du lịch tôn trọng giá trị đạo đức và gia đình.

“Để khai thác hiệu quả phân khúc du lịch tiềm năng này, việc định hướng phát triển du lịch Halal cần có chiến lược bài bản, không chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường, mà còn phù hợp với xu thế phát triển du lịch bền vững, đa dạng và toàn diện trên phạm vi toàn cầu”, ông Trần Trung Hiếu cho biết.

CƠ HỘI CHIẾN LƯỢC CHO NGÀNH DU LỊCH

Việc phát triển du lịch Halal cần được đặt trong khuôn khổ quy hoạch tổng thể, gắn với bảo đảm an ninh tôn giáo và chủ quyền quốc gia. Tuy nhiên, đây là lĩnh vực còn mới mẻ, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, cộng đồng doanh nghiệp, tổ chức quốc tế và các đối tác trong, ngoài nước.

Tạo tọa đàm, các đại biểu cho rằng việc cấp chứng nhận Halal hiện nay còn manh mún, thiếu chuẩn chung, gây khó cho doanh nghiệp. Các tiện ích cơ bản như phòng cầu nguyện, khu ăn uống tách biệt... vẫn còn hạn chế. Đặc biệt, nhân lực phục vụ khách Halal, từ hướng dẫn viên, đầu bếp đến nhân viên lễ tân, còn thiếu hiểu biết chuyên sâu về văn hóa và nghi thức Hồi giáo.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Võ Hân, Giám đốc điều hành Phan Gia Xanh Garden (Nha Trang, Khánh Hoà), cho biết: “Tiêu chuẩn Halal là tiêu chuẩn của an toàn, đạo đức và niềm tin. Ẩm thực thông thường thì người Hồi giao không dùng được, nhưng ẩm thực Halal thì ai cũng dùng được”.

Muốn khai thác thị trường du lịch Halal thì phải hiểu người Hồi giáo. Họ có niềm tin tuyệt đối vào tôn giáo, tâm linh nên càng hiểu họ thì càng dễ phục vụ họ. Người Hồi giáo không thích những nơi quá ồn ào, náo nhiệt, họ thích nhẹ nhàng, kín đáo và gần gũi thiên nhiên nên du lịch nông nghiệp nông thôn sẽ là trải nghiệm hết sức phù hợp với nhu cầu của khách Halal”, ông Võ Hân cho biết.

Ông Miêu Abbas, Chủ tịch Halal Việt Nam (HVN) cho biết mặc dù đã đồng hành cùng gần 400 doanh nghiệp Việt Nam trên hành trình hội nhập Halal, ông nhận thấy nhiều doanh nghiệp vẫn đang gặp khó khăn do thiếu kiến thức cơ bản, thiếu hướng dẫn chuẩn hóa, thiếu chuyên gia hỗ trợ và chưa có kênh tiếp cận hiệu quả với thị trường Muslim quốc tế.

Từ thực trạng đó, Chủ tịch Halah Việt Nam đưa ra nhiều đề xuất quan trọng để Hà Nội, với vị thế là trung tâm chính trị – văn hóa – du lịch của cả nước, hoàn toàn có thể đi đầu trong việc hình thành một hệ sinh thái du lịch Halal chuẩn mực.

Đó là, phối hợp xây dựng Bộ hướng dẫn Halal dành riêng cho lĩnh vực du lịch – dịch vụ tại Hà Nội. Tổ chức các khóa đào tạo – tư vấn định kỳ nhằm nâng cao năng lực triển khai của doanh nghiệp. Thành lập Trung tâm Giới thiệu và Xúc tiến Du lịch Halal Hà Nội – điểm kết nối với thị trường Muslim quốc tế. Đưa Hà Nội vào bản đồ du lịch Halal toàn cầu do HVN đề xuất và phát triển.

"Chúng tôi không coi Halal là một lựa chọn phụ, mà là cơ hội chiến lược để Việt Nam khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế – bằng chất lượng, đạo đức và sự chuẩn bị bài bản," Chủ tịch HVN nhấn mạnh.

Lãnh đạo ngành du lịch Hà Nội cho biết sẽ tham mưu xây dựng chính sách cụ thể thúc đẩy du lịch Halal như một phân khúc chiến lược trong định hướng mở rộng thị trường quốc tế. Đào tạo nhân lực chuyên biệt cần được ưu tiên hàng đầu bằng việc mở các khóa tập huấn cho lễ tân, đầu bếp, hướng dẫn viên... với sự phối hợp của các tổ chức Halal và trường chuyên ngành nhằm chuẩn hóa dịch vụ. Lãnh đạo ngành cũng cam kết sẽ nghiên cứu chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đăng ký chứng nhận Halal và tiếp cận thị trường.