Mỹ ngày 2/10 tuyên bố sẽ áp thuế quan lên một loạt hàng hóa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU), trong đó có máy bay Airbus, nhằm đáp trả điều mà Washington cho là EU trợ cấp bất hợp pháp cho Airbus.

Theo tin từ Reuters, việc áp thuế trên được công bố sau khi Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cho phép Mỹ áp thuế quan lên 7,5 tỷ USD hàng hóa EU mỗi năm. Phán quyết này của WTO là một kết quả của vụ kiện lâu năm xung quanh vấn đề trợ cấp sản xuất máy bay giữa Mỹ và châu Âu.

Giới phân tích cho rằng động thái của Mỹ có thể châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại "ăn miêng trả miếng" giữa hai bờ Đại Tây Dương.

Mỹ tuyên bố sẽ áp thuế quan 10% lên máy bay Airbus và thuế quan 25% lên rượu vang Pháp, rượu whisky Scotland và Ireland, dầu olive Tây Ban Nha, áo len, công cụ Đức, cà phê, chocolate, pho mát nhập khẩu từ EU… Bản danh sách áp thuế mà Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ (USTR) công bố sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 18/10.

Máy bay Airbus bị áp thuế là máy bay cỡ lớn sản xuất ở Pháp, Anh, Đức và Tây Ban Nha. Tuy nhiên, Mỹ sẽ không áp thuế lên phụ tùng máy bay Airbus nhập khẩu vào Mỹ để sử dụng trong nhà máy của hãng này ở Alabama hoặc trong các nhà máy của Boeing.

"Cuối cùng, sau 15 năm kiện tụng, WTO đã khẳng định Mỹ là bên có quyền áp các biện pháp trả đũa đối với hoạt động trợ cấp bất hợp pháp của EU", Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer nói trong một tuyên bố.

"Chúng tôi hy vọng sẽ bắt đầu đàm phán với EU nhằm giải quyết vấn đề này theo hướng mang lại lợi ích cho người lao động Mỹ", ông Lighthizer nói thêm.

Trọng tài WTO kết luận Boeing thiệt hại doanh thu hàng năm 7,5 tỷ USD do những khoản vay giá rẻ mà các chính phủ trong EU dành cho Airbus. Theo đó, WTO cho phép Mỹ áp thuế lên giá trị hàng hóa tương tự nhập khẩu từ châu Âu, nhưng không cho phép trả đũa nhằm vào lĩnh vực dịch vụ tài chính.

Tuy nhiên, vụ kiện của Mỹ nhằm vào EU chỉ là một phần trong tranh chấp hai chiều, bởi EU cũng kiện Mỹ vì cho rằng Washington trợ cấp bất hợp pháp cho Boeing. Giới ngoại giao và chuyên gia thương mại dự báo trong năm 2020, EU có thể sẽ áp thuế lên hàng hóa Mỹ để trả đũa các khoản trợ cấp của Washington.

Thị trường chứng khoán châu Âu giảm điểm mạnh trong phiên ngày thứ Tư, khi giới đầu tư lo ngại về một cuộc chiến thương mại Mỹ-EU và sự suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu dưới sức ép từ thương chiến Mỹ-Trung.

Chỉ số Stoxx 600 của chứng khoán châu Âu sụt 2,7%, đánh dấu phiên giảm mạnh nhất kể từ tháng 12/2008. Cổ phiếu Airbus chốt phiên với mức giảm 2%.

Với những nhân tố ảnh hưởng tương tự, chứng khoán Mỹ có phiên giảm mạnh nhất trong 6 tuần.

Dù EU là đồng minh thân cận của Mỹ, nước này hiện đang thực thi thuế quan áp lên nhôm và thép nhập khẩu từ EU, đồng thời dọa áp thuế lên ôtô và phụ tùng ôtô châu Âu. Về phần mình, EU đã trả đũa bằng cách áp thuế lên nhiều tỷ USD hàng hóa Mỹ và cảnh báo sẽ áp thêm thuế nếu bị Mỹ áp thuế lên ôtô.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tin rằng thuế quan là biện pháp hữu hiệu để giải quyết thâm hụt thương mại khổng lồ của nước này. Ông cho rằng thuế quan gây sức ép buộc Trung Quốc phải ngồi vào bàn đàm phán thương mại với Mỹ và buộc Nhật Bản phải mở cửa thị trường cho nhiều mặt hàng nông sản Mỹ theo thỏa thuận thương mại ký kết mới đây giữa hai nước.