Ngày 16/12/2024, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Bạc Liêu tổ chức họp báo giới thiệu Festival nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025 “Hành trình 100 năm nghề muối - Đời người”. Theo đó, sự kiện sẽ được diễn ra từ ngày 6 - 8/3/2025 tại Bạc Liêu, với chủ đề “Nâng tầm giá trị hạt muối Việt Nam”.

NGHỀ MUỐI VẪN CÒN KHÓ KHĂN

Phát biểu tại buổi họp báo, ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), cho biết Việt Nam có tiềm năng lớn sản xuất muối với 3.200km bờ biển; 11.000ha sản xuất muối. Muối sản xuất cung cấp nhu cầu ăn, chế biến thực phẩm; công nghiệp; y tế và làm đẹp. Chính phủ Việt Nam rất quan tâm đến làm muối, xếp vào danh mục 1 trong 7 ngành, nghề nông thôn quan trọng.

“Nghề sản xuất muối đã hình thành ở Việt Nam từ hàng nghìn năm trước, gắn với văn hóa, quan niệm may mắn: “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”. Muối ở mỗi vùng có những đặc điểm khác nhau, thể hiện sự đa dạng vùng miền, sản phẩm, với những phương pháp sản xuất độc đáo như: Muối phơi cát, Phơi nước”, ông Thịnh chia sẻ.

Tuy nhiên, theo ông Lê Đức Thịnh, mặc dù sản lượng muối cả nước ước đạt khoảng 1 triệu tấn mỗi năm, nhưng vẫn còn thấp so với yêu cầu của thị trường, đặc biệt là khi phải đối mặt với những yếu tố bất lợi như mất mùa, biến đổi khí hậu. Nghề muối ở nhiều địa phương vẫn còn gắn liền với sự khó khăn, nghèo đói, khi mà người nông dân làm muối chủ yếu sống dựa vào công việc thủ công, thu nhập thấp và không ổn định.

Do đó, ông Thịnh cho cho rằng phát triển nghề muối bền vững cần có chiến lược đúng đắn, khai thác tiềm năng từ các sản phẩm muối đa dạng và tích hợp đa giá trị. Để gia tăng giá trị kinh tế, cần cải tiến chất lượng muối, nâng cao mẫu mã, thương hiệu cũng như áp dụng du lich sinh thái gắn với làng nghề muối.

Với yêu cầu đó, Festival nghề Muối Việt Nam - Bạc Liêu khi được tổ chức sẽ có tầm quan trọng: Thay đổi nhận thức của các cấp chính quyền và người dân về nghề muối và triển vọng của hạt muối Việt Nam; “Hoá giải” lời nguyền nghề muối nghèo khó; Đánh thức và khơi dậy tình yêu nghề muối, nâng tầm giá trị hạt muối. góp phần cải thiện đời sống xã hội. 

Ông Ngô Nguyên Phong, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu, cho hay Bạc Liêu có 1400ha muối. Những hộ làm nghề muối tuy có những khó khăn, vất vả và bấp bênh, nhưng vẫn luôn yêu nghề và gắn bó với nghề. Năm 2024, sản lượng muối Bạc Liêu tăng lên tới hơn 70.000 tấn, đòi hỏi kho chứa lớn bởi muối càng để lâu càng có giá trị.

Những năm qua, Bạc Liêu đã đẩy mạnh xuất khẩu muối, khoảng 20.000 tấn/năm. Tỉnh Bạc Liêu đã ban hành 1 đề án phát triển nghề muối. Năm tới, thông qua festival, tỉnh Bạc Liêu mong muốn nhiều cơ quan, ban ngành, tổ chức, cá nhân sẽ quan tâm hơn đến muối Bạc Liêu, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài.

Cùng với định hướng của cả nước về chuyển đổi số, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bạc Liêu kỳ vọng ngành muối của tỉnh sẽ được đầu tư thêm về hạ tầng số, công nghệ thông tin, giúp công khai, minh bạch hóa thông tin sản phẩm muối, cũng như đảm bảo vệ sinh, an toàn chất lượng khi bán ra thị trường.

FESTIVAL MUỐI LẦN ĐẦU TIÊN Ở VIỆT NAM

Theo ông Ngô Nguyên Phong, tỉnh Bạc Liêu đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hoàn thành thủ tục xin phép tổ chức Festival nghề Muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025 (Công văn số 4280/BVHTTDL-VHCS ngày 3/10/2024 của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch). Đây sẽ là Festival muối lần đầu tiên tổ chức ở Việt Nam. Đồng thời, xây dựng Kế hoạch Lựa chọn 15 sản phẩm tiêu biểu của diêm dân, hợp tác xã về muối.

Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn đã có văn bản số 1884/KTHT-DN ngày 8/11/2024 về việc lựa chọn sản phẩm tiêu biểu về muối của doanh nghiệp, hợp tác xã, diêm dân gửi Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh, thành phố và Các Hiệp hội: Nước mắm truyền thống Việt Nam; Du lịch Việt Nam.

Ông Ngô Nguyên Phong cho biết Festival nghề Muối dự kiến sẽ có các hoạt động chính, gồm: Lễ Khai mạc Festival nghề Muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025; Hội chợ với khoảng 100 gian hàng giới thiệu, trưng bày sản phẩm muối, các sản phẩm OCOP, sản phẩm muối kết hợp du lịch, hợp tác xã sản xuất, chế biến muối và các trang thiết bị, công nghệ sản xuất, chế biến. Cùng với đó là: Các hội nghị, hội thảo, hoạt động xúc tiến thương mại và đầu tư; các sự kiện bên lề; Lễ Bế mạc Festival nghề Muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025.

“Festival nghề Muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025 là dịp để tôn vinh giá trị di sản của nghề làm muối, đồng thời thúc đẩy sự phát triển theo hướng hiện đại và bền vững. Sự kiện kỳ vọng không chỉ quảng bá sản phẩm muối Bạc Liêu nói riêng, Việt Nam nói chung, mà còn tạo động lực kết nối kinh tế, văn hóa và du lịch. Đây sẽ là dấu mốc quan trọng, góp phần bảo tồn truyền thống, nâng cao giá trị hạt muối Việt và khẳng định vị thế của nghề muối trên thị trường trong nước và quốc tế”, ông Phong nhấn mạnh.

Thông tin về cơ sở hạ tầng lưu trú phục vụ Festival nghề Muối, ông Phong cho hay đến nay, toàn tỉnh có 420 cơ sở lưu trú với khoảng 4.500 phòng. Trong đó có 160 cơ sở lưu trú du lịch, gồm có 3 khách sạn 3 sao, 8 khách sạn 2 sao, 21 khách sạn 1 sao và các cơ sở lưu trú đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch.

Trên địa bàn tỉnh có nhiều cơ sở kinh doanh ăn uống, mua sắm và vui chơi giải trí đạt chuẩn phục vụ khách du lịch: Vincom Plaza Trần Huỳnh - Bạc Liêu, Vincom Plaza Trần Phú - Bạc Liêu, Siêu thị CoopMart, Siêu thị Go Bạc Liêu; khu du lịch sinh thái Hồ Nam, Nhà khách số 01 - Hùng Vương, Nhà hàng khách sạn Sài Gòn - Bạc Liêu, khu du lịch Nhà Mát… Tỉnh Bạc Liêu còn được biết đến với những món ăn hấp dẫn. mang đậm hương vị của người dân miền Tây: lẩu mắm, bánh tằm ngan dừa, bánh xèo, bún bò cay, bún nước lèo, bún xào nem nướng, bánh củ cải, đuông chà là, cá kèo nấu giấm, ba khía…

Phát biểu tại họp báo, ông Lê Trọng Đảm, Phó Tổng biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam, cho rằng Bạc Liêu - vùng đất được mệnh danh là “thủ phủ muối” của Việt Nam, không chỉ nổi tiếng bởi sản lượng muối lớn nhất cả nước mà còn là nơi hội tụ những giá trị văn hóa, di sản đặc trưng gắn liền với nghề muối.

“Muối Bạc Liêu đã trở thành biểu tượng của sự bền bỉ, lao động miệt mài và trí tuệ của bao thế hệ diêm dân. Tuy nhiên, nghề làm muối cũng đang đối mặt với nhiều thách thức, từ biến đổi khí hậu, điều kiện khắc nghiệt, đến sự cạnh tranh của các ngành nghề hiện đại khác”, ông Đảm nói.

Festival nghề Muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025 không chỉ là dịp để tôn vinh những giá trị truyền thống quý báu, mà còn là cơ hội để chúng ta cùng nhìn về tương lai, định hình con đường phát triển hiện đại và bền vững cho nghề muối trải dài khắp các tỉnh ven biển Việt Nam. Festival nghề muối cũng hứa hẹn sẽ là cầu nối để quảng bá muối Việt Nam không chỉ trong nước mà còn vươn xa ra toàn thế giới.