“Khi chưa phát triển được một nền tảng công nghệ, chưa thiết kế được thì phải đi học hỏi thôi”.

Ông Bùi Ngọc Khánh, Tổng giám đốc Công ty Sản phẩm Công nghệ FPT thẳng thắn nói như vậy với VnEconomy, sau khi có không ít người nhận xét chiếc điện thoại F99 của FPT vừa ra mắt cuối tháng 5, là "nhái" mẫu di động của một hãng công nghệ nổi tiếng thế giới.

Ông Khánh nói:

- Sau gần một năm nghiên cứu, phát triển và kinh doanh điện thoại di động (từ đầu năm 2009), với thương hiệu F-Mobile, chúng tôi đã học được quy trình sản xuất và kiểm soát chất lượng của sản phẩm, với thế mạnh về việc phát triển phầm mềm, công ty hoàn toàn có khả năng tạo ra các giá trị gia tăng cho chiếc điện thoại đáp ứng, được nhu cầu ngày càng tăng của khách  hàng.

Giá trị "cốt lõi" là phần mềm

Vậy thì quy trình sản xuất mẫu điện thoại F99 đã được công ty lên kế hoạch thực hiện như thế nào?

Chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu nhu cầu của khách hàng để biết được những nhu cầu cơ bản của họ và làm cơ sở để phát triển sản phẩm phù hợp cho từng phân khúc, đối tượng khách hàng Việt.

Trong đó, đặc biệt là nhóm đối tượng khách hàng trẻ yêu thích nhắn tin, chat, vì thế rất thích hợp với bàn phím Qwerty, người dùng có thể chat trên sản phẩm Vitalk thông qua GPRS hoặc Wi-Fi.

Trên nền tảng sản phẩm phần mềm đã có và đã tạo ra hình hài sơ bộ của chiếc điện thoại, chúng tôi đã sang Trung Quốc tìm tất cả các nhà sản xuất linh kiện lớn nhất, lựa chọn hợp tác với họ để sản xuất phần cứng.  

Còn hệ điều hành và thiết kế mẫu mã của F99 có phải là do FPT làm?

Hệ điều hành của sản phẩm F99 do chúng tôi hợp tác với công ty MTK (Đài Loan). Đây là một trong những công ty lớn về thiết kế và sản xuất chip cho điện thoại. FPT dựa trên nền tảng này để phát triển kho chứa ứng dụng, ứng dụng và các nội dung số cung cấp cho khách hàng.

Sau khi đã nghiên cứu kỹ nhu cầu của khách hàng công ty, FPT mới chọn từng chi tiết nhỏ để tạo ra mẫu cho F99 hiện nay, 30 kỹ sư phần mềm của FPT và MTK đã phải mất 5 tháng làm việc, từ cuối tháng 8/2009 đến tháng 1/2010 mới xong phần thiết kế, giao diện, tích hợp các nội dung số vào kho ứng dụng (F-store). Các ứng dụng và nội dung số đều do các kỹ sư FPT phát triển và các bài hát đều được mua bản quyền.

Khi xong tất cả công việc thiết kế mẫu mã, xây dựng phần mềm điều hành và phần mềm nội dung, tháng 1 chúng tôi mới ra được phiên bản thử nghiệm đầu tiên để chạy thử và đến tháng 2 thì mới đặt hàng sản xuất phần cứng. Tới tháng 5, FPT mới chính thức giới thiệu được sản phẩm F99 ra thị trường.

Nhưng khi F99 ra mắt, nhiều người cho rằng, mẫu mã của F99 có phần giống với một sản phẩm điện thoại của BlackBerry?

Thực tế, bàn phím Qwerty của F99, chúng tôi đã học hỏi từ các sản phẩm của BlackBerry.

Với mong muốn tạo ra sản phẩm cho khách hàng dễ sử dụng thì tốt nhất hãy đi theo xu hướng chung và không làm thay đổi thói quen của người tiêu dùng. F99 có đầy đủ tính năng như chat, email, lướt web, kho ứng dụng (F-store)… Bàn phím Qwerty là lựa chọn phù hợp nhất để khách hàng trải nghiệm các tiện ích trên.

Theo tôi, để đáp ứng nhu cầu tốt nhất cho khách hàng thì hãy nghiên cứu sửa đổi các tiện ích sẵn có và tích hợp vào sản phẩm. Khi mình chưa tự thiết kế được thì việc đi học hỏi những gì thuộc tinh túy của thế giới thì không có gì là xấu cả. Mình vừa làm vừa học hỏi, nghiên cứu sáng tạo và phát triển của riêng mình, như thế mới rút ngắn được khoảng cách công nghệ cũng như kỹ năng, kinh nghiệm với thế giới.

Vậy F99 có những khác biệt gì so với các sản phẩm điện thoại mang thương hiệu Việt khác?

Sản phẩm F99 của FPT đang chứa đựng rất nhiều ứng dụng và nội dung số do các kỹ sư phần mềm FPT phát triển với một kho ứng dụng nhiều nội dung đã được mua bản quyền.

Thứ hai các ứng dụng của F99 đều được Việt hóa và rất dễ sử dụng.

Thứ ba, F99 được tích hợp phần mềm chat Vitalk. Vitalk dùng để chat qua điện thoại, laptop, máy tính để bàn với cộng đồng có nick Yahoo hoặc Vitalk.

Tóm lại, F99 có 3 ưu điểm lớn nhất là chat, e-mail và kho ứng dụng. Tất cả những phần mềm cho những tính năng này là do FPT làm ra.

Không ai sản xuất từ đầu đến cuối

Như vậy, FPT vẫn chưa lựa chọn mô hình sản xuất điện thoại hoàn toàn mang thương hiệu FPT, từ thiết kế đến sản xuất?

Thực tế để sản xuất từ đầu đến cuối một sản phẩm điện thoại di động là rất khó khăn khi chúng ta chưa có đủ nguồn nhân lực, có kinh nghiệm và trang thiết bị hạ tầng cơ sở cho hoạt động này.

Nên nếu bắt tay vào đầu tư nhà máy sản xuất điện thoại ở Việt Nam thì chi phí giá thành rất lớn. Vì phải khấu hao chi phí đầu tư, sản lượng thấp, chi phí đào tạo nguồn nhân lực… giá thành sản phẩm sẽ cao. Vì vậy chúng tôi đã chọn sản xuất tại Trung Quốc - công xưởng của thế giới - để giảm chi phí đầu vào.

Vậy theo ông, con đường xây dựng điện thoại di động thương hiệu Việt Nam của các doanh nghiệp sẽ là gì?

Để sản xuất được điện thoại trong nước thì các doanh nghiệp cần phải có thêm thời gian chuẩn bị. Trong khi chuẩn bị, chúng tôi sẽ chọn các nhà máy lớn để sản xuất phần cứng. FPT sẽ hợp tác với MTK để phát triển phần mềm tạo ra các tiện ích phù hợp với khách hàng Việt.

Bây giờ không một công ty nào trên thế giới lại đi làm toàn bộ từ đầu đến cuối cả. Người ta chỉ thiết kế ra phần lõi, mẫu mã, phần mềm của sản phẩm, còn phần cứng người ta sẽ hợp tác với các đối tác bên ngoài để sản xuất.

Doanh nghiệp Việt Nam lựa chọn phát triển điện thoại di động thương hiệu Việt, trước mắt, về cơ bản là cần tạo ra phần lõi, phần mềm của chính mình, rồi vừa làm vừa học hỏi và tự thiết kế ra mẫu mã, thương hiệu cho mình. Theo tôi, đó sẽ là con đường ngắn nhất để có thể xây dựng những thương hiệu điện thoại Việt đích thực.