Lượng tiêu thụ thép tăng mạnh trên toàn cầu, trong bối cảnh kinh tế thế giới hồi phục sau cú sốc Covid-19, đang đưa giá quặng sắt tiến tới mức cao chưa từng có tiền lệ. Các mỏ quặng lớn đang hoạt động hết công suất, nhưng vẫn không thể đáp ứng được nhu cầu - Bloomberg đưa tin.

Giới phân tích dự báo giá rằng giá quặng sắt tiêu chuẩn có thể lên 200 USD/tấn, phá vỡ kỷ lục cũ là 194 USD/tấn thiết lập cách đây 1 thập kỷ. Các lò luyện thép ở Trung Quốc đang tăng mạnh sản lượng, bất chấp nỗ lực kiểm soát của Chính phủ nhằm hạn chế mức phát thải carbon của ngành thép.

Nhu cầu của Trung Quốc càng khiến thị trường quặng sắt toàn cầu thêm thắt chặt, giữa lúc thị trường này còn chưa thực sự phục hồi từ sau cú sốc nguồn cung xảy ra cách đây 2 năm.

“Giá quặng sắt có thể tăng cao hơn trong ngắn hạn và hoàn toàn có thể vượt mức 200 USD/tấn”, nhà phân tích cấp cao Kim Christie thuộc Wood Mackenzie Ltd. phát biểu. Theo bà Christie, chỉ cần có thêm một chút lo lắng về nguồn cung, hay sản lượng thép của Trung Quốc tăng thêm, là quặng sắt có thể đạt tới mức giá đó.

Nguyên nhân chính khiến giá quặng sắt tăng 14% trong tháng trước - góp phần vào đợt tăng giá chóng mặt đang diễn ra trên thị trường hàng hoá cơ bản toàn cầu - là giá thép không ngừng leo thang từ châu Á tới Bắc Mỹ. Trong đó, nhu cầu thép tăng đặc biệt mạnh ở Trung Quốc, quốc gia đang chứng kiến tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ sau giai đoạn giảm tốc vì đại dịch. Tỷ suất lợi nhuận của các nhà máy thép ở Trung Quốc nhờ đó đạt mức cao nhất trong hơn 1 thập kỷ.

“Tỷ suất lợi nhuận cao khuyến khích các nhà máy thép sản xuất ồ ạt và sẵn sàng mua vào quặng sắt loại tốt để tăng năng suất”, nhà phân tích Erik Hedborg thuộc CRU Group nhận định. “Chúng tôi nhận thấy có sự gia tăng nhu cầu quặng sắt nhằm mục đích tăng lượng thép tồn kho của các nhà máy”.

Trong phiên giao dịch ngày 5/5, giá quặng sắt tương lai trên sàn Singapore Exchange tăng 0,4%, đạt 186,5 USD/tấn. Giao dịch ảm đạm do thị trường Trung Quốc đóng cửa nghỉ lễ.

Hôm thứ Sáu, giá quặng sắt loại tiêu chuẩn 62% là 187,2 USD/tấn, loại 65% là 223,3 USD/tấn.

Khi sản lượng thép bị hạn chế nhằm giảm phát thải, các lò luyện thép ở Trung Quốc thường dùng quặng có hàm lượng sắt cao hơn để làm đầu vào.

Ngân hàng Citigroup dự báo giá quặng sắt tiêu chuẩn có thể đạt 200 USD/tấn trong vòng vài tuần tới đây. Thế giới sẽ thiếu hụt 18 triệu tấn quặng sắt trong 3 quý đầu năm 2021 do nhu cầu thép toàn cầu tăng và sản lượng quặng của các mỏ lớn không đạt dự báo. Trước đó, Citirgroup dự báo nguồn cung quặng sắt toàn cầu dư 1 triệu tấn trong 3 quý đầu năm.

Tháng trước, hai tập đoàn khai quặng lớn nhất thế giới là BHP Group và Rio Tinto Group nói rằng khối lượng quặng được giao hàng bị giảm do những gián đoạn liên quan đến thời tiết ở Australia. Tuy nhiên, cả hai tập đoàn này đều giữ nguyên dự báo sản lượng cả năm. Một tập đoàn khai quặng lớn khác là Vale SA đang có mức sản lượng thấp hơn dự báo do ảnh hưởng kéo dài của một vụ vỡ đập hồi đầu năm 2019.

Năm 2021 được dự báo sẽ là năm thứ hai liên tiếp Trung Quốc đạt sản lượng hơn 1 tỷ tấn thép, cho dù nhiều địa phương của nước này triển khai các biện pháp hạn chế sản xuất thép. Bà Christie nói rằng việc Chính phủ Trung Quốc gần đây điều chỉnh chính sách hoàn thuế xuất khẩu có thể chưa đủ để kiềm chế sản lượng thép.

“Nếu Trung Quốc muốn sản lượng thép giảm tốc, họ cần hạn chế nhu cầu tiêu thụ thép trong nước”, đặc biệt là nhu cầu của ngành xây dựng - bà Christie nói. “Chúng tôi dự báo Chính phủ Trung Quốc sẽ có thêm biện pháp nhằm giảm nhiệt nhu cầu thép, nhất là trong lĩnh vực bất động sản, và đó có thể sẽ là nhân tố dẫn tới sự điều chỉnh giá quặng sắt”.

Rộng hơn, cơ quan chức năng Trung Quốc đã đưa ra những kế hoạch nhằm tăng cường kiểm soát đối với thị trường nguyên vật liệu thô nói chung. Hiệp hội Sắt thép Trung Quốc đã lên tiếng phàn nàn các nhà sản xuất thép đang đối mặt sức ép do giá đầu vào tăng cao.

Giới phân tích cho rằng giá quặng sắt sẽ giảm nhiệt dần trong năm nay, do những yếu tố gồm các biện pháp kiềm chế sản lượng thép của Trung Quốc phát huy tăng dụng và nguồn cung quặng sắt tăng mạnh lên. Một số nhà quan sát dự báo giá quặng sát sẽ trượt về còn hơn 100 USD/tấn trong nửa sau của năm nay. Tuy nhiên, Citigroup cho rằng giá quặng sắt chỉ có thể giảm về mức như vậy trong kịch bản bi quan nhất.

“Chúng tôi nhận thấy những yếu tố nền tảng của giá quặng sắt sẽ có sự nới lỏng trong năm nay, như nguồn cung từ Brazil sẽ tăng lên”, nhà phân tích Dim Ariyashinghe thuộc ngân hàng UBS phát biểu. “Nhưng với nhu cầu thép còn lớn và tỷ suất lợi nhuận từ thép còn cao, thì giá quặng sắt sẽ còn cao”.