13:28 29/11/2021

Giành lại “vị thế” xuất siêu

Mạnh Đức

Sau 11 tháng, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu vẫn duy trì tốc độ tăng cao, đạt 599,12 tỷ USD, tăng 22,3% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, xuất siêu tiếp tục quay trở lại với 225 triệu USD…

Sau 11 tháng năm 2021, xuất siêu đạt 225 triệu USD.
Sau 11 tháng năm 2021, xuất siêu đạt 225 triệu USD.

Theo số liệu Tổng cục Thống kê công bố sáng 29/11, trong tháng 11/2021, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 59,7 tỷ USD, tăng 8,5% so với tháng trước và tăng 19,7% so với cùng kỳ năm trước.

Tính chung 11 tháng năm 2021, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa vẫn duy trì tốc độ tăng cao, đạt 599,12 tỷ USD, tăng 22,3% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu đạt 299,67 tỷ USD tăng 17,5%; nhập khẩu đạt 299,45 tỷ USD, tăng 27,5%.

Như vậy, sau 11 tháng, Việt Nam đã giành lại được “vị thế” xuất siêu với 225 triệu USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 20,19 tỷ USD). Trong đó khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 24,32 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 24,55 tỷ USD.

Xuất nhập khẩu hàng hóa 11 tháng năm 2021. Nguồn: Tổng cục Thống kê.
Xuất nhập khẩu hàng hóa 11 tháng năm 2021. Nguồn: Tổng cục Thống kê.

Mặc dù, đây không phải là con số cao nhưng rất đáng khích lệ trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, cán cân thương mại đã nhập siêu trong nhiều tháng.

Cụ thể, trong tháng 11/2021, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 29,9 tỷ USD, tăng 3,6% so với tháng trước.

Tính chung 11 tháng năm 2021, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 299,67 tỷ USD, tăng 17,5% so với cùng kỳ năm trước, trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 78,99 tỷ USD, tăng 11,1%, chiếm 26,4% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 220,68 tỷ USD, tăng 20%, chiếm 73,6%.

Trong 11 tháng năm 2021 có 34 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 93,5% tổng kim ngạch xuất khẩu (có 7 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 66,4%).

Về cơ cấu nhóm hàng xuất khẩu 11 tháng năm 2021, nhóm hàng nhiên liệu và khoáng sản ước tính đạt 3,57 tỷ USD, tăng 27,8% so với cùng kỳ năm trước và chiếm 1,2% tổng kim ngạch hàng hóa xuất khẩu (tăng 0,1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước).

. Cơ cấu xuất khẩu hàng hóa11 tháng năm 2021 phân theo nhóm hàng. Nguồn:Tổng cục Thống kê.
. Cơ cấu xuất khẩu hàng hóa11 tháng năm 2021 phân theo nhóm hàng. Nguồn:Tổng cục Thống kê.

Nhóm hàng công nghiệp chế biến ước tính đạt 266,75 tỷ USD, tăng 18% và chiếm 89% (tăng 0,4 điểm phần trăm).

Nhóm hàng nông sản, lâm sản đạt 21,4 tỷ USD, tăng 15,4% và chiếm 7,1% (giảm 0,2 điểm phần trăm). Nhóm hàng thủy sản đạt 7,95 tỷ USD, tăng 3,5% và chiếm 2,7% (giảm 0,3 điểm phần trăm).

Về thị trường xuất khẩu hàng hóa 11 tháng năm 2021, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 84,8 tỷ USD, tăng 22,2% so với cùng kỳ năm trước. Tiếp đến là Trung Quốc đạt 50,5 tỷ USD, tăng 16,8%. Thị trường EU đạt 35,7 tỷ USD, tăng 11,9%. Thị trường ASEAN đạt 25,9 tỷ USD, tăng 23,3%. Hàn Quốc đạt 20 tỷ USD, tăng 14,6%. Nhật Bản đạt 18 tỷ USD, tăng 3%.

Từ chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tháng 11/2021 đạt 29,8 tỷ USD, tăng 14% so với tháng trước. Tính chung 11 tháng năm 2021, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa đạt 299,45 tỷ USD, tăng 27,5% so với cùng kỳ năm trước, trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 103,31 tỷ USD, tăng 23,3%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 196,14 tỷ USD, tăng 29,9%.

Trong 11 tháng năm 2021 có 43 mặt hàng nhập khẩu đạt trị giá trên 1 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 92,7% tổng kim ngạch nhập khẩu.

Về cơ cấu nhóm hàng nhập khẩu 11 tháng năm 2021, nhóm hàng tư liệu sản xuất ước tính đạt 280,2 tỷ USD, tăng 27,9% so với cùng kỳ năm trước và chiếm 93,6% tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa (tăng 0,3 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước).

Cơ cấu nhập khẩu hàng hóa11 tháng năm 2021 phân theo nhóm hàng. Nguồn:Tổng cục Thống kê.
Cơ cấu nhập khẩu hàng hóa11 tháng năm 2021 phân theo nhóm hàng. Nguồn:Tổng cục Thống kê.

Trong đó, nhóm hàng máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng đạt 139,2 tỷ USD, tăng 22% và chiếm 46,5% (giảm 2,1 điểm phần trăm).

Nhóm hàng nguyên, nhiên, vật liệu đạt 141 tỷ USD, tăng 34,3% và chiếm 47,1% (tăng 2,4 điểm phần trăm).

Nhóm hàng tiêu dùng ước tính đạt 19,25 tỷ USD, tăng 22,2% và chiếm 6,4% (giảm 0,3 điểm phần trăm).

Trong 11 tháng năm 2021, Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 98,5 tỷ USD, tăng 32% so với cùng kỳ năm trước. Tiếp theo là thị trường Hàn Quốc đạt 50,3 tỷ USD, tăng 20,3%. Thị trường ASEAN đạt 37 tỷ USD, tăng 36,1%. Nhật Bản đạt 20,3 tỷ USD, tăng 10,1%. Thị trường EU đạt 15,5 tỷ USD, tăng 18,2%. Hoa Kỳ đạt 14,2 tỷ USD, tăng 14,6%.

Xuất nhập khẩu hàng hoá 11 tháng năm 2021 phân theo thị trường. Nguồn: Tổng cục Thống kê.
Xuất nhập khẩu hàng hoá 11 tháng năm 2021 phân theo thị trường. Nguồn: Tổng cục Thống kê.

Đánh giá về hoạt động xuất khẩu của Việt Nam, Bộ Công Thương cho rằng có những thuận lợi khi ta đang khai thác hiệu quả các Hiệp định thương mai từ do và nhu cầu thị trường đang tăng vào dịp mua sắm cuối năm, đặc biệt là nhóm hàng ta có lợi thế.

Từ nay đến cuối năm để thúc đẩy xuất khẩu, Bộ Công Thương đã và đang tập trung các giải pháp củng cố và mở rộng thị trường xuất khẩu. Trong đó, chú trọng triển khai triển khai thực hiện các Hiệp định thương mại tự do nói chung, nhất là các Hiệp định thế hệ mới, như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA), Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA) nhằm phát huy có hiệu quả ưu đãi của Hiệp định, từ đó tận dụng tối đa các cơ hội và hạn chế các thách thức đặt ra từ những Hiệp định này.

Đồng thời ưu tiên triển khai các hoạt động xúc tiến xuất khẩu và các thị trường xuất khẩu sớm khôi phục sau đại địch Covid-19; tập trung theo dõi sát tình hình từng thị trường để rà soát, xác định các chủng loại hàng hóa mà các nước đang có nhu cầu nhập khẩu để khai thác, thúc đẩy xuất khẩu.

Cùng với việc tiếp tục đổi mới, tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu cả trong và ngoài nước trên môi trường trực tuyến và dựa trên những nền tảng mới, Bộ Công Thương cũng sẽ đẩy mạnh công tác đơn giản hóa thủ tục hành chính. Trong đó, tập trung triển khai các thủ tục hành chính về lĩnh vực xuất nhập khẩu theo Cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN,… để tạo thuận lợi cho Hiệp hội và doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất nhập khẩu.

 
Các chuyên gia khuyến cáo, đối với các doanh nghiệp xuất khẩu, bên cạnh việc đẩy mạnh xuất khẩu cũng cần chú ý và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định để tránh ảnh hưởng xuất khẩu sang thị trường châu Âu, bởi đây là thị trường đòi hỏi rất khắt khe về chất lượng.
Châu Âu là thị trường có nhu cầu lớn lượng nông sản nhập khẩu, nhưng đòi hỏi rất khắt khe về chất lượng và quy định nghiêm ngặt về mức dư lượng tối đa cho phép của thuốc bảo vệ thực vật. Nếu các doanh nghiệp xuất khẩu vào châu Âu không tuân thủ theo các quy định thì rất dễ bị cấm xuất khẩu, thậm chí có thể nâng mức kiểm tra, giám sát và ảnh hưởng đến việc xuất khẩu vào thị trường này.