Giới trẻ là động lực xanh hóa của thời trang Việt Nam

Với chủ đề “Thời trang bền vững”, các tác phẩm trình diễn trong GSFW 2025 không chỉ thể hiện kỹ thuật thiết kế điêu luyện, mà còn tuyên truyền về văn hóa tái chế và ứng dụng công nghệ trong thời trang hiện đại. GSFW 2025 sẽ quy tụ 150 nhà thiết kế trẻ từ 30 trường đào tạo, 900 vũ công và hơn 6.000 khách mời danh dự.

Theo ông Lê Trần Đắc Ngọc, Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Tuần lễ Thời trang sinh viên toàn cầu 2025, mỗi nhà thiết kế trẻ sẽ mang đến những bộ sưu tập mang đậm dấu ấn cá nhân, phản ánh tư duy sáng tạo mới mẻ cùng góc nhìn tiên phong về thời trang của Gen Z. Bên cạnh sàn diễn, GSFW 2025 còn tổ chức Triển lãm Thời trang Sinh viên Toàn cầu trưng bày những bộ sưu tập xuất sắc nhất và ra mắt của Quỹ học bổng "GSFW - Thắp sáng tài năng".

HÀNH ĐỘNG CỦA GIỚI TRẺ

Giống nhiều nước trên thế giới, Việt Nam cũng đang phải đối mặt với nhiều vấn đề môi trường nghiêm trọng do thời trang nhanh gây ra và động lực để giải quyết tình trạng này chính là thế hệ trẻ. Tủ quần áo của giới trẻ ngày nay thường là một "vương quốc" thu nhỏ với đủ loại trang phục, từ những chiếc áo thun đơn giản đến những bộ váy lộng lẫy. Thế nhưng, nghịch lý thay, mỗi sáng thức dậy, họ lại rơi vào trạng thái hoang mang tột độ: "Hôm nay mặc gì?".

Từ trăn trở dường như bất cứ ai cũng gặp phải này, 15 nữ sinh viên năm cuối ngành Quản trị thương hiệu, Trường Khoa học liên ngành và nghệ thuật (KHLN&NT), Đại học Quốc gia Hà Nội, đã quyết định xây dựng dự án Re:Fabric-Tái Dệt, khuyến khích ưu tiên sản phẩm tái chế, chọn thương hiệu cam kết bảo vệ môi trường thay vì chạy theo "thời trang nhanh".

Dù chỉ là một dự án nhỏ của sinh viên, nhưng Re:Fabric-Tái Dệt được đầu tư chỉn chu với nhiều hoạt động đa dạng, như: Tổ chức workshop làm tranh từ vải vụn; talkshow về thời trang tái chế với nhà thiết kế, nhằm cung cấp thêm góc nhìn chuyên sâu về thời trang bền vững...

Re:Fabric-Tái Dệt còn mang nhiều thiết kế độc đáo, được tạo nên từ chất liệu tái chế và những mảnh vải vụn lên sàn catwalk. Dưới bàn tay sáng tạo, những chất liệu tưởng chừng như bỏ đi nay lại được “tái sinh” thành những bộ trang phục đầy cá tính, tinh tế và đậm dấu ấn nghệ thuật.

Kể cả ở phân khúc cao cấp, người tiêu dùng Việt đang dần từ bỏ thói quen dùng sản phẩm thời trang nhanh, giá rẻ và chỉ sử dụng trong thời gian ngắn để hướng đến sở hữu những món đồ bền bỉ và lâu dài hơn. Với niềm đam mê thời trang, chị Trần Phương Đông thành lập thương hiệu White Chic vào năm 2022, với dòng sản phẩm giàu tính sáng tạo với nhiều chi tiết, đa dạng về chất liệu và phom dáng.

Tuy nhiên đến năm 2024, White Chic rẽ hướng theo phong cách tối giản. Nữ CEO tâm sự: "Qua thời gian, tôi nhận ra sự sang trọng không nhất thiết phải được thể hiện bằng những thiết kế cầu kỳ. Phong cách tối giản giúp tập trung vào bản chất thật sự của cái đẹp trong thời trang nằm ở chất liệu tinh tế, đường nét tỉ mỉ và quan trọng nhất là giá trị bền vững".

Sau hơn 1 năm quyết liệt thực hiện, White Chic có sự thay đổi đồng bộ cả về định hướng thiết kế lẫn quá trình sản xuất mà bộ sưu tập Rebirth chính là dấu mốc đánh dấu sự chuyển mình. Không chạy theo xu hướng, thương hiệu tạo ra thiết kế có tính ứng dụng cao, có thể đồng hành cùng người mặc trong thời gian dài. Sản phẩm tập trung vào sự tinh giản, sử dụng chất liệu cao cấp, phom dáng chuẩn và kỹ thuật cắt may tỉ mỉ với 14 công đoạn chế tác…

Cũng vậy, nhà thiết kế Phạm Thái Khang tạo nên thương hiệu thời trang nam MEnimal từ chính phong cách của bản thân. Chàng trai 9X chia sẻ với MEnimal, anh muốn tạo nên một tủ quần áo bền vững, bất biến với thời gian cho nam giới. Đó là những trang phục ít chi tiết và phụ kiện; các tông màu nghiêng về trung tính hoặc đơn sắc. Đây không chỉ là xu hướng nhất thời mà là một lăng kính phản ánh nhu cầu sâu sắc của con người về sự bền vững, ý thức cá nhân và phong cách sống tinh tế.

ĐÁP ỨNG NHU CẦU VỀ SẢN PHẨM BỀN VỮNG

Là một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất hiện nay, rác thải dệt may đã và đang gây ra áp lực lớn lên hệ sinh thái và tài nguyên thiên nhiên. Theo ước tính, trên thế giới mỗi năm có tới 92 triệu tấn rác thải quần áo. Điều này có nghĩa rằng cứ vài giây, một chiếc xe rác “đầy ự” quần áo sẽ lại bị vứt bỏ.

Trước thực trạng này, xu hướng thời trang bền vững đang ngày càng trở nên phổ biến trên khắp thế giới như một giải pháp nhằm bảo đảm sự phát triển bền vững cho ngành, đồng thời giảm tác động xấu đến môi trường. Khảo sát về Gen Z năm 2023 của Deloitte chỉ ra rằng vấn đề về môi trường là một trong những mối lo ngại hàng đầu của 60% thế hệ này. Theo đó, có đến 69% Gen Z sẵn sàng thay đổi hành vi để giảm thiểu dấu chân carbon.

Nhờ việc tham gia vào thị trường của Gen Z, ngành thời trang thế giới cũng như Việt Nam đang chuyển đổi xanh rất quyết liệt. Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS), cho biết ngày càng nhiều thương hiệu thời trang lựa chọn, sử dụng các chất liệu xanh được sản xuất an toàn với môi trường.

Các loại vải thuộc nhóm nguyên liệu may mặc thân thiện môi trường bắt đầu phát triển gần đây như cà phê, gai, tre, sen, bạc hà, dứa, chuối, bắp. Đây cũng là cách ngành dệt may và thời trang Việt Nam đáp ứng nhu cầu về sản phẩm bền vững ngày càng tăng của khách hàng trong và ngoài nước.

Tuy nhiên, thời trang xanh cũng như các sản phẩm xanh đang đối diện rào cản lớn là giá thành vẫn còn cao hơn những sản phẩm thông thường khác. Giải quyết rào cản này là nỗ lực để thúc đẩy tiêu dùng xanh trong Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Việc tăng cường triển khai và áp dụng các chính sách tiêu dùng xanh ở Việt Nam được coi là giải pháp hữu hiệu để bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, hướng đến phát triển bền vững. “Các nhà hoạch định chính sách cần cân nhắc đến việc khuyến khích thời trang bền vững, thông qua ưu đãi thuế cho doanh nghiệp tham gia thu gom và sản xuất nguyên phụ liệu tái chế, thân thiện với môi trường…”, bà Mai cho biết.

Khác với các tuần lễ thời trang khác chỉ diễn ra trong vài ngày, GSFW 2025 trải dài suốt 12 tháng, với một loạt hoạt động xây dựng hệ thống bán và cho thuê các sản phẩm thời trang của sinh viên. Sự kiện hứa hẹn mang đến cơ hội để các thiết kế trẻ tiệm cận nhanh hơn với thị trường thời trang quốc tế, đồng thời biến sáng tạo thành giá trị thực tế và truyền tải những thông điệp về trách nhiệm môi trường.