Hai máy bay rơi trong nửa năm, Boeing có bị nghi ngờ về an toàn?

Kết quả kinh doanh năm 2018 của Boeing đã khiến giới doanh nghiệp toàn cầu nể phục. Tuy nhiên, tập đoàn chế tạo phi cơ Mỹ có thể phải đối mặt với những câu hỏi mới về an toàn sau vụ rơi máy bay thứ hai chỉ trong chưa đầy 6 tháng.

Toàn bộ 157 hành khách và thành viên phi hành đoàn trên một chuyến bay của hãng hàng không Ethiopian Airlines đã thiệt mạng khi máy bay rơi xuống sau khi vừa cất cánh vào buổi sáng ngày Chủ nhật (10/3). Cuối tháng 10 năm ngoái, một máy bay của hãng hàng không Indonesia Lion Air rơi xuống biển Java, khiến tất cả 189 người trên máy bay thiệt mạng.

Cả hai chiếc máy bay xấu số trên đều là những chiếc 737 MAX 8 còn rất mới của Boeing. Và cả hai đều rơi trong vòng ít phút đầu tiên của chuyến bay.

Nguyên nhân của hai vụ tai nạn thảm khốc đều đang được điều tra, và chưa có bằng chứng nào cho thấy hai máy bay rơi có mối liên hệ. Sự tương đồng có thể chỉ là ngẫu nhiên.

Tuy nhiên, nếu vụ rơi máy bay của Ethiopian Airlines có cùng nguyên nhân với vụ rơi máy bay của Lion Air, thì Boeing có thể sẽ phải nhanh chóng triển khai một loạt điều chỉnh đối với sản phẩm của hãng và thay đổi cách huấn luyện phi hành đoàn của mẫu 737 MAX 8 - nhà phân tích hàng không Richard Aboulafia thuộc Teal Group nhận định trong một cuộc trao đổi với trang CNN Business.

Ông Aboulafia cũng nói rằng nếu nhà sản xuất, các hãng hàng không hoặc khách hàng trở nên lo ngại về độ an toàn của 737 MAX 8, Boeing thậm chí có thể phải tạm đình bay hoặc tạm dừng giao hàng đối với mẫu máy bay này.

Cho đến nay, 737 MAX là dòng sản phẩm bán chạy nhất của Boeing. Mẫu 737 MAX 8 mới hai năm tuổi và đặc biệt được ưa chuộng (mẫu MAX 9 mới được bán gần đây và Boeing còn chưa giao hàng mẫu MAX 10). Năm ngoái, 72% số máy bay được Boeing giao hàng là thuộc loại 737.

Boeing dự kiến sản xuất mỗi tháng 59 máy bay mới thuộc loại 737 trong năm nay, nhiều gấp 4 lần số lượng của 787 - loại sản phẩm bán chạy thứ nhì của hãng.

Southwest Airlines của Mỹ là hãng hàng không sở hữu số lượng máy bay 737 MAX 8 lớn nhất hiện nay, tiếp theo là RyanAir và FlyDubai - theo Boeing.

Măc dù "còn quá sớm để biết rõ bất kỳ điều gì về vụ rơi máy bay này", ông Aboulafia cho rằng việc đó sẽ không ảnh hưởng nhiều đến kết quả kinh doanh của Boeing. "Về doanh thu của Boeing, sự cố này sẽ không có tác động lớn", vị chuyên gia nhận xét.

Trong một tuyên bố, Boeing nói rằng "hãng vô cùng thương tiếc sự ra đi của các hành khách và phi hành đoàn trên chuyến bay 302 của Ethiopian Airlines, một chiếc 737 MAX 8". Boeing cũng nói hãng sẵn sàng cung cấp hỗ trợ kỹ thuật theo đề nghị của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Mỹ (NTSB).

Chiếc máy bay rơi ngày 10/3 mới có khoảng 1.400 giờ bay trước khi bị rơi, và Ethiopian Airlines là một hãng có lịch sử an toàn bay tốt.

Vụ rơi máy bay của hãng Lion Air được cho là xuất phát từ nguyên nhân lỗi dữ liệu gây hiểu lầm rằng phần đầu của máy bay chếch lên cao. Hệ thống an toàn mới được lắp đặt trong chiếc 737 MAX 8 tự động kéo phần đầu của máy bay xuống nếu dữ liệu cho thấy có rủi ro như vậy.

Giá cổ phiếu của Boeing đã tăng 31% trong năm nay, đưa Boeing trở thành cổ phiếu tăng giá tốt nhất trong chỉ số Dow Jones, đồng thời là cổ phiếu tăng giá mạnh thứ 16 trong chỉ số S&P 500.

Năm 2018 là năm kinh doanh tốt chưa từng có của Boeing, và hãng dự kiến sẽ còn bán được nhiều máy bay hơn trong 2019. Doanh thu của Boeing trong năm ngoái cán mốc 100 tỷ USD lần đầu tiên trong lịch sử 102 năm của hãng.

Cả năm 2018, Boeing giao hàng 806 máy bay thương mại, một con số lớn kỷ lục, tăng gần 6% so với 2017.