Hệ thống các siêu thị Metro, BigC, Lotte Mart... vừa đồng loạt tuyên bố ngừng nhập rau của Công ty TNHH Sản xuất và chế biến rau an toàn Ba Chữ, sau khi một số báo phát hiện công ty này thu gom 10 tấn rau trôi nổi ở các chợ đầu mối, rồi chuyển đến các siêu thị với cái mác “rau sạch”.

Chi cục Bảo vệ thực vật Hà Nội cũng đang gấp rút vào cuộc để xử lý vụ việc này.

Nhập nhoạng rau sạch - bẩn

Từ hai năm nay, tại các siêu thị lớn ở Hà Nội, rau của công ty Ba Chữ gần như bày bán áp đảo các thương hiệu rau khác. Tất thảy sản phẩm rau gắn nhãn Ba Chữ đều kèm thêm chữ rau an toàn.

Nhưng mới đây, một nhóm phóng viên ở báo Nông nghiệp Việt Nam đã lật tẩy sự gian dối của loại rau này.

Sau nhiều đêm bí mật theo dõi, các phóng viên đã phát hiện chiếc xe tải màu xanh mang BKS 29Y - 6014 của công ty Ba Chữ, hàng sáng đều đỗ tại cổng phụ ngách chợ Minh Khai để mua gom rau.

Người của công ty Ba Chữ mua chủ yếu là hành, rau thơm, cải thảo, cải chíp, cải ngồng, cải bắp. Sau khoảng hai giờ thu gom hàng, khoảng 3h30 - 4h sáng hàng ngày, chiếc xe tải này đi giao hàng cho một loạt siêu thị lớn, trong đó có Metro, BigC, Lottemart.

Theo ban lãnh đạo Metro, hiện đa số lượng rau, củ, quả phân phối tại Metro có nguồn gốc từ Đà Lạt, đồng bằng sông Cửu Long và Mộc Châu, Sơn La, Hải Dương. Trung bình mỗi ngày Metro thu mua khoảng 35-40 tấn rau củ quả và phân phối tại các trung tâm Metro trên cả nước.

Riêng với nhà cung cấp là công ty Ba Chữ, Metro thu mua trung bình từ 700-1.000 kg sản phẩm rau các loại và phân phối tại 3 trung tâm Metro miền Bắc.

Khi biết thông tin về hành động gian dối của công ty Ba Chữ, Metro cho biết trước mắt sẽ ngưng nhập rau của Ba Chữ cho tới khi cuộc điều tra kết thúc và các cơ quan chức năng đưa ra kết luận.

Trong khi đó, ông Hồ Quốc Nguyên - Giám đốc Quan hệ công chúng của BigC nói, BigC đã tạm ngưng nhập hàng của công ty Ba Chữ từ chiều 20/1/2015 để yêu cầu nhà cung cấp giải trình, để đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng.

Đại diện siêu thị Lotte Mart cho biết, từ khi siêu thị khai trương đến nay, đều nhập hàng từ công ty Ba Chữ với khối lượng 500-800 kg rau mỗi ngày, vì họ kinh doanh mặt hàng rau lâu năm ở Hà Nội. Hiện siêu thị đã ngưng nhận hàng từ công ty Ba Chữ và đang xác minh làm rõ vấn đề về nghĩa vụ của nhà cung cấp này.

“Nếu có căn cứ nhà cung cấp này vi phạm về an toàn thực phẩm, chúng tôi sẽ chấm dứt hợp đồng. Chúng tôi sẽ xử lý triệt để, bất kể cá nhân, nhà cung cấp nào cũng không chấp nhận việc gian lận thương mại, nhằm đảm bảo môi trường kinh doanh minh bạch và phù hợp luật pháp”, đại diện Lotte Mart khẳng định.

Mất niềm tin

Để ký kết cung cấp hàng, Ba Chữ đã nộp hồ sơ gồm: giấy chứng nhận đủ điều kiện sơ chế rau an toàn, giấy chứng nhận rau được trồng tại vùng đã được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội chứng nhận đủ điều kiện sản xuất rau an toàn do hợp tác xã tại vùng rau cấp cùng một số giấy tờ liên quan khác.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Duy Hồng - Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật Hà Nội cho biết, vào tháng 3/2014, công ty Ba Chữ từng bị Chi cục xử phạt và bị các siêu thị dừng nhập hàng, cũng vì rau không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Ba Chữ đã từng bị xử phạt, nhắc nhở rất nhiều lần, nhưng không hiểu sao vẫn được các siêu thị ưu ái?

Cũng từ một năm nay, Chi cục Bảo vệ thực vật Hà Nội đã không cấp tem nhãn rau an toàn cho công ty Ba Chữ, mà tem nhãn do họ tự in.

Hiện Chi cục đang cùng lực lượng thanh tra vào cuộc, lấy mẫu, thanh, kiểm tra công ty Ba Chữ và hệ thống các siêu thị lấy hàng của công ty này.

Theo tài liệu của Chi cục Bảo vệ thực vật Hà Nội, công ty Ba Chữ được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm trong sản xuất rau với diện tích 6,3 ha tại xứ đồng chùa Thổ, xã Vân Nội, huyện Đông Anh ngày 10/8/2012 và giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm trong sơ chế rau 40 m2 cấp ngày 10/8/2012.

Theo biên bản kiểm tra sản xuất mới đây nhất của Chi cục, công ty Ba Chữ chỉ tự sản xuất được khoảng 10 chủng loại rau. Thế nhưng theo siêu thị BigC, Ba Chữ chào hàng tới... 104 mặt hàng rau các loại.

Nếu tính giá mua rau tại các chợ đầu mối hiện chỉ dao động trong khoảng 5.000-8.000 đồng/kg, trong khi Ba Chữ giao đến các siêu thị với giá bình quân 10.000 đồng/kg, thì việc họ không cần gieo trồng, sơ chế bảo quản, mà chỉ việc thu gom rồi chở đến cho siêu thị đã thu lợi nhuận rất lớn.

Nhà nước và nông dân đang nỗ lực thúc đẩy sản xuất rau an toàn để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Tuy nhiên, người tiêu dùng ngày càng mất niềm tin vào rau an toàn, cũng chính vì cách kinh doanh nhập nhèm của một số công ty. Người tiêu dùng đặt niềm tin vào siêu thị, siêu thị đặt niềm tin vào đối tác, nhưng không kiểm tra giám sát chặt chẽ.

Thực trạng này, đang “bóp chết” nông dân sản xuất rau an toàn và những công ty kinh doanh nghiêm túc.