Tại Nghị quyết số 170/2024/QH15 (có hiệu lực từ ngày 1/4/2025), Chủ tịch Quốc hội yêu cầu các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án có hiệu lực phải được thực hiện nghiêm. Việc tháo gỡ chỉ áp dụng với trường hợp vi phạm do lỗi của cơ quan quản lý nhà nước hoặc cả hai bên, sau khi đã xử lý trách nhiệm và khắc phục hậu quả.

Đối với dự án, đất đai đang trong quá trình tố tụng hình sự, Nghị quyết chỉ áp dụng sau khi có bản án hoặc quyết định đình chỉ. Nếu bản án có hiệu lực quy định khác, thì thực hiện theo bản án. Việc thực hiện phải phân cấp rõ ràng, không hợp thức hóa vi phạm, không để sai phạm mới phát sinh, đồng thời giám sát, xử lý nghiêm hành vi lợi dụng để tham nhũng, tiêu cực...

Theo đó, tại Đà Nẵng có hàng ngàn trường hợp được phân loại để xử lý về Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp vi phạm thời hạn sử dụng đất đối với đất sản xuất kinh doanh.

Ví như với 6 trường hợp tại Kết luận thanh tra số 2852/KL-TTCP, Nghị quyết nêu rõ: Trường hợp dự án đã thực hiện đầu tư, đưa đất vào sử dụng thì điều chỉnh thời hạn sử dụng đất ghi trên Giấy chứng nhận đã cấp thành 50 năm tính từ ngày ban hành quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất hoặc bàn giao đất thực tế;

Trường hợp nhà đầu tư trước đây đã nộp tiền sử dụng đất theo thời hạn sử dụng đất lâu dài, thì thời hạn sử dụng đất được tính từ thời điểm cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng công trình trên đất theo quy định của pháp luật về xây dựng; trường hợp không phải cấp giấy phép xây dựng, thì thời hạn sử dụng đất được tính từ thời điểm bắt đầu xây dựng công trình do UBND TP.Đà Nẵng xác định; 

Trường hợp nhà đầu tư chưa thực hiện đầu tư, chưa đưa đất vào sử dụng mà được gia hạn sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, thì thực hiện điều chỉnh thời hạn sử dụng đất ghi trên Giấy chứng nhận đã cấp theo quy định tại điểm a khoản này; trường hợp Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất ghi trong Giấy chứng nhận thì thu hồi Giấy chứng nhận đó.

Đối với 14 trường hợp được nêu tại Kết luận thanh tra số 2852/KL-TTCP đã thực hiện điều chỉnh thời hạn sử dụng đất theo Kết luận thanh tra, thì tiếp tục được sử dụng đất theo thời hạn sử dụng đất đã được điều chỉnh.

Đối với 1.313 trường hợp vi phạm tại Kết luận thanh tra số 2852/KL-TTCP, cũng được phân loại thành các trường hợp chưa điều chỉnh thời hạn sử dụng đất thành 50 năm và đã điều chỉnh thời hạn sử dụng đất thành 50 năm trước ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành để có các giải pháp xử lý phù hợp. 

Ngoài ra, Đà Nẵng còn 13 dự án được nêu trong Kết luận thanh tra số 269/Kl-TTCP và 16 dự án trong Kết luận thanh tra số 2852/KL-TTCP cũng đã được Nghị quyết quy định phương thức  xử lý về giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Tương tự, TP.HCM cũng có nhiều trường hợp cần xử lý về giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cũng sẽ được áp dụng cơ chế tháo gỡ vướng mắc theo Nghị quyết170/2024/QH15 như: dự án chung cư 1.330 căn hộ (Báo cáo kết quả kiểm tra số 332/BC-TTCP); khu đất 30,2ha tại Bình Khánh và khu đất 30,1ha tại Nam Rạch Chiếc (Báo cáo kết quả kiểm tra số 332/BC-TTCP); dự án số 39 - 39B Bến Vân Đồn, phường 12, quận 4, TP.Hồ Chí Minh (Kết luận thanh tra số 757/KL- TTCP).

Trong đó, với dự án số 39 - 39B Bến Vân Đồn, phường 12, quận 4, TP.Hồ Chí Minh (Kết luận thanh tra số 757/KL- TTCP), Nghị quyết nêu rõ: Nhà đầu tư được tiếp tục sử dụng đất để thực hiện dự án sau khi đã xử lý về hành chính, hình sự đối với các cá nhân, tổ chức có vi phạm, sai phạm, khắc phục hậu quả các vi phạm về kinh tế, thu hồi lợi ích vật chất do hành vi vi phạm theo bản án đã có hiệu lực pháp luật. 

Còn tại tỉnh Khánh Hoà ghi nhận 11 dự án cần xử lý về tiếp tục sử dụng đất, xác định giá đất, tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (Kết luận thanh tra số 250/KL-TTCP).

Trong đó, với 6 dự án đã được UBND tỉnh Khánh Hòa giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu thầu thì nhà đầu tư được tiếp tục sử dụng đất để thực hiện dự án trong trường hợp sau khi rà soát, tại thời điểm áp dụng Nghị quyết này mà dự án đáp ứng đầy đủ các điều kiện: phù hợp với quy hoạch sử dụng đất hoặc quy hoạch đô thị đã được phê duyệt theo quy định của pháp luật; không vi phạm quy hoạch sử dụng đất quốc phòng, quy hoạch sử dụng đất an ninh; nhà đầu tư đáp ứng đủ năng lực, điều kiện thực hiện dự án theo quy định của pháp luật có liên quan; 

Nghị quyết yêu cầu UBND tỉnh Khánh Hòa rà soát việc xác định giá đất đối với các dự án, tính và thu nộp đầy đủ vào ngân sách nhà nước các khoản nghĩa vụ tài chính của dự án; nhà đầu tư được tiếp tục thực hiện dự án phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo đúng quy định của pháp luật sau khi xác định lại giá đất, tính các khoản nghĩa vụ tài chính; trường hợp sau khi rà soát mà dự án không đủ điều kiện tiếp tục thực hiện theo quy định thì thực hiện thu hồi đất để quản lý theo quy định của pháp luật hiện hành…