Hoàn thuế trái quy định khiến Nhà nước thất thoát hơn 145 tỷ đồng

Theo cáo trạng, năm 2021 Công ty Lộc Ninh 3 đã chuyển hồ sơ đề nghị hoàn thuế giá trị gia tăng qua đường dịch vụ công gồm 75 trang tài liệu đến Cục thuế tỉnh Bình Phước.

Kế toán công ty dùng email cá nhân gửi tài liệu trên cho ông Phan Văn Sang, Công chức Phòng Thanh tra  - Kiểm tra 3; trong đó có những tài liệu thể hiện việc UBND tỉnh Bình Phước đang hoàn thiện thủ tục đề nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chuyển vị trí xây dựng nhà máy từ xã Lộc Thạnh sang xã Lộc Tấn.

Ngày 24/5/2021, Công ty Lộc Ninh 3 có giấy đề nghị hoàn thuế giá trị gia tăng số tiền hơn 145 tỷ đồng do đầu tư xây dựng Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3.

Tổng cục Thuế có thông báo gửi Công ty Lộc Ninh 3 xác nhận hồ sơ hoàn thuế điện tử, chuyển kèm thông báo đến Cục Thuế tỉnh Bình Phước để giải quyết.

Ngày 25/5/2021, ông Nguyễn Duy Khánh, Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Phước ký thông báo chuyển hồ sơ đề nghị hoàn thuế của Công ty Lộc Ninh 3 sang diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau.

Đoàn kiểm tra thuế được thành lập do ông Phan Văn Sang làm trưởng đoàn. Thời gian này do bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 nên đoàn kiểm tra không đến trụ sở công ty mà chỉ giao nhận hồ sơ, tài liệu qua email để tiến hành kiểm tra.

Biên bản kiểm tra thuế ngày 14/7/2021 thể hiện: “dự án Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3 được chấp thuận đầu tư tại xã Lộc Thạnh, diện tích 160,36ha, tổng vốn đầu tư 3.034 tỷ đồng…”.

Cùng ngày 14/7/2021, ông Sang ký báo cáo kết quả kiểm tra, đề xuất hoàn thuế cho công ty. Sau đó, ông Phạm Quang Vinh ký kết quả thẩm định pháp chế. Sau đó, ông Sang lập, ký tờ trình về việc ban hành quyết định hoàn thuế và được ông Trần Văn Định, Nguyễn Duy Khánh phê duyệt đồng ý.

Ngày 21/7/2021, Công ty Lộc Ninh 3 nhận được số tiền hoàn thuế hơn 145 tỷ đồng.

Sau khi cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an ra quyết định phân công giải quyết nguồn tin về tội phạm, ngày 12/4/2023, Cục Thuế tỉnh Bình Phước có quyết định thu hồi và ngày 10/8/2023, Công ty Lộc Ninh 3 đã nộp lại hơn 145 tỷ đồng và 27 tỷ đồng tiền chậm nộp.

Theo Viện kiểm sát, ông Phan Văn Sang có hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, còn các ông Trần Văn Định (cựu Trưởng phòng Thanh tra – Kiểm tra 3), Phạm Quang Vinh (cựu Phó Trưởng phòng Nghiệp vụ - Dự toán – Pháp chế), Nguyễn Duy Khánh (cựu Phó Cục trưởng) bị cáo buộc thiếu trách nhiệm trong việc hoàn thuế, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước hơn 145 tỷ đồng.

Theo Viện kiểm sát, các bị can Định, Vinh, Khánh đã không thực hiện hết chức trách, nhiệm vụ được giao; không kiểm tra tính pháp lý của dự án có đủ điều kiện để được hoàn thuế giá trị gia tăng hay không, dẫn đến việc không phát hiện trong hồ sơ đề nghị không đảm bảo thủ tục pháp lý…

Tuy nhiên, trong quá trình điều tra, các bị can đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội. Cơ quan tố tụng cũng ghi nhận các tình tiết giảm nhẹ như ăn năn hối cải, có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác, nộp tiền khắc phục một phần thiệt hại...

Tại dự án Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3, Viện kiểm sát cũng xác định nhóm bị can ở Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) và Công ty mua bán điện (thuộc Tập đoàn điện lực Việt Nam - EVN) có sai phạm cấp phép hoạt động khiến EVN thiệt hại 209 tỷ đồng.

Dự án trên có công suất 150 MWp do Công ty Năng lượng Lộc Ninh 3 làm chủ đầu tư được phê duyệt địa điểm xây dựng tại xã Lộc Thạnh, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước. Do không đạt được thỏa thuận đền bù giải phóng mặt bằng nên công ty xin chuyển sang vị trí mới ở xã Lộc Tấn.

Đến ngày 15/12/2018, nhà máy hoàn thành xây dựng. Nhưng thực tế ngày 31/12/2020, UBND tỉnh Bình Phước mới có quyết định chủ trương đầu tư (điều chỉnh lần 2) về việc thay đổi địa điểm xây dựng Nhà máy.

Trước đó, thời điểm tháng 2/2023, Thanh tra Chính phủ có công văn gửi Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an kiến nghị điều tra, làm rõ để xử lý theo quy định đối với 8 nhóm hành vi vi phạm pháp luật có dấu hiệu của tội phạm trong việc quản lý, thực hiện quy hoạch, đầu tư xây dựng các công trình điện năng lượng tái tạo theo Quy hoạch Điện VII điều chỉnh.

Cuối tháng 4/2023, Thanh tra Chính phủ bổ sung kiến nghị điều tra, làm rõ thêm một số nội dung khác.

Quá trình kiểm tra, xác minh giải quyết vụ việc, ngoài nội dung kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an tiếp nhận 3 nguồn tin khác có liên quan.

Cụ thể, tháng 4/2023, Ban Nội chính Trung ương có công văn gửi Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an, chuyển thông tin phản ánh một số sai phạm trong việc đề xuất bổ sung quy hoạch, cấp phép thực hiện quy hoạch, cấp phép đầu tư và cho thuê đất đối với 3 dự án điện gió tại tỉnh Đắk Nông.

Ngày 26/4/2023, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Bộ Công an, chuyển thông tin có dấu hiệu "Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai, hoàn thuế…” trong việc đầu tư, xây dựng các dự án điện mặt trời tại tỉnh Bình Phước; nguồn tin nặc danh về dấu hiệu vi phạm pháp luật của các cá nhân tại Công ty mua bán điện thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam trong việc công nhận ngày vận hành thương mại cho một số dự án điện mặt trời và thành lập công ty “sân sau” để tạo đường dây làm ăn, đứng ra giao dịch với các nhà thầu, chủ đầu tư…

Kết quả kiểm tra, xác minh, điều tra, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã khởi tố vụ án Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.