Hơn 120 nước Liên hiệp quốc chống quyết định của Mỹ về Jerusalem

Hơn 120 quốc gia đã bỏ qua lời cảnh báo của Tổng thống Mỹ Donald Trump và bỏ phiếu ủng hộ một dự thảo nghị quyết của Đại hội đồng Liên hiệp quốc kêu gọi Washington rút lại quyết định gần đây công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Theo tin từ Reuters, vào hôm thứ Tư, ông Trump đã dọa cắt giảm viện trợ tài chính đối với những nước bỏ phiếu thuận đối với dự thảo nghị quyết không có ý nghĩa ràng buộc này. Trong cuộc họp khẩn đặc biệt diễn ra vào ngày thứ Năm, có tổng số 128 nước ủng hộ dự thảo nghị quyết, 9 nước bỏ phiếu chống, 35 nước bỏ phiếu trắng, và 21 nước không bỏ phiếu.

Lời đe dọa của ông Trump về cắt viện trợ tài chính đã phát huy tác dụng, trong đó một số nước bỏ phiếu trắng hoặc phiếu chống đối với dự thảo nghị quyết nói trên.

Tuy vậy, nhiều đồng minh của Mỹ ở phương Tây và trong thế giới Arab đã bỏ phiếu thuận với dự thảo nghị quyết. Trong số này có một số nước như Ai Cập, Jordan và Iraq vốn là những nước nhận nhiều viện trợ kinh tế và quân sự của Mỹ.

Phát ngôn viên của Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas gọi kết quả cuộc bỏ phiếu là một "chiến thắng đối với Palestine". Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bác bỏ kết quả bỏ phiếu.

Đầu tháng này, Tổng thống Trump bất ngờ đảo ngược chính sách đã kéo dài nhiều thập kỷ của Mỹ bằng cách công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và tuyên bố kế hoạch chuyển đại sứ quán Mỹ từ Tel Aviv về Jerusalem. Động thái này đã khiến Palestine và thế giới Arab nổi giận, đồng thời gây lo ngại trong hàng ngũ các đồng minh của Washington.

Địa vị của Jerusalem - nơi có những địa điểm là thánh địa của người Hồi giáo, Do Thái và Thiên chúa giáo - vốn là một trong những trở ngại lớn nhất đối với nỗ lực nhằm đạt một thỏa thuận hòa bình giữa Israel và Palestine.

Israel coi Jerusalem là thủ đô vĩnh cửu và không thể chia cắt của nước này và muốn tất cả các đại sứ quán nước ngoài tại Israel phải được đặt ở đó. Về phần mình, người Palestine muốn thủ đô nhà nước độc lập của họ phải được đặt ở khu vực phía Đông của Jerusalem, khu vực bị Israel chiếm giữ vào năm 1967 trong cuộc chiến tranh Trung Đông và sáp nhập vào Israel - một hành động chưa bao giờ được cộng đồng quốc tế công nhận.

"Nước Mỹ sẽ ghi nhớ ngày hôm nay, ngày mà chúng tôi bị gạt sang một bên trong cuộc tấn công tại Hội đồng Bảo an chỉ vì một hành động thể hiện quyền của chúng tôi là một quốc gia có chủ quyền", đại sứ Mỹ tại Liên hiệp quốc Nikki Haley nói với Đại hội đồng gồm 193 quốc gia thành viên trước khi diễn ra cuộc bỏ phiếu.

"Chúng tôi sẽ nhớ đến ngày này khi chúng tôi được kêu gọi một lần nữa đóng góp phần ngân sách lớn nhất cho Liên hiệp quốc, và quá nhiều quốc gia sẽ kêu gọi chúng tôi như họ vẫn thường làm để chúng tôi chi tiền nhiều hơn và sử dụng ảnh hưởng của chúng tôi cho lợi ích của họ", bà Haley phát biểu.

Vào cuối ngày thứ Năm, bà Haley mời 64 nước bỏ phiếu chống, phiếu trắng hoặc không bỏ phiếu tới tham dự một bữa tiệc chiêu đãi vào ngày 3/1 để "cảm ơn tình bằng hữu của các bạn với nước Mỹ".

Trong số những nước bỏ phiếu trắng có Argentina, Australia, Canada, Colombia, CH Czech, Hungary, Mexico, Philippines, Ba Lan, Rwanda, Nam Sudan và Uganda. Trong số những nước bỏ phiếu chống có Guatemala, Honduras, Marshall Islands, Micronesia, Nauru, Palau, Togo, Mỹ và Israel.

Cuộc bỏ phiếu tại Đại hội đồng diễn ra theo lời kêu gọi của các nước Arab và Hồi giáo, sau khi Mỹ phủ quyết cùng một dự thảo nghị quyết vào hôm thứ Hai tại Hội đồng Bảo an gồm 15 quốc gia thành viên. 14 thành viên còn lại bỏ phiếu thuận với dự thảo không đề cập cụ thể đến Mỹ hay ông Trump nhưng nói "rất lấy làm tiếc về những quyết định gần đây liên quan đến địa vị của Jerusalem".