Trong một báo cáo mới công bố, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo nhu cầu dầu của Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ hai thế giới - sẽ đạt đỉnh vào năm 2027.

“Xu hướng này là một sự chuyển đổi mang tính căn bản của thị trường năng lượng toàn cầu”, các nhà phân tích của IEA nhận xét trong báo cáo thường niên về thị trường dầu trong trung hạn.

Trong thập kỷ qua, Trung Quốc đóng góp khoảng 60% vào tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu. Tuy nhiên, nhu cầu giảm sút tại nước này được dự báo sẽ góp phần đáng kể vào sự dư thừa dầu trên thế giới vào cuối thập kỷ này.

“Trong thập kỷ qua, các động lực của thị trường trường dầu thế giới là sự tăng trưởng song song về nguồn cung dầu của Mỹ và nhu cầu dầu của rung Quốc. Tuy nhiên. Bức tranh vào năm 2030 hoàn toàn khác”, IEA nhận định trong báo cáo.

Theo báo cáo, trong bối cảnh xe điện ngày càng được sử dụng rộng rãi, sự phổ biến của xe tải chạy bằng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và sự mở rộng của mạng lưới đường sắt cao tốc trên toàn quốc, nhu cầu dầu của Trung Quốc sẽ đạt đỉnh vào năm 2027 và bắt đầu giảm sau đó,

IEA đã giảm mạnh dự báo nhu cầu dầu của Trung Quốc vào năm 2030 xuống còn 16,7 triệu thùng/ngày, từ dự báo 18,1 triệu thùng/ngày mà tổ chức này đưa ra vào năm ngoái.

“Sự điều chỉnh này phản ánh sự gia tăng chóng mặt về doanh số xe điện nhờ các chính sách mới để đẩy nhanh việc phổ biến xe điện”, báo cáo cho biết. “Trong giai đoạn từ năm 2024-2030, gia tăng nhu cầu dầu của Trung Quốc sẽ không đáng kể, chỉ khoảng 30.000 thùng/ngày”.

Bù đắp cho sự sụt giảm nhu cầu từ Trung Quốc sẽ là Ấn Độ - nơi nhu cầu được dự báo tăng thêm 1 triệu thùng/ngày trong giai đoạn này. Đây là mức tăng mạnh nhất toàn cầu nhờ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ. Tuy nhiên, nhu cầu của Ấn Độ được dự báo đạt 6,7 triệu thùng/ngày vào năm 2030, chưa bằng một nửa của Trung Quốc thời điểm đó.

IEA, có trụ sở tại Paris, được thành lập sau lệnh cấm vận dầu mỏ của các nước Ả Rập thuộc Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) vào thập nhiên 1970. IEA có nhiệm vụ đảm bảo an ninh năng lượng toàn cầu. Năm ngoái, tổ chức này dự báo thế giới sẽ dư thừa lượng dầu khổng lồ lên tới hơn 8 triệu thùng dầu/ngày vào năm 2030. Theo dự báo mới nhất, tình trạng dư cung sẽ là hơn 9 triệu thùng/ngày.

Tuy nhiên, các dự báo này vấp phải sự phản đối của nhiều quốc gia xuất khẩu dầu mỏ. Các nước này cho rằng thế giới còn lâu mới đạt đỉnh về nhu cầu dầu và cần phải tiếp tục đầu tư vào khai thác nhiên liệu hóa thạch để tránh gây gián đoạn thị trường năng lượng toàn cầu.

Năm ngoái, OPEC dự báo nhu cầu dầu toàn cầu sẽ đạt 113 triệu thùng/ngày vào năm 2030, cao hơn nhiều so với dự báo 105,5 triệu thùng/ngày của IEA.

Báo cáo mới nhất của IEA được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng ở Trung Đông leo thang do chiến tranh Israel - Iran. Giá dầu tăng mạnh sau khi hai nước bắt đầu không kích lẫn nhau vào ngày 13/6. Ngay sau đó, giá dầu thô Brent đã tăng lên mức cao nhất kể từ cuối tháng 1.

"Chúng ta đã chứng kiến giá tăng đáng kể nhưng điều này không xuất phát từ các yếu tố cơ bản”, ông Fatih Birol, giám đốc điều hành của IEA, cho biết tại sự kiện công bố báo cáo trên. “Nguồn cung trên thị trường rất lớn, trong khi nhu cầu thấp hơn. Giá tăng lên do những lo ngại về an ninh. Trong một thế giới không có sự gián đoạn lớn, chúng ta sẽ không thấy giá duy trì ở mức cao lâu”.