Chỉ còn vài giờ nữa là Mỹ và Trung Quốc chính thức triển khai kế hoạch mới về áp thuế quan bổ sung lên hàng hóa của nhau. Theo một số nguồn tin, kế hoạch về vòng đàm phán thương mại tiếp theo giữa hai nước đã bị hủy.

Theo dự kiến, kế hoạch của Mỹ về áp thuế 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc sẽ có hiệu lúc vào lúc 0h sáng ngày thứ Hai theo giờ Washington, tức buổi trưa nay (24/9) theo giờ Việt Nam. Kế hoạch trả đũa của Bắc Kinh bằng cách áp thuế lên 60 tỷ USD hàng Mỹ sẽ được thực thi ngay lập tức sau đó.

Nguồn thạo tin tiết lộ với hãng tin Bloomberg rằng vào hôm thứ Bảy, Trung Quốc đã hủy kế hoạch đàm phán thương mại tại Washington với các quan chức Mỹ. Nguồn tin nói việc Bộ Ngoại giao Mỹ trừng phạt một cơ quan thuộc Bộ Quốc phòng Trung Quốc vì giao dịch với Nga là một nguyên nhân khác dẫn tới việc Bắc Kinh rút khỏi kế hoạch đàm phán.

Cũng theo nguồn tin, giới chức Trung Quốc giờ đây ngày càng đồng thuận rằng chỉ có thể đàm phán thực chất với chính quyền Tổng thống Donald Trump về thương mại sau cuộc bầu cử giữa kỳ ở Mỹ vào tháng 11.

Với kế hoạch 200 tỷ USD được thực thi, Mỹ sẽ áp thuế lên tổng cộng 250 tỷ USD hàng Trung Quốc, chiếm khoảng một nửa tổng giá trị hàng Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ mỗi năm. Trong khi đó, với kế hoạch 60 tỷ USD sắp triển khai, Trung Quốc sẽ áp thuế lên 110 tỷ USD hàng Mỹ, chiếm khoảng 70% kim ngạch nhập khẩu hàng Mỹ vào Trung Quốc hàng năm.

Giới quan sát giờ đây đang lo ngại rằng với sự leo thang không có điểm dừng của xung đột thương mại, ông Trump sẽ thực thi lời cảnh báo áp thuế lên thêm 267 tỷ USD hàng Trung Quốc.

"Chúng tôi không muốn thế, nhưng có lẽ chúng tôi không có lựa chọn nào khác", ông Trump nói về sự leo thang thuế quan từ Phòng Bầu dục của Nhà Trắng. "Chúng tôi đang có nhiều bước tiến với Trung Quốc".

Hôm Chủ nhật, Ngoại trưởng Mỹ Michael Pompeo nói rằng Tổng thống Trump không châm ngòi cho chiến tranh thương mại, mà chỉ tham gia vào một cuộc chiến đã bắt đầu từ trước. "Cuộc chiến thương mại của Trung Quốc nhằm vào nước Mỹ đã diễn ra từ nhiều năm", ông Pompeo nói với kênh Fox News. "Ở góc độ mà mọi người muốn gọi đây là chiến tranh thương mại, chúng tôi quyết tâm giành chiến thắng".

Cùng ngày, ông Trump nhấn mạnh sự tăng điểm của thị trường chứng khoán Mỹ như một bằng chứng cho thấy sự đúng đắn trong chính sách của ông. "Những kỷ lục kinh tế mới đang được thiết lập mỗi ngày, và không phải ngẫu nhiên mà có", ông Trump viết trên mạng xã hội Twitter.

Trả lời phỏng vấn hãng tin CNBC hôm 18/9, Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Wilbur Ross nói việc có đàm phán hay không và khi nào đàm phán tùy thuộc vào Trung Quốc, và mục tiêu cuối cùng của Mỹ không phải là áp thuế quan mà là Trung Quốc "phải giải quyết những vấn đề căn bản".

"Hơi thất vọng một chút khi kế hoạch áp thuế quan lần trước không dẫn tới sự đối thoại tích cực hơn, nhưng chúng tôi hy vọng kế hoạch thuế quan lần này sẽ làm được điều đó", ông Ross phát biểu.

Khi được hỏi về khả năng người tiêu dùng Mỹ sẽ phải chịu mức thuế hàng hóa cao hơn khi kế hoạch áp thuế lên 200 tỷ USD hàng Trung Quốc được triển khai, ông Ross nói kế hoạch này áp dụng đối một danh sách hàng hóa rất rộng và đa dạng nên sẽ không có một đối tượng người tiêu dùng nào "thực sự cảm nhận được ảnh hưởng".