09:42 17/07/2024

Kiên định "5 quyết tâm" và "5 bảo đảm", không chậm trễ giải ngân 670 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư công

Anh Tú

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh "5 quyết tâm", "5 bảo đảm" nhằm đạt mục tiêu giải ngân trên 95% kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2024 đã được giao ở mức gần 670 nghìn tỷ đồng...

Bộ Giao thông vận tải, các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai các dự án trọng điểm quốc gia, liên vùng gắn với đợt thi đua 500 ngày đêm hoàn thành 3.000 km cao tốc.
Bộ Giao thông vận tải, các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai các dự án trọng điểm quốc gia, liên vùng gắn với đợt thi đua 500 ngày đêm hoàn thành 3.000 km cao tốc.

Ngày 16/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc của Thường trực Chính phủ về thúc đẩy đầu tư công năm 2024.

CÓ ĐƠN VỊ GIẢI NGÂN 100%, NHIỀU DỰ ÁN VƯỢT TIẾN ĐỘ

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của đầu tư, trong đó có đầu tư công. Kết luận của trung ương cũng khẳng định lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt mọi nguồn lực xã hội phục vụ cho phát triển.

Cùng với đó, đầu tư công có ý nghĩa quan trọng đối với triển khai đột phá chiến lược về hạ tầng, nhất là mục tiêu đến năm 2025 có 3.000 km đường cao tốc, đến năm 2030 có 5.000 km đường cao tốc. Đầu tư tạo không gian phát triển mới, các khu đô thị mới, khu công nghiệp mới và kích hoạt các hoạt động kinh tế - xã hội khác.

Thủ tướng chỉ rõ, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ luôn quan tâm, chỉ đạo quyết liệt, sâu sát thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, triển khai 3 chương trình mục tiêu quốc gia. 5 tổ công tác của Thủ tướng và 26 tổ công tác của thành viên Chính phủ làm việc với các địa phương để kiểm tra, đôn đốc công tác giải ngân vốn đầu tư công.

Tuy nhiên, bên cạnh những việc đã làm tốt, những địa phương, cơ quan, lĩnh vực đạt kết quả tích cực, kết quả giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm 2024 so với yêu cầu đặt ra và số vốn được giao vẫn thấp.

 

Về thực hiện và giải ngân, theo báo cáo của Bộ Tài chính, ước thanh toán từ đầu năm đến ngày 30/6/2024 là 196.669 tỷ đồng, đạt 29,39% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Giải ngân nguồn vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là 4.781,7 tỷ đồng, đạt 78,23% kế hoạch, Chương trình mục tiêu quốc gia là 9.644,6 tỷ đồng, đạt 35,43% kế hoạch.

Một số bộ, cơ quan và địa phương có tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công tốt như: Đài Truyền hình Việt Nam (100%); Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật Việt Nam (90,07%); Nam Định (58,75%); Thanh Hóa (56,83%); Lào Cai (54,23%); Phú Thọ (51,02%); Bà Rịa - Vũng Tàu (49,66%); Bộ Xây dựng (47,91%); Tiền Giang (47,42%); Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (46,88%); Bộ Giao thông vận tải (41,16%).

Những đơn vị số giải ngân tuyệt đối cao là: Bộ Giao thông vận tải (24,4 nghìn tỷ đồng); Hà Nội (22,6 nghìn tỷ đồng); TP.HCM (11 nghìn tỷ đồng).

Về phía doanh nghiệp, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã rất nỗ lực triển khai đường dây 500 kV mạch 3, Tổng Công ty Cảng hàng không (ACV) tích cực triển khai dự án xây dựng sân bay Long Thành...

Giải ngân nguồn vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đạt 78,23% kế hoạch (4,8 nghìn tỷ đồng); 3 chương trình mục tiêu quốc gia đạt 35,43% kế hoạch (9,6 nghìn tỷ đồng).

Nhiều dự án, nhất là dự án quan trọng quốc gia và dự án của các địa phương đang được triển khai với tinh thần "vượt nắng, thắng mưa", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", "thi công 3 ca 4 kíp", "làm việc xuyên ngày nghỉ, ngày lễ, ngày Tết", "chỉ bàn làm, không bàn lùi"...

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao những kết quả mà các bộ, ngành, địa phương nỗ lực đạt được, đặc biệt là 11 bộ, cơ quan và 35 địa phương có tỉ lệ giải ngân trên mức trung bình của cả nước, EVN và ACV cùng nhiều dự án đầu tư công đang vượt tiến độ.

THỦ TỤC CẤP PHÉP MỎ VẬT LIỆU XÂY DỰNG NHƯ MỎ VÀNG

Cũng tại hội nghị, Thủ tướng phê bình nghiêm khắc các bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa thực hiện tốt công tác giải ngân vốn đầu tư công, chưa phân bổ hết kế hoạch vốn được Thủ tướng giao và 33 bộ, cơ quan, 28 địa phương có tỉ lệ giải ngân dưới mức trung bình của cả nước.

Thủ tướng cho rằng những khó khăn, vướng mắc của một số dự án phải kéo dài chưa được giải quyết triệt để. Một số cơ chế, chính sách, quy định pháp luật còn vướng mắc nhưng chậm được sửa đổi, còn tình trạng mâu thuẫn, chồng chéo, áp dụng thiếu thống nhất, nhất là về chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa, đất rừng; quản lý khoáng sản và vật liệu thông thường, "mỏ nguyên vật liệu xây dựng thông thường mà cấp phép như mỏ vàng"; tách giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập.

Thủ tướng phê bình nghiêm khắc 33 bộ, cơ quan, 28 địa phương có tỉ lệ giải ngân dưới mức trung bình của cả nước - Ảnh: VGP.
Thủ tướng phê bình nghiêm khắc 33 bộ, cơ quan, 28 địa phương có tỉ lệ giải ngân dưới mức trung bình của cả nước - Ảnh: VGP.

Nhiều tồn tại, hạn chế khiến giải ngân vốn đầu tư công chậm, đó là từ công tác chuẩn bị dự án, phê duyệt chủ trương đầu tư và quyết định đầu tư; quản lý chi phí đầu tư xây dựng, quản lý định mức, giá xây dựng, quản lý vật liệu xây dựng thông thường đối với các dự án đầu tư xây dựng; công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư; công tác đấu thầu và thanh tra, kiểm tra; có nơi xảy ra tình trạng thông thầu, bán thầu.

Một số địa phương còn chưa chủ động, chưa quyết liệt, còn lúng túng trong chỉ đạo, điều hành, chưa thể hiện được tinh thần trách nhiệm chính trị cao. Công tác thông tin, truyền thông một số nơi chưa chủ động thông tin đầy đủ để người dân đồng tình, ủng hộ…

Chỉ ra nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế, Thủ tướng cho rằng kỷ luật kỷ cương có nơi, có lúc chưa nghiêm; công tác chuẩn bị dự án còn sơ sài, chất lượng kém; năng lực của nhiều ban quản lý dự án, cán bộ chuyên môn, nhà thầu còn yếu. 

Còn tồn tại tình trạng né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ được giao; sự phối hợp giữa các cơ quan có nơi, có lúc còn thiếu chặt chẽ; huy động nguồn vốn chưa kịp thời, nhất là từ đất đai, trái phiếu chính quyền địa phương…

PHẢI SỬ DỤNG HIỆU QUẢ TIỀN CỦA NHÀ NƯỚC, CỦA NHÂN DÂN

Để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công thời gian tới với mục tiêu giải ngân trên 95% số vốn đã phân bổ của năm 2024, Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần "5 quyết tâm" và "5 bảo đảm".

Trong đó, "5 quyết tâm" gồm: Quyết tâm giữ vững kỷ luật, kỷ cương, phòng chống tham nhũng, lãng phí, đẩy lùi tiêu cực; quyết tâm làm tốt công tác giải phóng mặt bằng, bàn giao mặt bằng kịp thời gian; quyết tâm tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn về thể chế, cơ chế, chính sách, thủ tục; quyết tâm đổi mới phương pháp, cách làm, đổi mới sáng tạo, ứng dụng giải pháp công nghệ mới, hiện đại, tăng cường chuyển đổi số; quyết tâm khắc phục bằng được tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, sợ sai.

Cùng với đó, "5 bảo đảm" gồm: Bảo đảm chủ động nguyên vật liệu (nhất là cát sỏi, đất đắp nền…) và các điều kiện cần thiết cho các dự án; bảo đảm nhân lực có tâm, có tầm, có trách nhiệm (có phương án huy động đủ nhân lực, bố trí thêm khi cần đẩy nhanh tiến độ…); bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người dân, công tác tái định cư, tạo sinh kế cho người dân trên tinh thần không ai bị bỏ lại phía sau, nơi ở mới ít nhất phải bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ; bảo đảm quản lý đúng quy định, không kéo dài, đội vốn, gây thất thoát vốn; bảo đảm tiến độ, chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn, vệ sinh môi trường theo mục tiêu, kế hoạch đề ra.

Nhấn mạnh vốn đầu tư công là tiền của của Nhà nước, của nhân dân, phải sử dụng hiệu quả nhất, không chậm trễ, không lãng phí, Thủ tướng yêu cầu các đồng chí bộ trưởng, trưởng ngành, chủ tịch uỷ ban nhân dân cấp tỉnh nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy vai trò của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện; "chỉ bàn làm, không bàn lùi"; thường xuyên rà soát, đôn đốc, kịp thời phát hiện và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh của từng dự án, nhất là các dự án trọng điểm; cá thể hóa trách nhiệm đến từng cá nhân.

"Coi kết quả giải ngân là một trong những căn cứ quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hằng năm của tổ chức, cá nhân liên quan', người đứng đầu Chính phủ nêu rõ.

Giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành, Thủ tướng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan nghiên cứu, sửa đổi Luật Đầu tư công và các quy định tại các luật liên quan theo hướng tăng cường phân cấp, phân quyền; tháo gỡ các chồng chéo, vướng mắc, xóa bỏ xin cho, chống phiền hà, sách nhiễu…, đặc biệt là các quy định về lập, thẩm định, phê duyệt dự án, kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm.

Rà soát, tiếp thu, giải trình các ý kiến của Thành viên Chính phủ và hoàn thiện báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2024 giữa các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương; ngay sau khi Uỷ ban Thường vụ Quốc hội có Nghị quyết thông qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Trung ương năm 2024 của các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương.

Lãnh đạo Chính phủ giao Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường và ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm nguồn cung vật liệu xây dựng thông thường (cát, đất đắp nền) cho các dự án đường bộ cao tốc, các dự án trọng điểm.

Bộ Giao thông vận tải, các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai các dự án trọng điểm quốc gia, liên vùng gắn với đợt thi đua "500 ngày đêm quyết tâm cao, nỗ lực lớn, thi đua hoàn thành thắng lợi các dự án đường bộ cao tốc" để hoàn thành 3.000 km cao tốc chào mừng 50 năm Giải phóng miền Nam và 80 năm Quốc khánh…