Sở Xây dựng TP.HCM vừa có văn bản gửi UBND thành phố về kết quả kiểm tra, rà soát và đề xuất chính sách hỗ trợ, quản lý đối với nhà ở cho công nhân, người lao động thuê để ở (gọi tắt là nhà trọ) do tổ chức, cá nhân hoặc hộ gia đình xây dựng trên địa bàn thành phố.

Hiện trên địa bàn TP.HCM có khoảng 60.470 nhà trọ do người dân xây dựng cho công nhân, người lao động thuê để ở. Trong đó, chia làm 02 nhóm. Nhóm 01 là dãy phòng cho thuê độc lập với 34.800 nhà trọ, tổng số phòng cho thuê là 357.246 phòng, tổng số người cho thuê tối đa 943.341 người; Nhóm 02 là nhà ở riêng lẻ ngăn chia từng phòng để cho thuê có 25.670 nhà trọ, tổng số phòng cho thuê là 202.973 phòng; tổng số người cho thuê tối đa 486.726 người.

Qua kiểm tra, đối chiếu theo Hướng dẫn 3979, nhóm 01 (dãy phòng cho thuê độc lập) phần lớn đáp ứng yêu cầu, chỉ có khoảng dưới 5% số phòng hoặc dưới 7% số nhà trọ loại này không đáp ứng về diện tích, chiều rộng, chiều cao.

Về các chỉ tiêu nền nhà, cửa đi, cửa sổ, thông gió, tường bao che, mái nhà, vệ sinh, phần lớn đáp ứng yêu cầu, chỉ có khoảng dưới 2% số phòng hoặc dưới 6% số nhà trọ không đáp ứng.

Về các tiêu chí ánh sáng và cấp nước, tỷ lệ không đáp ứng chiếm rất ít, chỉ dưới 1,5%. Lượng nhà trọ dưới 05 tầng không có hồ sơ thiết kế phòng cháy chữa cháy; trang thiết bị phòng cháy chữa cháy tương đối cao, với gần 36%.

Đối với nhà trọ trên 05 tầng, cơ bản đáp ứng yêu cầu về thẩm duyệt phòng cháy chữa cháy, còn khoảng 2,2% nhà trọ không đáp ứng.

Với nhóm 01, theo Sở Xây dựng TP.HCM, một số người cho thuê dự kiến sửa chữa, cải tạo với kinh phí dự kiến hơn 441,8 tỷ đồng.

Đối với nhóm 02 (nhà ở riêng lẻ ngăn chia từng phòng để cho thuê), các chỉ tiêu diện tích, chiều rộng, chiều cao, diện tích bình quân phần lớn đáp ứng yêu cầu, chỉ có khoảng dưới 9,6% số phòng không đáp ứng. Về diện tích bình quân 05m2/người, ở nhóm này có đến gần 18% nhà trọ không đáp ứng.

Với các chỉ tiêu nền nhà, cửa đi, cửa sổ, thông gió, tường bao che, mái nhà, vệ sinh, phần lớn đáp ứng yêu cầu, có khoảng dưới 1,7% số phòng hoặc nhà trọ không đáp ứng. Riêng chỉ tiêu khu vệ sinh chung có bố trí riêng cho nam và nữ, khoảng 14% không đáp ứng.

Về tiêu chí an toàn phòng cháy chữa cháy, số lượng nhà trọ dưới 05 tầng không có hồ sơ thiết kế phòng cháy chữa cháy, trang thiết bị phòng cháy chữa cháy tương đối cao, chiếm trên 12%; nhà trọ trên 05 tầng, cơ bản đáp ứng yêu cầu về thẩm duyệt phòng cháy chữa cháy, khoảng 5% nhà trọ không đáp ứng.

Nhóm 02, người cho thuê dự kiến sửa chữa, cải tạo với kinh phí hơn 319 tỷ đồng.

Từ thực tế trên, Sở Xây dựng TP.HCM đề xuất các chính sách hỗ trợ và quản lý nhà trọ trên địa bàn, như: tuyên truyền vận động, yêu cầu chủ nhà trọ phải có cam kết cụ thể việc thực hiện đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường và phòng cháy chữa cháy. Đồng thời, hướng dẫn chủ nhà trọ phải thực hiện kê khai, cập nhật đầy đủ và kịp thời số người sử dụng trong khu nhà trọ, phòng trọ…

Chính quyền địa phương cấp cơ sở cần giám sát nghiêm việc đầu tư xây dựng các khu nhà trọ, không để xây dựng sai phép, sử dụng sai công năng và sai công suất cho thuê.

Yêu cầu chủ nhà trọ phải thực hiện đăng ký kinh doanh để đảm bảo công tác quản lý, giám sát của chính quyền địa phương.

Tăng cường công tác kiểm tra việc tuân thủ quy định pháp luật về đăng ký thường trú, tạm trú cho người thuê trọ.

Về chính sách hỗ trợ, Sở Xây dựng TP.HCM đề xuất giảm chi phí điện, nước hoặc chính sách về cách tính giá bán điện, nước sinh hoạt theo một mức giá trực tiếp đối với người thuê nhà trọ.

 Sở cũng kiến nghị Thành phố ban hành gói hỗ trợ lãi suất khoảng 100 tỷ đồng đối với chủ nhà trọ khi vay vốn ngân hàng để sử dụng vào mục đích nâng cấp, sửa chữa cải tạo nhà trọ đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng… Thời gian áp dụng khoảng 03 năm.

Bên cạnh đó, cần miễn, giảm thuế kinh doanh có thời hạn đối với hộ gia đình, cá nhân kinh doanh nhà trọ.

Về thủ tục xây dựng, Sở Xây dựng kiến nghị rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ, giải quyết ngay thủ tục đối với các chủ nhà trọ có nhu cầu sửa chữa theo hiện trạng (đối với các trường hợp đủ điều kiện).

Về công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, cần ban hành bộ tiêu chí phòng chống dịch tại các khu nhà trọ; hỗ trợ về thiết bị y tế, trang thiết bị cần thiết; Thường xuyên theo dõi, tổ chức kiểm tra, xét nghiệm nhanh người thuê trọ theo định kỳ và đột xuất khi cần thiết.

Sở Xây dựng TP.HCM cũng kiến nghị UBND thành phố tổ chức cuộc họp với các sở, ngành, đơn vị, UBND TP. Thủ Đức và các quận, huyện để hoàn thiện chính sách và thống nhất triển khai thực hiện.