Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) ngày 12/9 hạ lãi suất cơ bản đồng euro về mức 3,5% trong bối cảnh lạm phát ở khu vực sử dụng đồng euro (eurozone) tiếp tục xuống thang và xuất hiện những dấu hiệu cho thấy nền kinh tế có nguy cơ rơi vào ngưng trệ.

Động thái giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm này của ECB không nằm ngoài dự báo của giới phần tích, đồng thời là đợt giảm lãi suất thứ hai của châu Âu trong năm nay. Hồi tháng 6, ECB có đợt giảm lãi suất đầu tiên trong 5 năm, đánh dấu sự xoay trục khỏi chiến dịch tăng lãi suất để chống lạm phát.

Chủ tịch EBC Christine Lagarde cho biết quyết định tăng lãi suất lần này nhận được sự đồng thuận của 100% các nhà hoạch định chính sách có quyền bỏ phiếu. Trong đợt giảm vào tháng 6, có Thống đốc Ngân hàng Trung ương Áo Robert Holzmann không tán thành.

Các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới đang tiến hành hạ lãi suất để phản ứng với sự xuống thang của lạm phát sau một thời gian tốc độ tăng giá tiêu dùng tại nhiều nền kinh tế hàng đầu thế giới tăng vọt lên mức cao nhất trong nhiều thập kỷ. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) được kỳ vọng sẽ có đợt giảm lãi suất đầu tiên vào tuần tới.

Đề cập đến mục tiêu lạm phát 2% của ECB, bà Lagarde nói rằng các số liệu thống kê gần đây “củng cố niềm tin của chúng tôi rằng chúng tôi đang đi tới mục tiêu”.

Tháng 8 vừa qua, tốc độ lạm phát ở eurozone là 2,2%, thấp nhất 3 năm và giảm từ mức 2,6% vào tháng 7. Sản lượng công nghiệp giảm xuống ở Đức và Italy cũng làm dấy lên mối lo ngại rằng nền kinh tế eurozone đang giảm tốc sau một giai đoạn tăng trưởng ngắn trong năm nay.

“Áp lực chi phí nhân công đang dịu đi, và lợi nhuận của doanh nghiệp đi xuống đã cân bằng lại được một phần ảnh hưởng của việc tiền lương tăng đối với lạm phát. Điều kiện tài chính vẫn đang thắt chặt, và các hoạt động kinh tế còn yếu, phản ánh tiêu dùng tư nhân và đầu tư của doanh nghiệp đang trong tình trạng yếu”, tuyên bố ngày 12/9 của ECB có đoạn viết.

Bà Lagarde phát tín hiệu ECB sẽ có thêm những đợt cắt giảm lãi suất trong thời gian tới, nhưng hạ thấp khả năng có một đợt giảm lãi suất tại cuộc họp tiếp theo vào tháng 10. Nhà hoạch định chính sách tiền tệ cấp cao nhất của eurozone nhấn mạnh rằng chỉ còn một “khoảng thời gian tương đối ngắn” từ nay cho tới cuộc họp tháng 10, và dù lạm phát có thể sẽ giảm trong tháng 9, ECB “không chỉ dựa vào một chỉ số duy nhất” để đưa ra quyết định lãi suất.

Nhà kinh tế Martin Wolburg tại công ty Generali Investments nhận định: “ECB đang trở nên lạc quan hơn về lạm phát và có thể thấy tác động của mức tăng lương cao đối với lạm phát đang được hấp thụ bởi tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp giảm xuống”.

Trong các dự báo cập nhật hàng quý, ECB ước tính mức tăng trưởng kinh tế eurozone cả năm nay là 0,8% - giảm nhẹ so với mức dự báo 0,9% đưa ra hồi tháng 6. Tương tự, ECB cũng cắt giảm dự báo tăng trưởng cho năm 2025 từ 1,4% xuống 1,3%, trên cơ sở  “đóng góp yếu hơn từ nhu cầu nội địa trong vài quý tới”.

ECB giữ nguyên dự báo lạm phát trong năm nay ở mức 2,5% và năm 2025 ở mức 2,2%. Tuy nhiên, cơ quan này đã tăng nhẹ dự báo lạm phát lõi - thước đo không bao gồm giá của nhóm năng lượng và thực phẩm - lên 2,9% cho năm nay.

Ông Frederik Ducrozet, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu kinh tế vĩ mô tại Pictet Wealth Management, nhận định: “Nếu có một mối lo nào đó, thì đó dường như là mối lo về nhu cầu đang chậm lại. Do đó, khả năng nghiêng về ECB cắt giảm lãi suất nhiều hơn và nhanh hơn vào cuối năm nay”.

Nhà quản lý danh mục đầu tư Konstantin Veit tại công ty quản lý quỹ Pimco kỳ vọng chính sách tiền tệ của eurozone sẽ tiếp tục thắt chặt do lạm phát giá dịch vụ còn ở mức cao 4,4% trong tháng 7. Ông dự báo ​​lần cắt giảm lãi suất tiếp theo của ECB sẽ diễn ra vào tháng 12.