Lạm phát suy yếu, Nhật có thể chưa vội tăng lãi suất

Theo số liệu chính thức được Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản công bố ngày 19/1, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) lõi năm 2023 tại nước này tăng 3,1%, mức tăng cao nhất kể từ năm 1982 trong bối cảnh giá thực phẩm leo thang và đồng yên mất giá khiến hàng nhập khẩu trở nên đắt đỏ hơn. Tuy nhiên, xét theo tháng, lạm phát lõi tháng 12 của Nhật - không tính giá thực phẩm tươi - tăng 2,3% so với cùng kỳ năm trước, giảm tốc so với mức tăng 2,5% của tháng trước đó. 

Giá điện và xăng giảm mạnh, còn giá thực phẩm chế biến sẵn tăng chậm hơn là nguyên nhân khiến lạm phát tháng 12 tại nền kinh tế lớn thứ ba thế giới đi xuống.

Số liệu về lạm phát cũng là thông tin quan trọng cuối cùng được công bố trước khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) có cuộc họp chính sách tiền tệ đầu tiên của năm 2024. BOJ dự kiến bắt đầu cuộc họp kéo dài 2 ngày vào ngày 22/1 tới và sẽ công bố các quyết sách của mình vào ngày sau đó.

Với lạm phát tháng giảm tốc, một số nhà phân tích cho rằng BOJ có thể sẽ chưa vội quyết định tăng lãi suất lần đầu tiên kể từ năm 2007 trong cuộc họp tới. Một số nhà kinh tế nhận định BOJ sẽ đưa ra quyết định này sớm nhất vào tháng 4 tới, bởi thực tế tháng 12 vẫn là tháng thứ 21 liên tiếp lạm phát ở trên mức mục tiêu 2%.

Số liệu mới nhất cũng cho thấy áp lực lạm phát do chi phí đẩy tại Nhật đang giảm dần, đúng như dự báo trước đó của BOJ. Chỉ số giá sản xuất tháng 12 tại nước này không thay đổi so với cùng kỳ năm trước và tăng với mức thấp nhất trong vòng gần 3 năm. Mức tăng giá tiêu dùng ở thủ đô Tokyo trong tháng cũng ở mức chậm nhất trong hơn 1 năm.

Theo khảo sát của hãng tin Bloomberg với các nhà kinh tế, đa số dự báo BOJ sẽ tiếp tục giữ mức lãi suất âm trong cuộc họp sắp tới, bởi các nhà chức trách nước này vẫn đang đánh giá tác động từ loạt trận động đất ở khu vực Tây Bắc hồi đầu năm.

Nguồn tin của tờ báo Nikkei Asia cho biết BOJ dự kiến công bố báo cáo cập nhật về triển vọng kinh tế quý tại cuộc họp, trong đó thảo luận về việc hạ dự báo CPI lõi trong năm tài khóa sắp tới (tính từ tháng 4) xuống mức khoảng 2,5% (từ mức 2,8%) do giá dầu giảm.

Số liệu lạm phát mới nhất được công bố giữa lúc Chính phủ Nhật đang kêu gọi các doanh nghiệp trong nước tăng lương trước thềm các cuộc đàm phán về lương thường niên giữa giới chủ và các liên đoàn lao động vào mùa xuân tới.

Mức lương thực tế bình quân (đã điều chỉnh theo lạm phát) của các hộ gia đình Nhật trong tháng 11 đã giảm tháng thứ 20 liên tiếp, cho thấy lạm phát đang tiếp tục tăng nhanh hơn so với mức tăng lương. Dự kiến trong các cuộc đàm phán này, Liên đoàn Công đoàn Nhật Bản (Rengo), tổ chức lao động lớn nhất nước, sẽ yêu cầu các doanh nghiệp tăng lương ít nhất 5%.