Ngày 14/1, TAND TP Hà Nội xét xử vụ án Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Vi phạm quy định đấu thầu xảy ra tại Nhà xuất bản giáo dục.

Cựu Chủ tịch Nhà xuất bản giáo dục Nguyễn Đức Thái cùng 7 đồng phạm bị đưa ra xét xử.

Bị cáo Tô Mỹ Ngọc (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Phùng Vĩnh Hưng) xin xét xử vắng mặt vì lý do sức khỏe.

Trả lời thẩm vấn, bị cáo Nguyễn Đức Thái thừa nhận nội dung cáo trạng truy tố, bị cáo trình bày rằng bị cáo Tô Mỹ Ngọc, bị cáo Nguyễn Trí Minh (Giám đốc Công ty TNHH Giấy Minh Cường Phát) có đến gặp và nhờ tạo điều kiện tham gia đấu thầu.

Theo lời ông Thái, khi đó, ông mới về Nhà xuất bản Giáo dục, chưa nắm được các chủng loại giấy. Khi các bị cáo Ngọc, Trí đến gặp thì đều trình bày họ đã cung cấp giấy ổn định nhiều năm trước, chất lượng giấy tốt, giá cả cạnh tranh. Ông Thái có hứa sẽ tạo điều kiện cho tham gia đấu thầu.

Sau đó, ông Thái có chỉ đạo bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thủy (cựu Trưởng phòng Marketing) đây là các công ty đã thường xuyên cung cấp giấy thì tạo điều kiện cho họ.

Tuy nhiên, ông Thái không chỉ đạo bà Thủy phải làm cho các công ty trúng thầu, không bảo cung cấp thông tin.

Về việc áp dụng phương thức chào hàng cạnh tranh, do giấy in không phải mặt hàng phải đấu thầu nên ông Thái căn cứ vào tham mưu của Ban chỉ đạo lựa chọn đơn vị cung ứng vật tư, tham mưu của các cán bộ lâu năm để ra chủ trương.

“Sau này bị cáo mới nhận ra việc áp dụng phương thức chào hàng cạnh tranh là không đúng quy định”- ông Thái thừa nhận.

Sau khi trúng thầu, các công ty của bị cáo Ngọc, Minh đã đến gặp cám ơn ông Thái. Trong đó, bị cáo Ngọc thường đến cám ơn vào dịp cuối năm và dịp Tết Nguyên đán. Tổng số tiền ông Thái đã nhận của bị cáo Ngọc là hơn 20 tỷ đồng.

Còn bị cáo Minh đến cám ơn vào dịp Ngày nhà giáo Việt Nam và đã đưa hơn 4 tỷ đồng. Khi đưa túi quà, bị cáo Ngọc, Minh chỉ nói quà cảm ơn.

Số tiền này, ông Thái khai đã sử dụng cá nhân hết, không mua tài sản gì, cũng không biếu tiền ai khác. Hiện ông Thái đã nộp lại 25 tỷ đồng. Cựu chủ tịch Nhà xuất bản giáo dục đề nghị được giải tỏa lệnh phong tỏa, kê biên tài sản.

Trình bày thêm về bối cảnh phạm tội, ông Thái khai nhận việc áp dụng phương thức chào hàng cạnh tranh là do hoàn cảnh Nhà xuất bản giáo dục lúc đó phải đảm bảo in bộ sách giáo khoa mới từ lớp 1-12 cho năm học 2018-2019.

Lúc đó Ban chỉ đạo lựa chọn đơn vị cung ứng vật tư, tham mưu của các cán bộ lâu năm cũng tham mưu, việc mua vật tư thường xuyên cho sản xuất thì không phải đấu thầu, nếu bây giờ xây dựng quy chế rồi thảo luận, thông qua các thành viên Hội đồng thành viên thì không kịp tiến độ.

Do đó, Ban chỉ đạo và các cán bộ lâu năm tham mưu chào hàng cạnh tranh.

Ông Thái cũng trình bày thêm, năm 2017, ông được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo động viên về nhận nhiệm vụ ở nhà xuất bản. Thời điểm đó, nội bộ Nhà xuất bản giáo dục hết sức phức tạp, người tiền nhiệm nghỉ hưu sớm…

Trong bối cảnh đó, ông Thái đã tạo điều kiện cho các công ty vì họ có lịch sử cung cấp giấy nhiều năm và thị trường giá bột giấy đang tăng, cần in sớm để tiết kiệm chi phí. Thực tế, giá bột giấy sang năm 2018 tăng kỷ lục 30%.

Kết quả, năm 2018-2019, Nhà xuất bản giáo dục đã phát hành hơn 100 triệu bản sách giáo khoa bộ mới với giá bán vẫn giữ nguyên như trước và còn thấp hơn giá bộ sách xã hội hóa 11%.

Còn bị cáo Nguyễn Trí Minh khai hợp tác với Nhà xuất bản giáo dục từ năm 2015. Bị cáo ông Thái lần đầu tiên vào năm 2017.

Khi đến gặp ông Thái, bị cáo Minh đi một mình, trình bày đã cung cấp giấy cho nhà xuất bản 3 năm ổn định không trục trặc, giá cả cạnh tranh, phục vụ tốt, chất lượng tốt, xin tiếp tục phục vụ.

“Anh Thái bảo đã từng cung cấp sẽ xem xét tạo điều kiện tiếp tục tham gia đấu thầu”-bị cáo Minh khai.

Theo lời khai của ông Minh, năm 2017, Công ty Minh Cường Phát không được ưu tiên gì khi tham gia đấu thầu, chỉ trúng 1 gói thầu. Sau khi trúng thầu, bị cáo đi cùng nhân viên đến cám ơn ông Thái. Tiền cám ơn từ nguồn tiền công ty.

“Ông Thái không yêu cầu đưa tiền, bị cáo cũng không thỏa thuận với ông Thái, bị cáo chỉ nghĩ làm ăn thì biếu quà”-ông Minh khai.

Số tiền đưa ông Thái được căn cứ vào chi phí, lợi nhuận của công ty, bị cáo Minh khai tạm tính dưới hình thức chi phí quảng cáo bán hàng. Giá chào gói thầu thấp hơn giá dự toán mua hàng của Nhà xuất bản giáo dục đưa ra rất nhiều.

Gói thầu số 7, bị cáo không thỏa thuận gì và còn giảm giá làm thiện chí cho quan hệ tốt đẹp về sau. Ông Minh cũng khai bản thân không nghĩ đưa tiền hành vi là phạm tội cũng không nhận thức chào hàng cạnh tranh rút gọn là vi phạm pháp luật.