Lỗ hổng gây lãng phí ở một số địa phương

Thanh tra Bộ Tài chính vừa công khai kết luận thanh tra chấp hành pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí đối với Sở Tài chính của ba tỉnh Ninh Bình, Thái Nguyên và Hưng Yên.

Kết luận thanh tra chỉ ra ba nguyên nhân chính dẫn đến thất thoát, lãng phí ở các địa phương.

Thứ nhất, các doanh nghiệp Nhà nước hoạt động sản xuất, kinh doanh không có lãi. Cụ thể, tại tỉnh Ninh Bình, Công ty Cổ phần nước sạch và vệ sinh nông thôn tỉnh Ninh Bình trong năm 2023 lỗ 25,77 tỷ đồng và tính đến 31/12/2023, số lỗ lũy kế là 211,23 tỷ đồng. Trong khi đó, Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình Thủy lợi tỉnh Ninh Bình ghi nhận lợi nhuận trong năm 2023 là 0 đồng.

Tại Hưng Yên, lỗ lũy kế của Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Hưng Yên tại ngày 31/12/2023 là 4,3 tỷ đồng. Trong khi đó, Công ty Cổ phần Giống cây trồng Hưng Yên lỗ 6,17 tỷ đồng vào năm 2023 và lỗ lũy kế tính đến 31/12/2023 là 24,07 tỷ đồng.

Thứ hai, lãng phí do giải ngân vốn đầu tư công chậm tiến độ trên địa bàn 3 tỉnh. Cụ thể, tỉnh Ninh Bình có 70 dự án chậm tiến độ phải điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đầu tư vào năm 2023; trong đó, gần 132 tỷ đồng là số vốn đầu tư công chậm giải ngân năm 2022 được phép kéo dài thời gian giải ngân sang năm 2023.

Tương tự, năm 2023, tỉnh Thái Nguyên có 67 dự án chậm tiến độ phải điều chỉnh thời gian thực hiện; trong đó 203,29 tỷ đồng chậm giải ngân năm 2022 kéo dài sang 2023.

Trong khi đó, tại tỉnh Hưng Yên, vốn đầu tư công được phép kéo dài thời gian giải ngân từ năm 2022 đến 2023 là 2,12 nghìn tỷ đồng. Trong năm 2023, tỉnh Hưng Yên có 48 dự án chậm tiến độ phải điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đầu tư do gặp khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, công tác cấp phép thi công, điều chỉnh quy hoạch.

Thứ ba, các cơ sở nhà đất công không được sắp xếp theo đúng phương án.

Tại tỉnh Ninh Bình, tính đến ngày 31/5/2023, có 116 cơ sở nhà, đất công chưa thực hiện kê khai. Cùng với đó, số cơ sở nhà, đất đã kê khai nhưng đến ngày 31/5/2023 chưa được kiểm tra hiện trạng là 2 cơ sở. Ngoài ra, số cơ sở nhà, đất chưa được cơ quan có thẩm quyền của tỉnh Ninh Bình lập phương án sắp xếp lại theo quy định là 8 cơ sở; 155 cơ sở nhà, đất chưa được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt phương án sắp xếp lại.

Trong kỳ thanh tra, Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên chưa ban hành quyết định phê duyệt phương án tổng thể sắp xếp lại nhà, đất của cơ quan, tổ chức thuộc tỉnh quản lý. Cùng với đó, có 272 cơ sở nhà, đất chưa được Ủy ban nhân dân tỉnh lập phương án sắp xếp lại do 271 cơ sở nhà, đất thiếu hồ sơ pháp lý và 1 cơ sở nhà, đất có tranh chấp và sử dụng sai mục đích nên chưa được lập phương án sắp xếp lại, xử lý theo quy định.

Tương tự, Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên cũng chưa ban hành quyết định phê duyệt phương án tổng thể sắp xếp lại, xử lý nhà, đất của cơ quan, tổ chức thuộc tỉnh quản lý. Có 405 cơ sở nhà, đất do các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc tỉnh Hưng Yên chưa thực hiện kê khai, báo cáo. Trong khi đó, có 432 cơ sở nhà, đất đã kê khai, báo cáo nhưng chưa được kiểm tra hiện trạng. Ngoài ra, 278 cơ sở chưa được lập phương án sắp xếp lại và 126 cơ sở nhà, đất chưa được phê duyệt phương án sắp xếp lại.

Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị trên địa bàn thực hiện xây dựng Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí hàng năm và phải bám sát chương trình tổng thể thực hành tiết kiệm, chống lãng phí hàng năm của Chính phủ. Chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị thực hiện nghiêm túc về chế độ báo cáo kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí hàng năm theo hướng dẫn của Ủy ban nhân dân tỉnh và quy định của Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Bên cạnh đó, Ủy ban nhân dân tỉnh cần chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh thực hiện rà soát các công trình, dự án thực hiện đầu tư công năm 2022 phải kéo dài thời gian sang năm 2023 cũng như đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, tránh việc phải điều chuyển vốn kế hoạch đầu tư công.

Cuối cùng, các địa phương nói trên cần chấn chỉnh, rút kinh nghiệm việc chậm nộp hồ sơ quyết toán, phê duyệt quyết toán vốn đầu tư công dự án hoàn thành năm 2023.