17:04 11/02/2022

Lòng tham và vụ lừa đảo gây chấn động giới nhà giàu Singapore (kỳ 2)

An Huy

Bằng một chiêu thức không hề tinh vi, thậm chí đã cũ, nhưng đánh trúng lòng tham, Ng Yu Zhi đã lừa hơn 1 tỷ USD của giới nhà giàu ở Singapore...

Ng Yu Zhi - Ảnh: Bloomberg Businessweek.
Ng Yu Zhi - Ảnh: Bloomberg Businessweek.

Ng chẳng phải quảng cáo gì nhiều, mà thông tin về mức lợi nhuận ngất ngưởng mà anh ta trả cho nhà đầu tư cứ tự khắc lan truyền.

Nhà đầu tư rỉ tai nhau về con số đó tại các buổi tiệc sinh nhật, trên sân golf, trong các buổi tụ tập trên du thuyền ở khu Sentosa Cove – nơi giới siêu giàu Singapore đậu du thuyền của họ. Và sau đó, ngày càng có nhiều nhân vật trong giới tinh hoa tài chính của đảo quốc sư tử mang tiếng đến rót cho Ng. Trong đó, Pek Siok Lan, tổng tư vấn pháp lý của công ty đầu tư quốc gia Singapore Temasek Holdings Pte Ltd., đầu tư 5,6 triệu Đôla Singapore vào Envy. Arun Murthy, cựu trưởng bộ phận giao dịch hàng hoá toàn cầu của Standard Chartered Plc., rót gần 1 triệu Đôla Singapore. Finian Tan, một trong những nhà đầu tư vốn mạo hiểm nổi tiếng nhất của Singapore, là một trong những “con mồi” lớn nhất của Envy, khi ông cùng các đối tác đầu tư tổng cộng 26 triệu Đôla Singapore vào công ty này.

Hầu như không ai trong số họ cảm thấy lo lắng khi vào tháng 3/2020, Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS), tức ngân hàng trung ương và là cơ quan giám sát thị trường chính của nước này, đưa Envy vào “danh sách cảnh báo nhà đầu tư”. Đây là danh sách những công ty có thể “bị hiểu lầm là do MAS cấp phép hay điều tiết”, từ đó ẩn chứa những rủi ro đối với nhà đầu tư. Một nhà đầu tư giấu tên của Envy cho biết ở thời điểm đó, mọi người không xem việc này là đáng lo, bởi hàng chục quỹ vẫn bị đưa vào danh sách này mỗi năm. Động thái của MAS vì thế không thể ngăn hàng trăm nhà đầu tư khác ít giàu hơn - bao gồm các chủ nhà hàng và bác sỹ, chủ doanh nghiệp nhỏ và người hưu trí – bỏ tiền đầu tư cho Ng, nâng tổng số vốn mà Ng thu hút được tính đến đầu năm 2021 đạt khoảng 1,5 tỷ Đôla Singapore. Những người này có lẽ đều nghĩ rằng ở một thành phố mà có rất nhiều người tìm được cách làm giàu, thì tại sao họ lại không?

Một góc Singapore - Ảnh: Anekoho/Agefoto.
Một góc Singapore - Ảnh: Anekoho/Agefoto.

Khi ánh bình minh vừa ló rạng vào hôm 16/2/2021, một nhóm nhân viên thuộc đơn vị chống gian lận, lừa đảo của cảnh sát Singapore ập đến dinh thự của Ng. Lúc này, Ng đã dậy và chuẩn bị đưa con gái đến trường. Cảnh sát cho Ng có thời gian tắm rửa và thay đồ trước khi áp giải anh ta đến thu thập tài liệu tại văn phòng Envy và sau đó về đồn.

Hoá ra Ng đã nằm trong tầm ngắm của cơ quan điều tra trong nhiều tháng. MAS đã nhận được những tin báo về hoạt động của Envy từ giữa năm 2020 và đề nghị cảnh sát vào cuộc. Ng bị tạm giam trong hơn 2 ngày và bị thẩm vấn về hoạt động của công ty. Nguồn thạo tin nói rằng sau khi được thả, Ng nói với nhân viên và nhà đầu tư rằng việc cảnh sát bắt và tạm giam anh ta chỉ là kết quả của sự hiểm lầm và chẳng ảnh hưởng gì đến công ty. Nhiều người vẫn tin Ng – nguồn tin cho biết. Sau đó, Ng cố tỏ ra thoải mái để tạo cảm giác rằng anh ta chẳng phải có gì phải lo lắng, trong khi hầu hết nhân viên Envy đã cảm thấy có điều gì đó không ổn.

Vẻ bình tĩnh bên ngoài của Ng đã vỡ vụn vào tháng 3/2022, khi các công tố viên đưa ra những cáo buộc hình sự đầu tiên nhằm vào Ng, cho rằng anh ta đã tẩu tán 300 triệu Đôla Singapore tiền của nhà đầu tư thông qua các tài khoản của mình. Các tài liệu sau đó cáo buộc số tiền bị gian lận là gần nửa tỷ Đôla Singapore. Các cáo buộc cho thấy những nước đi mà cảnh sát và sau đó là các nhà kiểm toán của KPMG, công ty cũ của Ng, nhận định là một kế hoạch lừa đảo rất táo tợn nhưng cũng rất đơn giản. Nói cụ thể hơn, Envy gần như chưa bao giờ mua một mẩu nickel nào, và lợi nhuận mà nhà đầu tư đến trước nhận được từ Ng chẳng qua lấy từ tiền mà các nhà đầu tư đến sau – một cấu trúc Ponzi kinh điển. Poseidon Nickel Ltd., công ty khai mỏ Australia mà Ng nói với các nhà đầu tư là anh ta mua nickel từ đó, đã thông báo với KPMG rằng công ty “không có mối quan hệ kinh doanh nào” với Envy và chưa từng có bất kỳ giao dịch nào với Envy.

Khi các kiểm toán viên kiểm tra các tài liệu mà Envy làm giả mạo hợp đồng với Poseidon, họ nhận thấy vô số điểm bất thường. Chẳng hạn, tên của một vị “giám đốc” của Poseidon có chữ ký trong 2 hợp đồng lại không hề nằm trong danh sách các giám đốc của Poseidon trong khoảng thời gian tương ứng.

Trong khi đó, theo các kiểm toán viên, tiền của nhà đầu tư đã được chuyển từng khoản 200.000 Đôla Singapore vào những tài khoản có khả năng thuộc quyền kiểm soát của Ng, đôi khi hàng chục lượt chuyển mỗi ngày. Hai ngân hàng lớn của Singapore là OCBC và UOB đã lo ngại về hoạt động của Ng và đóng tài khoản của Ng trước khi anh ta bị bắt. Các ngân hàng khác, gồm DBS và HSBC đã báo cáo các giao dịch bị nghi ngờ lên cơ quan chức năng nhưng vẫn tiếp tục cung cấp dịch vụ cho Ng.

Đào sâu hơn, các nhà điều tra kết luận rằng tất cả mọi thứ liên quan đến các giao dịch nickel mà Ng nói với nhà đầu tư đều là giả mạo, và sự giả mạo đó cũng chẳng có gì là tinh vi. Trong các cuộc trao đổi với nhà đầu tư, Envy nói công ty bán các lô nickel cho một công ty giao dịch có tên BNP Paribas Commodity Futures Ltd., một công ty con đặt ở London của ngân hàng Pháp BNP Paribas. Hồ sơ doanh nghiệp ở Anh cho thấy công ty này đã dừng hoạt động vào tháng 2/2019. Trong khi đó, tài liệu của Envy lại bao gồm 11 giao dịch với BNP Paribas Commodity Futures sau mốc thời gian này.

Các nhà điều tra cũng phát hiện thấy rằng Envy đã tiến hành một thương vụ nickel giả mạo. Vào tháng 7 và tháng 8/2020, công ty này chi 42 triệu Đôla Singapore để mua 2 nghìn tấn nickel từ Raffemet Pte Ltd., một công ty giao dịch lớn. Ng tới nhà kho của Raffemet để kiểm tra hàng, nhân viên Envy đi cùng quay một đoạn video cho thấy Ng đang xem xét nickel. Envy gửi đoạn video này cho nhà đầu tư, nhưng sau đó đã bán lại ngay số nickel cho Raffemet.

Sau khi được bảo lãnh tại ngoại với số tiền 4 triệu Đôla Singapore – một trong những cuộc bảo lãnh tại ngoại tốn kém nhất trong lịch sử Singapore, Ng đang chờ ngày hầu toà. Anh ta đang sống trong một căn hộ dịch vụ, thay vì dinh thự trước đây, và dĩ nhiên cuộc sống cũng không còn xa hoa như trước. Sau các buổi điều trần trước toà gần đây, Ng về nhà trên một chiếc Audi tương đối khiêm tốn, thay vì một siêu xe thể thao như trước kia. Ng đang đối mặt với lựa chọn khó khăn. Nếu chống lại những cáo buộc nhằm vào mình, anh ta có thể được tự do thêm vài năm, nhưng không thể xuất cảnh khỏi Singapore. Nếu nhận tội, Ng có thể nhận án tù tối đa lên tới 20 năm.

Thiệt hại mà Ng gây ra cho nhà đầu tư trong vụ lừa đảo này vẫn đang được thống kê. Nhiều nhà đầu tư đề nghị không tiết lộ danh tính nói rằng họ chẳng dám mong lấy lại phần lớn số tiền đã mất. Nhà chức trách chưa rõ sẽ thu về được bao nhiêu từ việc bán tài sản của Ng, bao gồm ô tô, các tác phẩm nghệ thuật và trang sức. Các nhà kiểm toán của KPMG cũng đang đâm đơn kiện Ng, đòi bồi thường 500 triệu Đôla Singapore.

Ng Yu Zhi hiện đang chờ ngày hầu toà - Ảnh: Reuters.
Ng Yu Zhi hiện đang chờ ngày hầu toà - Ảnh: Reuters.

Dù thiệt hại tài chính lớn hay nhỏ, vụ bê bối Envy cũng sẽ thúc đẩy những nỗ lực chống gian lận ở Singapore khi nước này trở thành một trung tâm tài chính ngày càng quan trọng hơn của thế giới. Không lâu trước khi Ng bị bắt, ông Ravi Menon, Giám đốc điều hành của MAS, đã nhận định rằng các vi phạm tài chính “là một vấn đề cần được giải quyết”. Sở giao dịch chứng khoán Singapore gần đây đã mở rộng cơ chế thực thi luật pháp, bắt buộc các công ty niêm yết đại chúng phải thiết lập quy định về phát hiện sai phạm. Sở giao dịch cũng tự trao quyền yêu cầu một thành viên hội đồng quản trị hay nhà điều hành của doanh nghiệp niêm yết phải từ chức nếu có sai phạm. Các đề xuất khác sẽ trao cho nhà chức trách thêm công cụ để đảm bảo rằng các công ty kế toán-kiểm toán tuân thủ đúng các quy định về chống rửa tiền.

Nhưng ngay cả những hệ thống giám sát nghiêm ngặt nhất cũng có thể bị lách qua bởi những kẻ lừa đảo có đủ độ táo bạo. Để tạo dựng được niềm tin với những người giàu có, Ng có vẻ đã biến sức hút mọi thời đại của những kế hoạch làm giàu nhanh thành một ham muốn cụ thể hơn: đó là có được một phần trong thành quả phát triển của một thành phố đang nổi lên nhanh hơn hầu hết các thành phố khác trên thế giới.

Xét cho cùng, các nhà đầu tư rót vốn cho Ng “tin tưởng vào cá nhân” kẻ lừa đảo này – theo luật sư Chenthil Kumarasingam thuộc công ty luật Withers KhattarWong. “Anh ta thể hiện rất tốt một phong cách sống mà ai cũng thèm muốn”, ông Kumarasingam nói.

(Theo Bloomberg)