Theo một tuyên bố mà Nikkei Asia có được, chính phủ Malaysia bày tỏ sự hoan nghênh với việc Trung Quốc gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Bộ Thương mại và Công nghiệp Quốc tế Malaysia "đặc biệt khuyến khích động thái gần đây" của Trung Quốc khi nộp đơn gia nhập CPTPP. Bộ này cũng cho rằng Trung Quốc có thể sẽ tham gia thỏa thuận “sớm nhất vào năm sau”.

“Bộ Thương mại Malaysia tin rằng quan hệ thương mại và đầu tư song phương giữa Malaysia và Trung Quốc sẽ phát triển lên tầm cao hơn”, tuyên bố trên cho hay.

Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Malaysia về kim ngạch xuất nhập khẩu. Malaysia là một trong 11 nước ký kết CPTPP tại Chile vào tháng 3/2018. Các thành viên còn lại của CPTPP gồm Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam. Malaysia dự kiến hoàn tất quy trình phê chuẩn hiệp định này trong năm nay.

Theo các nhà phân tích, việc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có vị trí địa lý gần với Trung Quốc cũng như có mối quan hệ kinh tế chặt chẽ với nước này, các thành viên CPTPP trong khối ASEAN (gồm Malaysia, Brunei, Singapore và Việt Nam) ít bày tỏ sự phản đối việc Tủng Quốc gia nhập hiệp định này.

Trong chuyến thăm của Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đến Singapore tuần trước, Bộ trưởng Ngoại giao Singapore Vivian Balakrishnan cho biết ông hoan nghênh việc Trung Quốc xem xét gia nhập CPTPP.

Ngoài ra, cả ASEAN và Trung Quốc đều là thành viên của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) và đang đẩy nhanh việc đưa hiệp định này vào thực thi. RCEP được xem là khu vực thương mại tự do lớn nhất trên thế giới được ký kết vào tháng 11/2020 với sự tham gia của 15 quốc gia châu Á - Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, một số thành viên CPTPP khác tỏ ra thận trọng với việc Trung Quốc xin gia nhập hiệp định. Nhật Bản tỏ ra cảnh giác với việc Trung Quốc dẫn vai trò đầu tàu trong việc định hình thương mại tại châu Á. Theo Nikkei Asia, chính phủ Nhật cho biết sẽ đánh giá kỹ lưỡng liệu Trung Quốc có sẵn sàng tuân thủ các tiêu chuẩn cao của CPTPP hay không.

Đồng quan điểm với Nhật, Mexico cũng có lập trường thận trọng. Đầu tuần này, Bộ Kinh tế Mexico khẳng định CPTPP sẵn sàng chào đón các quốc gia đáp ứng được những tiêu chuẩn cao của hiệp định – một thách thức đối với Trung Quốc khi mà những tiêu chuẩn này đi ngược với các quy tắc kinh tế của Bắc Kinh, bao gồm việc trợ cấp cho doanh nghiệp nhà nước.

Trong khi đó, Australia cho biết sẽ không ủng hộ việc Trung Quốc tham gia hiệp định nếu như các mâu thuẫn song phương không được giải quyết. Theo điều khoản của CPTPP, để gia nhập hiệp định, Trung Quốc phải được tất cả thành viên chấp thuận.

"Nhiều người cho rằng việc ràng buộc Trung Quốc với các bộ quy tắc nhất quán tốt hơn so với việc cố gắng cạnh tranh với nước này mà không có bộ quy tắc chung”, Deborah Elms, Giám đốc điều hành Trung tâm Thương mại châu Á, nhận định.

Theo Elms, nếu Trung Quốc cam kết thực hiện cải cách trong nước để đáp ứng các yêu cầu của CPTPP, các thành viên khác của hiệp định có thể dễ dàng chấp nhận cho nước này gia nhập. Trong trường hợp đó, Nhật Bản và Mexico có thể cần thêm những lập luận thuyết phục hơn để phản đối việc này.

Trong chuyến thăm Singapore, Bộ trưởng Ngoai giao Trung Quốc bày tỏ sự quan tâm tới Hiệp định Đối tác Kinh tế số (DEPA) được Singapore, New Zealand và Chile ký kết vào năm ngoái. Mục tiêu của DEPA là tạo ra các tiêu chuẩn liên quan đến công nghệ tiên tiến và truyền dữ liệu lớn xuyên biên giới. Nếu Bắc Kinh quyết định gia nhập DEPA trước Nhật Bản hoặc Mỹ, dấu ấn của nước này trong các hiệp định thương mại đa phương tại châu Á sẽ còn lớn hơn nữa.