Mặt bằng lãi suất huy động tăng mạnh, thanh khoản hệ thống vẫn căng

Ghi nhận trên thị trường kể từ tuần cuối tháng 9 đến nay, hàng loạt ngân hàng đã điều chỉnh biểu lãi suất niêm yết theo hướng đi lên với mức tăng từ 0,3 – 1 điểm phần trăm tuỳ kỳ hạn.

Trong đó, nhóm ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước gồm: Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank chính thức tăng 0,5 điểm phần trăm cho tất cả các kỳ hạn. Nhóm ngân hàng còn lại như: MB, ACB, Techcombank, VPBank, Sacombank, SHB, NamABank, SCB, VIB, ABBank… cũng ghi nhận mức tăng 0,3 – 1 điểm phần trăm. Vì vậy, mức lãi suất cao tới 8,4%/năm cho sản phẩm chứng chỉ tiền gửi đã xuất hiện trên thị trường.

Không chỉ tăng lãi suất, các ngân hàng cũng đẩy mạnh chương trình khuyến mãi, cộng thêm lãi suất để thu hút dòng tiền nhàn rỗi từ cư dân. Hơn nữa, ở một vài ngân hàng còn sử dụng biểu lãi suất bậc thang khi khách hàng rút trước hạn. Ví dụ, khách hàng gửi 13 tháng lãi suất 7,2%/năm nhưng nếu 6 tháng cộng 1 ngày rút trước hạn vẫn được hưởng mức lãi suất 6,7%/năm.

Nhìn chung, mặt bằng lãi suất huy động của nhiều ngân hàng đã quay về giai đoạn trước Covid-19 và dự kiến lãi suất huy động vẫn sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới.

Đáng chú ý, mặc dù đã tìm nhiều cách để hút tiền về nhưng chênh lệch huy động/tín dụng chưa được cải thiện nhiều. Số liệu của Tổng cục thống kê vừa công bố cho thấy, huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng tương đối yếu trong 9 tháng đầu năm, khi chỉ tăng 4,04% (cùng thời điểm năm 2021 tăng 4,28%), trong khi tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt tới 10,54%. Điều này đã khiến cho chênh lệch huy động – tín dụng duy trì ở vùng âm kể từ tháng 7 năm nay.

Chênh lệch huy động – tín dụng âm, cộng thêm với lượng tiền đang bị nhà điều hành tiền tệ hút về, thanh khoản hệ thống ngân hàng có trạng thái căng thẳng. Thể hiện rõ nhất ở việc, lãi suất VND liên ngân hàng tăng vọt ở các kỳ hạn. Lãi suất qua đêm phiên hôm nay (4/10) dừng ở mức 7,74%/năm, cao hơn 2,58 điểm phần trăm so với giữa tuần trước.

Trước diễn biến này, hôm qua (3/10), trên thị trường mở (OMO) cũng đã cho tín hiệu về trạng thái căng dần lên của thanh khoản hệ thống. Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước vẫn phát hành tín phiếu để hút tiền về nhưng hoàn toàn không có khối lượng trúng thầu. Ngược lại, ở kênh cầm cố, Ngân hàng Nhà nước đã phải bơm ra hỗ trợ gần 3.000 tỷ đồng cho 4 thành viên tham gia thị trường và đáng chú ý là lãi suất đã lên tới 6,3%/năm.

Công ty Chứng khoán SSI cho rằng Ngân hàng Nhà nước sẽ duy trì thanh khoản trên hệ thống ngân hàng ở trạng thái không quá dồi dào trong giai đoạn còn lại của năm nhằm mức chênh lệch hợp lý với lãi suất USD, giảm thiểu áp lực lên tỷ giá.

Song tại thời điểm hiện tại, bất chấp lãi suất VND tăng trên cả thị trường 1 (dân cư và ngân hàng) và thị trường 2 (liên ngân hàng), tỷ giá USD/VND vẫn duy trì đà tăng lên.