Các ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân đang tỏ ra lấn lướt các ông lớn quốc doanh trong việc gia tăng thị phần
Trong nhiều năm liên tiếp, một số ngân hàng không thể đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng do nền tảng vốn mỏng. Do đó, "miếng bánh" thị phần tín dụng dần được phân chia lại.
Thời điểm 5 năm gần đây, 26 ngân hàng niêm yết đã tăng tổng thị phần tín dụng từ 65,4% cuối năm 2015 lên 71,3% năm 2020. Khi tính cả Agribank - một trong hai bên cho vay lớn nhất thị trường, 27 ngân hàng này chiếm 84,5% tổng thị phần tín dụng năm 2020. Tốc độ tăng trưởng tín dụng bình quân của các ngân hàng trong 5 năm qua là 14,6%.
Tuy nhiên, theo Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), phần lớn thị phần gia tăng những năm qua thuộc về các ngân hàng thương mại tư nhân, trong khi thị phần tín dụng của các ngân hàng quốc doanh bị thu hẹp.
NGÂN HÀNG QUỐC DOANH ĐỂ MẤT THỊ PHẦN
Nhóm ngân hàng quốc doanh ở đây gồm Vietcombank, BIDV, Vietinbank và Agribank. Tốc độ tăng trưởng bình quân 5 năm của nhóm này từ 11,7% đến 16,2%.
Trong đó, Vietcombank là ngân hàng duy nhất trong nhóm đạt tốc độ tăng trưởng cao hơn trung bình toàn ngành, 16,2% so với 14,6%. Ngân hàng đã duy trì tốt đà tăng trưởng tín dụng với hệ số an toàn vốn (CAR) ổn định và mức ROE cao (trên 20%).
VietinBank bị hạn chế bởi nền tảng vốn mỏng, tỷ lệ đòn bẩy cao, hiệu quả thấp và không đủ dư địa để pha loãng tỷ lệ sở hữu của Nhà nước. Ngân hàng đã đạt tăng trưởng tín dụng hàng năm một con số trong giai đoạn 2018-2020 và thị phần của ngân hàng đã giảm 151 điểm cơ bản trong 5 năm qua.
Hay như Agribank cũng bị mất thị phần tín dụng. Tỷ lệ CAR, theo chuẩn Basel 2, chỉ ở mức 6% trong năm 2020 và thị phần giảm 80 điểm cơ bản so với đỉnh năm 2018.
Thị phần tín dụng và tăng trưởng kép bình quân của dư nợ tín dụng giai đoạn 2016 - 2020
BIDV cũng đã chứng kiến tăng trưởng tín dụng chậm lại những năm gần đây, khi tác động tích cực từ đợt phát hành riêng lẻ giảm dần. Tỷ lệ CAR của BIDV tính đến nửa đầu năm 2020 ở mức 8,97%, gần mức yêu cầu 8% của Basel 2. Dư nợ trái phiếu doanh nghiệp tại BIDV tăng trưởng âm tạo thêm dư địa cho vay khách hàng, do áp lực từ nền vốn mỏng lên hạn mức mở rộng tín dụng.
Nhìn chung, các ngân hàng quốc doanh đã mất 142 điểm cơ bản thị phần tín dụng trong 5 năm qua do chủ yếu dựa vào khoản cho vay khách hàng để tăng trưởng dư nợ tín dụng. Riêng Vietcombank là một ngoại lệ, với mức tăng 64 điểm cơ bản.
SÔI ĐỘNG NHÓM TƯ NHÂN
Với nhóm ngân hàng tư nhân lớn nắm giữ trên 2% thị phần (MB, Techcombank, VPBank, Sacombank, ACB, SHB), triển vọng là khác nhau giữa các ngân hàng trong nhóm. Nhóm này đã tăng khoảng 3,5% thị phần tín dụng kể từ cuối năm 2015. MB đứng đầu về tốc độ tăng trưởng, sau đó là Techcombank và VPBank, trong khi ACB tăng trưởng chậm hơn.
Bốn ngân hàng này cũng vượt trội hơn các ngân hàng khác trong nhóm về giá trị vốn hóa thị trường. Sacombank là ngân hàng duy nhất trong nhóm này đánh mất thị phần tín dụng. Khẩu vị rủi ro và độ dày vốn được phản ánh thông qua mức tăng trưởng tín dụng bình quân 5 năm, trong đó Sacombank có mức thấp nhất (14,5%) do quá trình xử lý tài sản xấu tồn đọng.
MB, Techcombank, VPBank là những công ty có tốc độ tăng trưởng tín dụng kép hàng năm trên 20%, với hệ số an toàn vốn của các ngân hàng này thuộc hàng đầu.
Đóng góp trái phiếu doanh nghiệp vào tăng trưởng tín dụng giao đoạn 2016-2019 và năm 2020.
Đáng chú ý, VDSC cho rằng có sự chuyển dịch mạnh mẽ sang trái phiếu doanh nghiệp vào năm 2020 để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, trong một năm mà nhu cầu vay vốn bị ảnh hưởng. Techcombank, mặc dù có tăng trưởng tín dụng giai đoạn 2016-2019 một phần đóng góp từ trái phiếu doanh nghiệp (14%), đã tăng mạnh tỷ trọng công cụ nợ này vào năm 2020.
Sáu ngân hàng trong nhóm này đã tăng số dư trái phiếu doanh nghiệp thêm 88 nghìn tỷ đồng trong năm 2020, chiếm tỷ trọng khá lớn trong tăng trưởng tín dụng. Tỷ lệ đóng góp của trái phiếu doanh nghiệp vào tăng trưởng tín dụng năm 2020 trong nhóm dao động từ 20% (MB) đến 38% (Sacombank).
Với nhóm ngân hàng quy nhỏ còn lại có thị phần trên 1% (TPBank, VIB, Eximbank…), hầu hết đều có tăng trưởng tín dụng cao trong giai đoạn 2016 - 2020, nhưng TPBank là ngân hàng duy nhất có tốc độ tăng trưởng kép hàng năm trên 30%.
Bên cạnh đó, cũng có một số ngân hàng đi ngược thị trường, như Eximbank đã dính nhiều lùm xùm trong hoạt động khiến ngân hàng tăng trưởng âm trong năm 2020 và thị phần tín dụng của ngân hàng này cũng giảm mạnh.
Dự báo cho năm 2021, VDSC cho rằng các ngân hàng tư nhân lớn, bao gồm Techcombank, MB, VPBank, ACB dự kiến sẽ duy trì xu hướng tăng trưởng tín dụng, đạt trên mức trung bình của ngành. Đồng thời, thị phần tín dụng của các ngân hàng nhóm quốc doanh trong ngắn hạn sẽ duy trì xu hướng giảm do thị trường trái phiếu doanh nghiệp tăng trưởng cao và áp lực về vốn lớn.
Đọc thêm
Bộ Tài chính đề xuất bỏ giấy phép nhập khẩu thuốc lá miễn thuế
Tại Dự thảo lần 2 Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 100/2020/NĐ-CP về kinh doanh hàng miễn thuế, Bộ Tài chính đề xuất doanh nghiệp chỉ cần lập báo cáo định kỳ hàng năm về tình hình nhập khẩu, tồn kho và tiêu thụ thuốc lá miễn thuế, đồng thời đảm bảo in cảnh báo sức khỏe trên bao bì theo quy định…
Chuyên gia: Không chủ quan với tỷ giá dù Fed đã giảm lãi suất
Theo chuyên gia, nếu Fed buộc phải hạ lãi suất mạnh hơn, đó có thể là tín hiệu kinh tế Mỹ suy yếu, kéo nhu cầu nhập khẩu đi xuống. Điều này sẽ bất lợi cho xuất khẩu của Việt Nam, khiến nguồn cung ngoại tệ chủ lực suy giảm và tạo áp lực lên tỷ giá...
3 tháng cao điểm chống buôn lậu: Hơn 5.400 vụ bị bắt giữ với trị giá gần 4.900 tỷ
Trong ba tháng cao điểm từ 15/5 đến 15/8/2025, ngành hải quan đã phát hiện 5.459 vụ vi phạm với trị giá hàng hóa gần 4.900 tỷ đồng; ngành thuế thanh tra hơn 19.000 doanh nghiệp và kiến nghị xử lý 16.138 tỷ đồng...
VCCI đề xuất giữ nguyên thuế suất 5% với thu nhập doanh nghiệp nước ngoài từ lãi tiền vay
Trong văn bản góp ý Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, VCCI cho rằng việc tăng thuế suất với thu nhập doanh nghiệp nước ngoài từ lãi tiền vay có thể khiến Việt Nam mất lợi thế trong thu hút vốn, do đó, cần giữ nguyên mức 5% hiện hành…
Lãi suất USD liên ngân hàng giảm mạnh, tỷ giá ổn định
Thị trường tiền tệ trong nước và quốc tế ngày 18/9/2025 ghi nhận một số biến động đáng chú ý, trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) chính thức cắt giảm lãi suất lần đầu tiên sau 9 tháng...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: