13:38 08/04/2017

Nga cảnh báo Mỹ về hậu quả “cực kỳ nghiêm trọng” sau vụ tấn công Syria

Bình Minh

Cuộc tấn công của Mỹ vào Syria đã làm rộng thêm vết rạn nứt trong mối quan hệ giữa Washington và Moscow

Tổng thống Nga Vladimir Putin - Ảnh: CNBC.<br>
Tổng thống Nga Vladimir Putin - Ảnh: CNBC.<br>
Nga ngày 7/4 cảnh báo rằng cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình của Mỹ vào một căn cứ không quân của Syria có thể gây những hậu quả “cực kỳ nghiêm trọng”.

Hãng tin Reuters nhận định rằng, cuộc tấn công - được xem là bước tiến lớn đầu tiên của Tổng thống Mỹ Donald Trump vào một cuộc xung đột ở nước ngoài - đã làm rộng thêm vết rạn nứt trong mối quan hệ giữa Washington và Moscow.

Ngày 6/4, 59 quả tên lửa hành trình Tomahawk đã được hai khu trục hạm của Mỹ là USS Porter và USS Ross phóng từ Địa Trung Hải vào căn cứ không quân Shayrat gần thành phố Homs của Syria.

Mỹ nói rằng cuộc tấn công này là sự đáp trả đối với vụ tấn công bằng vũ khí hóa học khiến gần 70 người thiệt mạng ở miền Bắc Syria hôm 3/4 - vụ tấn công mà Washington cáo buộc do chính quyền Tổng thống Bashar al Assad gây ra, trong khi chính quyền Assad đổ lỗi cho sự rò rỉ khí từ kho chứa vũ khí của quân nổi dậy.

Cuộc không kích nhằm vào sân bay quân sự của Syria là quyết định chính sách đối ngoại lớn nhất của ông Trump kể từ khi nhậm chức vào tháng 1, đồng thời là sự can thiệp trực tiếp vào cuộc nội chiến đã kéo dài 6 năm ở Syria mà Tổng thống tiền nhiệm Barack Obama đã cố tránh.

Cuộc tấn công của Mỹ đã đẩy đối đầu Nga-Mỹ ở Syria - nơi Nga hậu thuẫn Chính phủ Assad, còn Mỹ ủng hộ lực lượng nổi dậy - lên một đỉnh điểm mới.

“Chúng tôi phản đối mạnh mẽ những hành động phi pháp của Mỹ. Hậu quả của hành động này đối với ổn định của khu vực và thế giới có thể cực kỳ nghiêm trọng”, Phó đại sứ Nga tại Liên hiệp quốc Vladimir Safronkov, phát biểu tại một cuộc họp Hội đồng Bảo an ngày 6/4.

Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev nói rằng cuộc tấn công của Mỹ đưa Mỹ đến vị trí chỉ còn cách một bước là đến chỗ đụng độ quân sự với Nga.

Tổng thống Trump - người thường xuyên kêu gọi cải thiện quan hệ với Nga sau khi mối quan hệ Washington-Moscow rơi vào lạnh giá thời Obama vì vấn đề Syria, Ukraine và một số vấn đề khác - đang dùng bữa tối với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Florida khi cuộc tấn công diễn ra.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Steve Mnuchin, người có mặt ở Florida cùng với ông Trump, ngày 7/4 nói Mỹ sẽ sớm công bố thêm biện pháp trừng phạt Syria trong tương lai gần, nhưng không đưa ra chi tiết cụ thể.

Bộ Quốc phòng Nga phản ứng trước cuộc tấn công của Mỹ vào Syria bằng cách triệu tùy viên quân sự Mỹ tại Moscow tới để thông báo về việc cắt đứt đường dây liên lạc vốn dùng để tránh va chạm giữa lực lượng Mỹ và Nga ở Syria. Máy bay chiến đấu của Mỹ thường xuyên tấn công các mục tiêu tổ chức khủng bố tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria, do đó đứng trước khả năng va chạm ngoài ý muốn với lực lượng Nga.

Tỏ thái độ cứng rắn không kém đại diện Nga, Đại sứ Mỹ tại Liên hiệp quốc Nikki Haley ngày 7/4 nói chính quyền Trump sẵn sàng có các bước tiếp theo nếu cần thiết. “Chúng tôi sẵn sàng hành động thêm, nhưng chúng tôi hy vọng sẽ không phải làm như vậy”, bà Haley phát biểu trước Hội đồng Bảo an. “Nước Mỹ sẽ không khoanh tay đứng nhìn vũ khí hóa học được sử dụng. Lợi ích an ninh quốc gia sống còn của chúng tôi là ngăn chặn sự phổ biến và sử dụng vũ khí hóa học”.

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson, người có mặt ở Florida cùng với ông Trump và dự kiến có chuyến công du Moscow vào tuần tới, nói rằng ông thất vọng nhưng không bất ngờ trước phản ứng của Nga vì điều đó cho thấy Nga tiếp tục ủng hộ chính quyền Assad.

Cuộc tấn công này của Mỹ được xem là một tín hiệu cảnh báo đối với Nga và một số quốc gia khác như Triều Tiên, Trung Quốc và Iran. Đây đều là những nước mà ông Trump đối mặt bài kiểm tra về chính sách đối ngoại trong giai đoạn đầu của nhiệm kỳ Tổng thống. Tín hiệu mà ông Trump muốn gửi đi thông qua cuộc tấn công là ông sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần.

Các nghị sỹ Quốc hội Mỹ thuộc cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ ngày 7/4 ủng hộ hành động của ông Trump, nhưng yêu cầu Tổng thống phải vạch ra một chiến lược rộng hơn cho cuộc nội chiến ở Syria và phải tham vấn Quốc hội nếu có hành động tiếp theo.

Hãng thông tấn Interfax dẫn lời một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Nga nói rằng Moscow kỳ vọng ông Tillerson sẽ giải thích về lập trường của Washington trong chuyến công du vào tuần tới. Mỹ từ lâu ủng hộ phe nổi dậy chống lại Tổng thống Assad trong cuộc nội chiến nhiều bên đã khiến hơn 400.000 người thiệt mạng ở Syria và khiến một nửa người Syria phải rời bỏ nhà cửa kể từ năm 2011.