Nga thất thế trên thị trường LNG, những quốc gia nào hưởng lợi?
Đức Anh
27/04/2023, 10:59
Tới năm 2030, khi tổng công suất khí hóa lỏng LNG toàn cầu tăng thêm 50% lên 671 triệu tấn/năm, phần của Nga trong “miếng bánh” này được dự báo giảm từ mức 6,7% hiện tại xuống còn 5%...
Một tàu chở LNG ở Tekirdag, Turkiye ngày 12/4/2023 - Ảnh: Getty Images
Theo các nhà phân tích, khi vị thế của Nga trên thị trường năng lượng toàn cầu giảm sút, Mỹ và Qatar nổi lên là một trong số ít quốc gia sẵn sàng và có khả năng lấp đầy chỗ trống mà nước này bỏ lại.
“Thị phần cung ứng khí tự nhiên hoá lỏng (LNG) của Nga gần như chắc chắn sẽ giảm trong thập kỷ này”, ông Henning Gloystein, giám đốc phụ trách năng lượng, khí hậu và tài nguyên thiên nhiên tại công ty tư vấn chính trị Eurasia Group, nói với CNBC.
Theo ông Gloystein, vai trò của Nga trên thị trường LNG thậm chí đã sụt giảm trước khi cuộc chiến ở Ukraine nổ ra vào cuối tháng 2 năm ngoái. Các biện pháp trừng phạt của phương Tây để phản ứng với cuộc chiến này càng khiến đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực LNG của Nga lao dốc.
“Việc Nga không thể mua các mô-đun hóa lỏng - cho phép chuyển đổi khí tự nhiên thành LNG - sẽ cản trở tham vọng của quốc gia này”, ông Zhi Xin Chong, giám đốc về khí đốt khu vực Nam và Đông Nam Á của Global Commodity Insights, nhận định. “Trong thập kỷ này, việc tăng công suất hóa lỏng của Nga sẽ đối mặt thách thức cực lớn trong bối cảnh phải chịu nhiều biện pháp trừng phạt”.
Cũng theo ông Chong, tổng công suất tại các cơ sở sản xuất LNG của Nga sẽ không đổi ở mức khoảng 37 triệu tấn trong vài năm tới. Nhưng tới năm 2030, khi tổng công suất LNG toàn cầu tăng thêm 50% lên 671 triệu tấn/năm, phần của Nga trong “miếng bánh” này được dự báo giảm từ mức 6,7% hiện tại xuống còn 5%.
Năm 2021, thời điểm trước khi cuộc chiến ở Ukraine nổ ra, Nga là nước xuất khẩu khí đốt lớn nhất thế giới, đồng thời là nước xuất khẩu LNG lớn thứ 4, sau Australia, Qatar và Mỹ. Khi Nga thất thế, các quốc gia này được dự báo sẽ lập tức lấp đầy chỗ trống.
Tàu chở LNG Maria Energy neo đậu tại cảng Uniper LNG ở Wilhelmshaven, miền Bắc nước Đức, ngày 4/1/2023 - Ảnh: Getty Images
“Chúng ta sẽ chứng kiến sự trỗi dậy của những nơi như Mỹ, Mozambique và Australia”, ông Chong dự báo.
Dẫn dữ liệu từ tổ chức phi lợi nhuận Cedigaz, Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) cho biết trong nửa đầu năm 2022, Mỹ đã vượt qua Qatar và Australia trở thành nước xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới.
Ông Chong dự báo tới năm 2030, Mỹ sẽ chiếm khoảng 25% tổng công suất LNG toàn cầu, trong khi tỷ lệ này của Qatar là 19%.
Đồng quan điểm, ông Henning của Eurasia cho rằng Mỹ và Qatar đang là những nước hưởng lợi chính khi Nga thất thế trong hệ sinh thái LNG toàn cầu.
“Các dự án mới và dự án mở rộng các cơ sở hiện có tại Mỹ, cũng như kế hoạch mở rộng North Field (một phần của mỏ khí đốt lớn nhất thế giới mà Qatar đang khai thác cùng Iran) đã được đẩy nhanh đáng kể khi châu Âu đổ xô tới thị trường LNG trong năm ngoái”, ông Henning cho biết.
Theo ông, cùng với Mỹ và Qatar, khu vực Đông Địa Trung Hải sở hữu vị trí địa lý hoàn hảo để thay thế Nga cung cấp khí đốt qua đường ống cho các quốc gia Nam Âu, đặc biệt là Italy, Hy Lạp và Croatia.
“Một số nước sản xuất LNG ở Đông Phi bao gồm Mozambique và có thể cả Tanzania có thể cũng sẽ được hưởng lợi”, Henning nhận định.
Tuy nhiên, vị chuyên gia cũng cảnh báo rằng “cơ hội tương đối hẹp” bởi châu Âu đang nỗ lực giảm mức tiêu thụ khí đốt nói chung thông qua các biện pháp hạn chế tiêu thụ, đồng thời đầu tư vào các nguồn năng lượng thay thế trong nước.
Không lâu sau khi cuộc chiến ở Ukraine nổ ra, Liên minh châu Âu (EU) đã công bố kế hoạch REPowerEU nhằm gia tăng tỷ trọng tiêu thụ năng lượng tái tạo trong khối lên 45% vào cuối thập kỷ này. Kế hoạch này cũng phù hợp với mục tiêu trung hòa carbon trong dài hạn theo Luật Khí hậu châu Âu.
“Việc gia tăng sử dụng năng lượng tái tạo đồng nghĩa vai trò của khí đốt - chưa kể đến than đá - sẽ giảm dần theo thời gian”, ông Pavel Molchanov, giám đốc nghiên cứu vốn chủ sở hữu tại ngân hàng đầu tư Raymond James, nhận định.
Mỹ kêu gọi EU, G7 cấm xuất khẩu hàng hóa sang Nga, liệu có khả thi?
09:05, 25/04/2023
Tranh thủ dầu Nga đang rẻ, các nước vùng Vịnh… mua về dùng
17:07, 18/04/2023
Các nhà dự báo “ông nói gà, bà nói vịt” về kinh tế Nga
16:46, 12/04/2023
Đọc thêm
Dân số già hóa, các nước giàu cần lao động nước ngoài để thúc đẩy tăng trưởng
Các nhà kinh tế học hàng đầu cảnh báo rằng các nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ thiếu hụt lực lượng lao động cần thiết để thúc đẩy tăng trưởng và duy trì sự ổn định giá cả trong những thập kỷ tới, trừ phi thu hút được nhiều lao động nước ngoài hơn...
Thu thuế quan có thể giúp Mỹ giảm 4 nghìn tỷ USD thâm hụt ngân sách
Ước tính mới nhất cho thấy hiệu ứng tăng thu ngân sách của thuế quan sẽ bù đắp gần như hoàn toàn hiệu ứng gây thâm hụt ngân sách từ đạo luật chi tiêu và giảm thuế “lớn lao và đẹp đẽ” (OBBBA) của ông Trump...
Ông Trump mở điều tra để áp thuế quan lên hàng nội thất
Mỹ nhập khẩu khoảng 25,5 tỷ USD đồ nội thất trong năm 2024, tăng 7% so với năm 2023, với khoảng 60% lượng hàng nhập khẩu đó đến từ Việt Nam và Trung Quốc...
So sánh giá ô tô điện và ô tô xăng tại một số quốc gia
Đồ thị thông tin dưới đây so sánh giá ô tô điện với giá ô tô xăng tại Trung Quốc, Đức và Mỹ theo dữ liệu quý 1/2025 từ công ty phân tích ngành ô tô JATO...
Các dự án Vành đai và Con đường của Trung Quốc đầu tư kỷ lục cho năng lượng và khoáng sản
Trong nửa đầu năm 2025, đầu tư của Trung Quốc vào các dự án thuộc sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) tăng lên mức cao kỷ lục, chủ yếu là vốn rót vào các lĩnh vực năng lượng và khoáng sản...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: