Ngày 18/1, Thủ tướng Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Ukraine Yulia Tymoshenko đã đạt được thỏa thuận giải quyết tranh chấp khí đốt giữa hai nước.

Theo thỏa thuận được đưa ra sau cuộc họp diễn ra giữa ông Putin và người đồng cấp Tymoshenko tại thủ đô Moskva của Nga, giá bán khí đốt của Nga cho Ukraine sẽ được "neo buộc" vào giá dầu, đồng thời, năm 2009 này, Nga sẽ áp dụng chế độ chiết khấu đối với giá bán khí đốt cho Ukraine.

Dự kiến, thỏa thuận này sẽ được ký kết vào ngày 19/1.

Theo nhận định của giới quan sát, thỏa thuận trên là kết quả của làn sóng chỉ trích đến từ các quan chức của châu Âu, nơi có hơn 20 quốc gia bị ảnh hưởng sau khi tập đoàn khí đốt quốc doanh Gazprom của Nga cắt cung cấp khí đốt cho châu Âu qua đường ống quá cảnh qua lãnh thổ Ukraine hôm 6/1 vừa qua. Đã có nhiều người châu Âu chết vì giá rét do không có khí đốt vì sưởi ấm trong những ngày qua.

Tâm điểm của vụ tranh chấp khí đốt đã trở thành kinh niên giữa Nga và Ukraine chính là vấn đề giá khí đốt. Ngoài ra còn có một số vấn đề khác như Ukraine chưa trả hết nợ tiền mua khí đốt của Nga hay Nga cho rằng Ukraine đã "đánh cắp" khí đốt…

Nếu thỏa thuận vừa đạt được nói trên được ký kết và tuân thủ, tranh chấp này được xem như đã cơ bản được giải quyết. Tuy nhiên, vẫn có những ý kiến tỏ ra thận trọng và cho rằng, mọi người chưa nên mừng vội, vì thỏa thuận này vẫn có khả năng đổ vỡ như nhiều thỏa thuận trước đó giữa hai bên trong cuộc tranh chấp khí đốt đang diễn ra.

Theo thỏa thuận, Nga sẽ bán khí đốt cho Ukraine với mức giá rẻ hơn 20% so với giá khí đốt Nga bán cho châu Âu.

Gazprom dự báo, giá khí đốt trung bình tại châu Âu năm nay sẽ từ 260-300 USD/1.000 m3. Do đó, mức giá khí đốt mà Ukraine phải trả cho Nga sẽ dao động trong khoảng 208 - 240 USD/1.000m3.

Đổi lại, Ukraine sẽ không tăng mức phí mà nước này yêu cầu phía Nga phải trả để khí đốt của Nga được quá cảnh qua Ukraine sang châu Âu.

Tháng trước, các cuộc đàm phán giữa hai bên đã thất bại sau khi Ukraine đưa ra mức giá cố định 201 USD/1.000m3. Sau đó, Nga cắt cung cấp khí đốt cho Ukraine, buộc nước này phải nâng mức giá đề nghị lên 235 USD/1.000m3.

Ban đầu, Nga vẫn khăng khăng đòi Ukraine phải trả 250 USD/1.000m3, nhưng sau đó  lại cắt cung cấp khí đốt cho toàn bộ châu Âu và đề xuất áp dụng giá khí đốt neo buộc vào giá dầu, với mức khởi điểm là 450 USD/1.000m3. Tuy nhiên, với nền kinh tế đang có nguy cơ rơi vào suy thoái, Ukraine cho biết họ không thể chịu nổi mức giá này.

Năm ngoái, Ukraine mua khí đốt của Nga với giá cố định là 179,5 USD/1.000m3.

(Theo New York Times, Reuters)