Trước thông tin phản ánh về chính sách thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân đối với hộ, cá nhân cho thuê nhà theo hướng dẫn tại Thông tư 40/2021/TT-BTC (Thông tư 40) do Bộ Tài chính ban hành ngày 1/6/2021, Tổng cục Thuế vừa có phản hồi chính thức về vấn đề này.

DOANH THU TRÊN 8,3 TRIỆU PHẢI NỘP THUẾ?

Quy định mới về phương pháp tính thuế người cho thuê nhà tại Thông tư 40 ngay lập tức khiến những người cho thuê nhà “ngồi trên đống lửa” và bày tỏ sự khó hiểu về chính sách này.

Nhiều ý kiến cho rằng, cơ quan thuế căn cứ vào tổng doanh thu giả định là 100 triệu đồng/năm, tương ứng trên 8,3 triệu đồng/tháng, để áp thuế cá nhân cho thuê nhà, thay vì căn cứ theo doanh thu thực tế, là bất hợp lý.

Sẽ có trường hợp trong 1 năm, chủ nhà chỉ cho thuê được 1 tháng, với giá trên 8,3 triệu đồng/tháng. Như vậy, doanh thu dù vỏn vẹn trên 8,3 triệu đồng/năm, chủ nhà đã phải nộp thuế. Nhiều nhà đầu tư méo mặt vì trong mùa dịch Covid - 19, các tài sản cho thuê bị bỏ trống hàng loạt, giá thuê lao dốc mạnh, lại phải còng lưng nộp thuế.

Cụ thể, theo quy định mới, tại khoản c, Điều 9, Thông tư 40, “Cá nhân cho thuê tài sản không phát sinh doanh thu đủ 12 tháng trong năm dương lịch (bao gồm cả trường hợp có nhiều hợp đồng cho thuê) thì mức doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống để xác định cá nhân cho thuê tài sản không phải nộp thuế giá trị gia tăng, không phải nộp thuế thu nhập cá nhân là doanh thu tính thuế thu nhập cá nhân của một năm dương lịch (12 tháng); doanh thu tính thuế thực tế để xác định số thuế phải nộp trong năm là doanh thu tương ứng với số tháng thực tế phát sinh cho thuê tài sản.

Tuy nhiên, trong ví dụ minh hoạ để người nộp thuế dễ hiểu, Thông tư 40 lại viện dẫn ví dụ rất phi lý.

Theo đó, “ông B phát sinh hợp đồng cho thuê nhà với thỏa thuận tiền cho thuê là 10 triệu đồng/tháng trong thời gian từ tháng 10 năm 2022 đến hết tháng 9 năm 2023. Như vậy, doanh thu thực tế năm 2022 là 30 triệu đồng, nhưng tổng doanh thu tính theo 12 tháng của năm 2022 là 120 triệu đồng; doanh thu thực tế năm 2023 là 90 triệu đồng, nhưng tổng doanh thu tính theo 12 tháng của năm 2023 là 120 triệu đồng.

Do đó, "ông B thuộc trường hợp phải nộp thuế giá trị gia tăng, phải nộp thuế thu nhập cá nhân tương ứng với doanh thu thực tế phát sinh của năm 2022 và năm 2023 theo hợp đồng nêu trên”.

Tuy nhiên, căn cứ theo Điều 2, Thông tư 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015 của Bộ Tài chính, đối với cá nhân nộp thuế khoán thì mức doanh thu 100 triệu đồng/năm trở xuống để xác định cá nhân không phải nộp thuế giá trị gia tăng, không phải nộp thuế thu nhập cá nhân là doanh thu tính thuế thu nhập cá nhân của năm.

Cũng theo Biểu thuế ban hành kèm theo Thông tư số 92, hoạt động cho thuê tài sản không kèm theo dịch vụ lưu trú chịu thuế 10%, trong đó, thuế giá trị gia tăng 5%, thuế thu nhập cá nhân 5%. 

TẠM NỘP TRƯỚC, HOÀN TRẢ SAU

Trước phản biện trong bài viết của ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp (VCCI) đăng trên phương tiện thông tin đại chúng và một số chuyên gia tài chính thông qua trang cá nhân, Tổng cục Thuế đã có phản hồi chính thức. 

Trong bản lý giải ngày 22/6, Tổng cục Thuế cho rằng,  hoạt động cho thuê nhà là hoạt động kinh doanh theo hợp đồng ký kết, thời hạn cho thuê thường là từ 6 tháng đến một năm, hoặc nhiều năm.

Theo quy định của pháp luật thuế, hoạt động này sẽ khai thuế theo từng lần phát sinh và có những đặc thù riêng nên cần phải có hướng dẫn cụ thể về khai thuế, tính thuế, nộp thuế để thực hiện nghĩa vụ thuế kịp thời, chống thất thu ngân sách nhà nước.

“Thông tư 40 chỉ quy định về mặt thủ tục hành chính thuế; các nội dung về chính sách thuế đối với hoạt động kinh doanh của cá nhân vẫn đảm bảo theo đúng quy định của các luật thuế có liên quan”, Tổng cục Thuế cho biết.

Do đó, cá nhân kinh doanh, bao gồm cả cá nhân cho thuê tài sản có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thuộc diện không phải nộp thuế.

Tổng cục Thuế cũng cho biết, để giảm bớt khó khăn cho người nộp thuế do tác động của đại dịch Covid-19, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 52/2021/NĐ-CP.

Theo đó, cá nhân cho thuê tài sản phát sinh thuế thu nhập cá nhân phải nộp trong năm 2021 sẽ chưa phải nộp thuế cho đến ngày 31/12/2021.

Cơ quan thuế triển khai quản lý thuế điện tử đối với cá nhân để đáp ứng việc khai thuế, nộp thuế và hoàn thuế điện tử.

Tổng cục Thuế cho biết, sẽ có văn bản hướng dẫn cơ quan thuế địa phương triển khai Thông tư số 40 theo đúng quy định của pháp luật. Ngành Thuế sẽ tăng cường hỗ trợ, giải đáp các vướng mắc của người nộp thuế kịp thời trong quá trình triển khai thực hiện chính sách thuế bằng nhiều hình thức, trong đó sẽ đẩy mạnh hỗ trợ trực tuyến qua 479 kênh thông tin hỗ trợ người nộp thuế.