Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) trình Quốc hội đề xuất mức đóng bảo hiểm thất nghiệp của người lao động tối đa bằng 1% tiền lương tháng. Người sử dụng lao động đóng tối đa bằng 1% quỹ tiền lương tháng của những người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Nhà nước hỗ trợ tối đa 1% quỹ tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của những người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp và do ngân sách Trung ương bảo đảm.

CHÍNH PHỦ SẼ QUY ĐỊNH CHI TIẾT MỨC ĐÓNG BẢO HIỂM THẤT NGHIỆP

Tại báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi), Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết có ý kiến đề nghị quy định cụ thể điều kiện và thời điểm điều chỉnh mức đóng. Có ý kiến đề nghị xem xét bỏ từ “tối đa” để tránh cách hiểu có thể đóng dưới 1%.

Ngoài ra, cũng có ý kiến đề nghị giữ mức đóng bảo hiểm thất nghiệp như quy định hiện hành, và tập trung bổ sung thêm các chính sách hỗ trợ cho người sử dụng lao động. Song cũng có ý kiến đề nghị bổ sung mức đóng tối thiểu của người lao động và người sử dụng lao động.

Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội, Nghị quyết số 42-NQ/TW nhấn mạnh việc sửa đổi các quy định về mức đóng bảo hiểm thất nghiệp, tăng cường tính linh hoạt của chính sách nhằm mở rộng diện bao phủ, hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc quy định đóng “tối đa” không có nghĩa là người sử dụng lao động, người lao động lựa chọn mức đóng, mà mức đóng này sẽ được Chính phủ quy định cụ thể và áp dụng đối với tất cả các đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Dự thảo Luật đã giao Chính phủ quy định chi tiết, trong đó có mức đóng và trách nhiệm đóng bảo hiểm thất nghiệp phù hợp. Căn cứ vào kết dư Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp, Chính phủ sẽ hướng dẫn chi tiết mức đóng vào Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp theo từng thời kỳ.

Ngoài ra, trong quá trình góp ý vào dự thảo Luật, có ý kiến đề nghị bổ sung và quy định chi tiết hơn đối tượng được Nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm thất nghiệp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, với kinh phí hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước, dự thảo Luật quy định Nhà nước hỗ trợ tối đa 1% quỹ tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của những người lao động đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp, và giao Chính phủ quy định mức kinh phí hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước chuyển vào Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp.

Theo đó, kinh phí này không phải để hỗ trợ trực tiếp đối tượng, mà sẽ được chuyển vào Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp khi cần thiết. Đồng thời, giao Chính phủ quy định chi tiết để bảo đảm tính bền vững của Quỹ, duy trì hoạt động bộ máy thực hiện bảo hiểm thất nghiệp và giải quyết các chế độ bảo hiểm thất nghiệp.

ĐẢM BẢO QUYỀN LỢI CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG

Thảo luận trên Quốc hội về dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn ĐBQH Bà Rịa - Vũng Tàu) cho rằng bảo hiểm thất nghiệp là một chính sách an sinh xã hội quan trọng, góp phần ổn định đời sống của người lao động, duy trì việc làm và phát triển bền vững thị trường lao động.

Về mức đóng bảo hiểm thất nghiệp, dự thảo luật đã kế thừa những nguyên tắc cơ bản xác định mức đóng tối đa 1% cho người lao động, người sử dụng lao động và ngân sách nhà nước hỗ trợ tối đa là 1%.

Theo đại biểu, hình thức quản lý ghi nhận thông qua sổ bảo hiểm xã hội là thống nhất, thuận tiện nhưng cách quy định tối đa mức đóng lại thiếu cụ thể. Điều này dẫn đến sự bất ổn trong chính sách dài hạn, gây tâm lý bất an cho người lao động, doanh nghiệp.

"Tiền lương làm căn cứ đóng cũng chưa bao quát được các khoản thu nhập ngoài lương như thưởng, trợ cấp cố định, dễ dẫn đến việc lách để đóng thấp", đại biểu băn khoăn.

Theo Điều 36 dự thảo Luật, tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm thất nghiệp được quy định như sau: Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định thì tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm thất nghiệp là tiền lương tháng theo chức vụ, chức danh, ngạch, bậc và các khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên nghề, hệ số chênh lệch bảo lưu lương (nếu có).

Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, thì tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm thất nghiệp là tiền lương tháng, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác được thỏa thuận trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương.

Trường hợp người lao động ngừng việc, vẫn hưởng tiền lương tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất, thì đóng theo tiền lương được hưởng trong thời gian ngừng việc.

Do đó, đại biểu đề nghị cần quy định mức đóng cụ thể. Ví dụ cố định 1%, và chỉ cho phép điều chỉnh khi Quốc hội quyết định, hoặc trong tình huống khẩn cấp. Đồng thời, mở rộng tiền lương làm căn cứ đóng để bảo đảm phản ánh đúng thu nhập thực tế của người lao động.

Đại biểu Đào Chí Nghĩa, ( Đoàn ĐBQH Cần Thơ) cũng đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung mức đóng tối thiểu của người lao động và người sử dụng lao động là bao nhiêu phần trăm trên tiền lương tháng (%/tháng). "Việc này nhằm tránh tình trạng người sử dụng lao động đóng mức bảo hiểm thất nghiệp ở mức rất thấp, sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động", ông Nghĩa nhấn mạnh.