Nội dung trên được đưa ra tại kết luận kiểm tra hoạt động quản lý thông tin thuê bao, xử lý SIM có thông tin thuê bao không đúng quy định, SIM sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật đối với 7 doanh nghiệp viễn thông di động (Viettel, VNPT, MobiFone, Vietnamobile, Gtel Mobile, ITel, Mobicast) được Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Phạm Đức Long ký ban hành ngày 29/9/2022.

Theo đó, kết luận kiểm tra đã chỉ rõ sai phạm các doanh nghiệp viễn thông di động trong việc quản lý thông tin thuê bao, cụ thể: bán SIM đã được nhập sẵn thông tin thuê bao, kích hoạt sẵn dịch vụ di động trả trước; chấp nhận đăng ký thông tin thuê bao bên ngoài điểm cung cấp dịch vụ viễn thông; quản lý chưa chặt chẽ dẫn tới vẫn còn tình trạng thông tin thuê bao không chính xác, không đầy đủ theo quy định; cá nhân đăng ký rất nhiều SIM, cá biệt một số cá nhân đăng ký tới hàng ngàn SIM, đây là một trong các nguyên nhân của tình trạng sử dụng SIM không chính chủ.

Doanh nghiệp viễn thông còn để xảy ra tình trạng nhân viên của mình, nhân viên đại lý/điểm cung cấp dịch vụ viễn thông sử dụng thông tin cá nhân hoặc sử dụng thông tin của người khác để đăng ký thông tin thuê bao; để cho đại lý/điểm cung cấp dịch vụ viễn thông cho nhau mượn tài khoản để đăng ký thông tin thuê bao; thực hiện không đúng quy trình đăng ký lại thông tin thuê bao, cấp lại SIM; sử dụng hồ sơ đăng ký thuê bao lần đầu để kích hoạt thêm SIM cho người sử dụng, không thực hiện đúng quy trình đăng ký thông tin thuê bao.

Những hành vi vi phạm pháp luật của doanh nghiệp viễn thông, đại lý/điểm cung cấp dịch vụ viễn thông nêu trên làm ảnh hưởng, kéo dài thời điểm hoàn thành mục tiêu quản lý chính xác thông tin thuê bao, là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng SIM rác vẫn được bán trên thị trường. Ngoài ra, SIM rác còn bị các đối tượng xấu lợi dụng để phát tán tin nhắn, thực hiện cuộc gọi rác, quấy rối, lừa đảo; sơ hở trong việc cấp lại SIM của doanh nghiệp có thể bị đối tượng xấu lợi dụng để chiếm đoạt SIM, từ đó chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng của thuê bao.

Trong đợt kiểm tra này, đây là lần đầu tiên Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp trực tiếp với các Sở Thông tin và Truyền thông (TP.HCM, Cần Thơ, Bà Rịa – Vũng Tàu, Nghệ An, Ninh Bình) tiến hành lập biên bản và sẽ xử phạt các chi nhánh, công ty khu vực của các doanh nghiệp viễn thông và xử phạt trực tiếp điểm cung cấp dịch vụ viễn thông uỷ quyền trên phạm vi toàn quốc với số lượng rất lớn 39 điểm trên toàn quốc. Đây là những đối tượng trực tiếp thực hiện hành vi vi phạm.

Tổng số tiền phạt là xấp xỉ 3 tỷ đồng trong đó xử phạt doanh nghiệp viễn thông và các chi nhánh 1 tỷ 155 triệu gần tương đương tổng mức Thanh tra Bộ xử phạt trong 5 năm từ 2017 (1.378 triệu); Đặc biệt trước đây, Thanh tra Bộ hầu như không xử phạt các đại lý, điểm cung cấp dịch vụ viễn thông uỷ quyền nhưng lần này đã xử phạt là 1 tỷ 770 triệu.

Cùng với việc xử phạt, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ có văn bản nhắc nhở, chấn chỉnh người đứng đầu doanh nghiệp, yêu cầu kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân, tổ chức có liên quan đến việc để tồn tại tình trạng thuê bao có thông tin không chính xác, đây là lần nhắc nhở thứ 2, nếu có nhắc nhở lần 3 sẽ có biện pháp xem xét xử lý trách nhiệm người đầu doanh nghiệp viễn thông.

Đồng thời yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ, Sở Thông tin và Truyền thông tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm; xem xét áp dụng hình thức xử phạt đình chỉ hoạt động phát triển thuê bao mới và đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét trách nhiệm của người đúng đầu doanh nghiệp nếu doanh nghiệp tái phạm. Đây là hình thức xử phạt nghiêm khắc, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Bộ Thông tin và Truyền thông cho rằng để đảm bảo quản lý tốt thông tin thuê bao viễn thông, ngăn chặn SIM rác, cuộc gọi rác, cuộc gọi quấy rối, lừa đảo, cuộc gọi đòi nợ không đúng pháp luật, lừa đảo thì doanh nghiệp viễn thông và người sử dụng có trách nhiệm rất lớn. Trước hết doanh nghiệp viễn thông phải nghiêm chỉnh chấp hành Nghị định số 49/2017/NĐ-CP, chủ động rà soát cơ sở dữ liệu thông tin thuê bao, kịp thời phát hiện, xử lý theo quy định thuê bao có thông tin không chính xác; nhắc nhở, chấn chỉnh, chấm dứt hợp đồng đối với các đại lý/điểm cung cấp dịch vụ viễn thông vi phạm; chủ động nghiên cứu, áp dụng kỹ thuật, công nghệ để đảm bảo tiếp nhận thông tin thuê bao đầy đủ, đúng người sử dụng.

Người sử dụng dịch vụ viễn thông di động cần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, không mua, sử dụng SIM đã đăng ký trước thông tin thuê bao; cập nhật thông tin thuê bao đầy đủ, chính xác; tố giác đến cơ quan chức năng các tổ chức/cá nhân sử dụng thông tin của mình để đăng ký trước thông tin thuê bao, bán SIM đã đăng ký trước thông tin thuê bao.

Sau cuộc kiểm tra này, Bộ Thông tin và Truyền thông đang phối hợp với Bộ Công an tiếp tục xử lý đối với các tổ chức/cá nhân vi phạm pháp luật về quản lý thông tin thuê bao, thực hiện cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo, cuộc gọi quấy rối, lừa đảo, cuộc gọi đòi nợ không đúng pháp luật.