Nhật Bản có bị tụt lại trong cách mạng xe điện?

Nhật Bản hiện đang đặt cược lớn vào pin nhiên liệu (hay còn gọi là tế bào nhiên liệu) khi cho rằng hydro, chứ không phải pin điện, sẽ là nguồn năng lượng tương lai của xe hơi.

Pin nhiên liệu cho phép biến đổi năng lượng hóa học của nhiên liệu như hydro trực tiếp thành năng lượng điện. Không giống như pin hoặc ắc quy, tế bào nhiên liệu không bị mất điện và cũng không có khả năng tích điện. Tế bào nhiên liệu hoạt động liên tục khi nhiên liệu hydro và chất ôxi hóa (oxy) được đưa từ ngoài vào.

Đây là loại thiết bị năng lượng có mức thải ô nhiễm gần như bằng 0, thân thiện với môi trường tuy nhiên giá thành của nó không hề nhỏ. Công nghệ này dù tốt nhưng không nhận được sự ưa chuộng ở các nước khác, một phần vì nó đòi hỏi hệ thống cơ sở hạ tầng mới và tốn kém để cung cấp hydro cho các lái xe.

Trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng, sự chuyển đổi sang các sản phẩm mới như tivi màn hình phẳng và máy nghe nhạc kỹ thuật số đã làm suy yếu một số thương hiệu từng có mặt ở khắp mọi nơi của Nhật Bản. 

Đổi mới trong kỷ nguyên số giờ đây đang xuất phát chủ yếu ở Thung lũng Silicon, trong khi sản xuất hàng loạt đã chuyển sang Trung Quốc. Kết quả là, một số tên tuổi trong thế giới công nghệ như Sharp, Toshiba, Sanyo đã dần biến mất hoặc không còn gây tiếng vang với người tiêu dùng trên thế giới như cách họ từng làm.

Ông James Kondo, giáo sư thỉnh giảng của Đại học Hitotsubashi ở Tokyo, đã làm việc với các công ty công nghệ ở Hoa Kỳ và Nhật Bản nhận định: "Cách mạng công nghệ đang xảy đến với ngành công nghiệp ôtô đang thực sự đặt Nhật Bản vào thế thủ. Ngành công nghiệp ôtô này là trọng tâm của mọi thứ, không chỉ về kinh tế mà cả về mặt tâm lý củaa người Nhật, và nó đang phải đối mặt với sự thay đổi cơ bản", ông James nói.

Những chiếc xe không chạy bằng xăng hay dầu diesel vẫn đang chiếm một phần nhỏ của thị phần trên thế giới nhưng triển vọng của chúng đang ngày một sáng sủa hơn. Trung Quốc, thị trường ôtô lớn nhất thế giới, đang đặt cược lớn vào ôtô điện. Pháp và Anh đã tuyên bố sẽ loại bỏ các phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch trong nỗ lực chống lại biến đổi khí hậu.

Giờ đây, Nhật Bản chuyển hướng tập trung vào phát triển các dòng xe sử dụng pin nhiên liệu. Toyota đã trưng bày mẫu xe sử dụng pin nhiên liệu mới tại triển lãm bên cạnh mẫu sạc điện. Và Chính phủ Nhật Bản vẫn cam kết đổ tiền vào các dự án chuyển đổi "xã hội hydro", với kế hoạch xây dựng 320 trạm hydro cho xe hơi vào năm 2025.

Tuy nhiên, không phải tất cả các nhà sản xuất ôtô của Nhật Bản đều "tránh" xe điện. Nissan là một trong những doanh nghiệp sớm nhất ủng hộ các phương tiện chạy bằng pin sạc điện khi giới thiệu mẫu xe điện Leaf vào năm 2010. Các nhà sản xuất ôtô khác hiện đang bắt đầu phân nhánh rộng rãi hơn. 

Trong tháng này, Toyota đã công bố một hợp đồng phát triển pin với Panasonic, đơn vị cung cấp pin lithium-ion – một loại pin sạc cho Tesla, nhà sản xuất ôtô điện của Mỹ. Toyota cho biết họ sẽ giới thiệu 10 mẫu xe điện mới vào đầu những năm 2020 với mục đích bán một triệu xe điện mỗi năm vào năm 2030.