Gói đầu tư trị giá 550 tỷ USD nằm trong thỏa thuận thương mại mà Nhật Bản và Mỹ nhất trí trong tuần trước có thể rót vốn cho một hãng chip Đài Loan xây dựng nhà máy sản xuất linh kiện bán dẫn ở Mỹ.

Theo hãng tin Reuters, thông tin này được Bộ trưởng Bộ Phục hồi kinh tế Nhật Bản Ryosei Akazawa, nhà đàm phán thương mại cấp cao nhất của nước này, công bố vào hôm thứ Bảy vừa rồi.

Như một phần trong sự nhượng bộ để được Tổng thống Donald Trump giảm thuế quan đối với hàng hóa Nhật từ 25% về 15%, Tokyo nhất trí với một sáng kiến đầu tư lớn vào Mỹ. Gói đầu tư 550 tỷ USD bao gồm nhiều hình thức khác nhau, từ đầu tư vốn chủ sở hữu, cấp vốn vay cho tới bảo lãnh. Tuy nhiên, các chi tiết cụ thể hơn của kế hoạch này vẫn chưa được hai bên đưa ra.

“Nhật Bản, Mỹ và các quốc gia cùng chí hướng đang hành động cùng nhau để xây dựng chuỗi cung ứng trong những lĩnh vực giữ vai trò đặc biệt quan trọng đối với an ninh kinh tế”, ông Akazawa nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn đài truyền hình quốc gia Nhật NHK. Theo vị Bộ trưởng, để đạt mục tiêu đó, các dự án đủ tiêu chuẩn để được cấp vốn trong sáng kiến đầu tư của Nhật Bản vào Mỹ sẽ không giới hạn ở các công ty của Nhật hay của Mỹ, mà có thể cấp vốn cho doanh nghiệp từ các nền kinh tế khác.

“Chẳng hạn, nếu một công ty chip Đài Loan xây dựng nhà máy ở Mỹ và sử dụng linh kiện Nhật hoặc sản xuất ra sản phẩm đáp ứng nhu cầu của Nhật, công ty đó có thể nhận được vốn đầu tư”, ông Akazawa phát biểu, nhưng không nêu tên doanh nghiệp cụ thể.

Mỹ có sự phụ thuộc lớn vào hãng sản xuất chip Đài Loan TSMC trong việc sản xuất con chip hiện đại. Việc này đặt ra những mối lo ngại về an ninh kinh tế do vị trí địa lý gần cận giữa Đài Loan và Trung Quốc đại lục.

Hồi tháng 3 năm nay, TSMC công bố kế hoạch đầu tư 100 tỷ USD vào Mỹ, ngoài cam kết rót 65 tỷ USD để xây dựng 3 nhà máy ở bang Arizona. Trong số 3 nhà máy đó, đã có một nhà máy đi vào hoạt động.

Kế hoạch đầu tư của Nhật Bản vào Mỹ sẽ được triển khai thông qua Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JBIC) và Công ty Bảo hiểm xuất khẩu và đầu tư Nippon (NEXI). Một luật sửa đổi gần đây của Nhật Bản đã cho phép JBIC cấp vốn cho các công ty nước ngoài được đánh giá là quan trọng đối với chuỗi cung ứng của nước này.

Trong cuộc trò chuyện với NHK, ông Akazawa nói rằng đầu tư vốn chủ sở hữu sẽ chỉ chiếm khoảng 1-2% trong kế hoạch 550 tỷ USD. Điều này đồng nghĩa rằng phần lớn kế hoạch đầu tư này sẽ được triển khai dưới dạng vốn vay hoặc bảo lãnh.

Khi được hỏi về tuyên bố của Nhà Trắng rằng Mỹ sẽ giữ 90% lợi nhuận từ việc đầu tư theo kế hoạch này, ông Akazawa nói rõ rằng con số đó chỉ đề cập đến đầu tư vốn chủ sở hữu, và lượng vốn đầu tư theo phương thức này chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng số.

Vị Bộ trưởng nói rằng Nhật Bản lúc đầu dự tính sẽ được thu về một nửa số lợi nhuận đó, nhưng việc Nhật chỉ được nhận 10% lợi nhuận chỉ là một thiệt hại nhỏ so với chi phí thuế quan ước tính lên tới khoảng 10 nghìn tỷ yên, tương đương 67,72 tỷ USD, mỗi năm mà nước này tránh được theo thỏa thuận thương mại đạt được với Mỹ.

Cũng theo ông Akazawa, Nhật Bản đặt mục tiêu triển khai số vốn đầu tư 550 tỷ USD này ngay trong nhiệm kỳ cầm quyền hiện tại của ông Trump.