Nhìn lại các kế hoạch thuế quan của ông Trump trong nhiệm kỳ thứ hai
Không lâu sau khi nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra một loạt chương trình thuế quan áp lên hàng hóa nhập khẩu...

Ông bày tỏ tin tưởng rằng thuế quan sẽ giúp đạt được một loạt mục tiêu gồm giảm thâm hụt thương mại của Mỹ, phục hồi nền sản xuất của Mỹ, và thậm chí ngăn dòng người nhập cư trái phép và dòng chất cấm fentanyl xâm nhập vào Mỹ qua biên giới phía Bắc và phía Nam.
Một số kế hoạch thuế quan của ông Trump đã được thực thi, trong khi một số khác đang được hoãn, và một số khác chuẩn bị được triển khai hoặc mới chỉ là ý tưởng. Dưới đây là các kế hoạch thuế quan mà ông Trump đã đưa ra kể từ khi lên cầm quyền trong nhiệm kỳ này:
THUẾ QUAN THÉP VÀ NHÔM
Thuế quan 25% mà ông Trump áp lên toàn bộ thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ đã chính thức có hiệu lực từ ngày 12/3.
Liên minh châu Âu (EU) đã đáp trả bằng cách áp thuế quan 50% lên nhiều sản phẩm của Mỹ, gồm rượu whiskey, xe mô tô và thuyền máy, từ ngày 1/4. Từ giữa tháng 4, EU còn thực thi thuế quan với thêm nhiều hàng hóa Mỹ như kẹo cao su, sản phẩm gia cầm, đậu tương… Về phần mình, Canada hôm 12/3 tuyên bố áp thuế quan lên thêm 20,6 tỷ USD hàng hóa Mỹ.
Ngày 13/3, trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump dọa áp thuế quan 200% lên toàn bộ sản phẩm rượu nhập khẩu vào Mỹ từ các quốc gia trong EU để trả đũa việc khối này áp thuế quan 50% lên rượu whisky của Mỹ. “Việc này sẽ là điều tuyệt vời đối với các doanh nghiệp rượu vang và champagne ở Mỹ”, ông viết.
THUẾ QUAN ĐỐI VỚI CANADA VÀ MEXICO
Hôm 4/3, thuế quan 25% của Mỹ bắt đầu áp lên hàng hóa Mexico và Canada, ngoại trừ các sản phẩm năng lượng và bồ tạt chịu mức thuế 10%. Ngay ngày hôm sau, ông Trump ra quyết định hoãn tới ngày 2/4 thuế quan đối với các sản phẩm ô tô nhập khẩu từ hai nước này đáp ứng tiêu chuẩn của thỏa thuận tự do mậu dịch Mỹ - Mexico - Canada (USMCA). Ngày 6/3, tất cả các hàng hóa từ Mexico và Canada đáp ứng tiêu chuẩn của thỏa thuận này cũng được hoãn thuế tương tự. Những sản phẩm không đáp ứng được thỏa thuận này từ hai nước vào Mỹ vẫn bị áp thuế quan 25%.
Canada hoan nghênh động thái hoãn thuế quan của chính quyền Mỹ bằng tuyên bố hoãn kế hoạch áp thuế quan trả đũa lên 87 tỷ USD hàng hóa Mỹ mà nước này dự kiến thực thi vào cuối tháng 3. Tuy nhiên, kế hoạch áp thuế quan lên 21 tỷ USD hàng hóa Mỹ gồm các sản phẩm rau quả, thiết bị gia dụng và rượu vẫn giữ nguyên.
Hôm 10/3, bang Ontario của Canada áp phụ phí 25% lên điện mà bang này xuất khẩu sang Mỹ, nhưng sau đó rút lại kế hoạch. Một số bang của Canada cũng dừng việc bán và nhập khẩu đồ uống có cồn của Mỹ. Canada còn tuyên bố sẽ đánh thuế quan bổ sung đối với 20,6 tỷ USD hàng hóa Mỹ để trả đũa thuế quan mà Mỹ áp lên nhôm và thép.
Mexico cũng tuyên bố sẽ trả đũa thuế quan của Mỹ, nhưng chưa đưa ra kế hoạch nào.
THUẾ QUAN ĐỐI VỚI TRUNG QUỐC
Hôm 3/2, chính quyền ông Trump áp thuế quan bổ sung lên 10% hàng hóa Trung Quốc, ngoài thuế quan đã áp dưới thời Tổng thống Joe Biden và trong nhiệm kỳ trước của ông Trump. Trung Quốc trả đũa bằng cách áp thuế quan 15% lên than và khí đốt hóa lỏng (LNG) của Mỹ, và thuế quan 10% lên dầu thô, máy móc nông nghiệp và một số hàng hóa khác của Mỹ, tất cả đều có hiệu lực từ ngày 10/2.
Hôm 3/3, ông Trump tiếp tục áp thêm thuế quan bổ sung 10% lên hàng hóa Trung Quốc. Bắc Kinh một lần nữa trả đũa bằng thuế quan có hiệu lực từ ngày 10/3, gồm thuế quan bổ sung 15% đối với thịt gà, lúa mỳ, ngô và bông Mỹ, và mức thuế bổ sung 10% đối với lúa miến, đậu tương, thịt lợn, thịt bò, hải sản, rau quả và sản phẩm sữa từ Mỹ. Trung Quốc cũng trừng phạt 15 công ty Mỹ bằng cách hạn chế xuất khẩu hàng hóa cho các công ty này.
THUẾ QUAN ĐỐI VỚI LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
Ông Trump đã đe dọa nhưng chưa thực thi việc áp thuế quan 25% lên hàng hóa EU vào Mỹ. Tuy nhiên, EU đã trả đũa thuế quan thép và nhôm của Mỹ bằng thuế quan áp lên nhiều hàng hóa Mỹ có hiệu lực từ tháng 4.
THUẾ QUAN CÓ ĐI CÓ LẠI
Hôm 4/3, ông Trump tuyên bố từ ngày 2/4 sẽ áp thuế quan “có đi có lại” lên bất kỳ đối tác thương mại nào áp thuế quan hoặc các hàng rào thương mại khác đối với hàng hóa Mỹ. Thuế quan này sẽ tương đương với thuế quan và rào cản phi thuế quan mà đối tác đó áp lên hàng Mỹ. Ông Trump còn nói cụ thể rằng EU, Trung Quốc, Ấn Độ, Mexico và Canada là những đối tác sẽ không tránh được thuế này.
Dù vậy, việc đưa thuế quan này vào thực thi dự kiến sẽ mất nhiều thời gian hơn, cụ thể là 6 tháng hoặc hơn kể từ ngày công bố vào tháng 3.
THUẾ QUAN ĐỒNG VÀ GỖ
Hôm 4/3, ông Trump tuyên bố có kế hoạch áp thuế quan 25% lên đồng và gỗ nhập khẩu.
THUẾ QUAN Ô TÔ, DƯỢC PHẨM VÀ CON CHIP
Hôm 18/2, ông Trump tuyên bố sẽ xem xét áp thuế quan 25% lên ô tô, con chip và hàng dược phẩm. Nhưng đến nay, ông chưa có thêm bước đi nào liên quan tới ý tưởng thuế quan này.