Sau cuộc gặp, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng sự liên lạc ban đầu với chính quyền của Tổng thống Donald Trump nhiệm kỳ thứ hai đã mang lại những tia hy vọng mới.

Lần đàm phán này - tập trung vào điều kiện của mỗi bên đưa ra đối với các nhà ngoại giao của bên kia - được coi là một bài kiểm tra sớm về khả năng của Nga và Mỹ trong việc thiết lập lại mối quan hệ trên diện rộng, trong bối cảnh việc chính quyền Trump xích lại gần Nga khiến các đồng minh của Mỹ ở châu Âu và cả Ukraine lo lắng.

Mới năm ngoái, điện Kremlin còn miêu tả mối quan hệ Mỹ - Nga là “dưới 0” trong thời Tổng thống Joe Biden, người đã viện trợ tài chính và vũ khí cho Ukraine, đồng thời áp các biện pháp trừng phạt lên Nga để đáp trả việc Moscow mở “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine vào năm 2022.

Với lời hứa nhanh chóng chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine, ông Trump không lâu sau khi lên cầm quyền đã đảo ngược chính sách của người tiền nhiệm bằng cách khởi động đàm phán với Nga. Sự thay đổi này bắt đầu bằng cuộc điện đàm giữa ông Trump với ông Putin vào ngày 12/2 và một cuộc gặp ngoại giao cấp cao giữa hai nước tại Saudi Arabia 6 ngày sau đó.

Hãng thông tấn Nga Tass cho biết cuộc đàm phán ngày thứ Năm, diễn ra tại tổng lãnh sự quán Mỹ ở Istanbul, đã kết thúc sau 6 giờ mà không có một tuyên bố nào được đưa ra với báo chí.

Ukraine và các đồng minh của nước này ở châu Âu lo ngại rằng việc ông Trump vồn vã với Moscow có thể dẫn tới một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh mà họ phải đứng ngoài lề và không có lợi cho an ninh của khu vực. Về phần mình, ông Trump nói ông muốn chấm dứt tình trạng đổ máu bằng một thỏa thuận ngừng bắn sớm.

Tuần này, ông Putin đã hãm bớt những kỳ vọng về việc Nga và Mỹ có thể nhanh chóng đạt thỏa thuận, nói rằng hai bên cần xây dựng lại niềm tin trước khi đạt tới bất kỳ thỏa thuận nào. Tuy nhiên, trong phát biểu được phát sóng trên truyền hình Nga ngày 27/2, ông Putin nói: “Tôi ghi nhận rằng những cuộc trao đổi đầu tiên với chính quyền Mỹ mang lại những tia hy vọng nhất định”.

“Đang có một tâm trạng có đi có lại để hai bên cùng cố gắng nối lại mối quan hệ liên chính phủ và dần giải quyết số lượng lớn những vấn đề mang tính hệ thống và chiến lược đã hình thành trong cấu trúc an ninh của thế giới”, ông chủ điện Kremlin nói.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói cuộc đàm phán ở Istanbul được kỳ vọng sẽ là cuộc gặp đầu tiên trong một chuỗi các cuộc thảo luận nhằm xây dựng lòng tin và loại bỏ “những khúc mắc” trong quan hệ song phương.

Trong một động thái cho thấy sự hợp tác pháp luật giữa hai nước, văn phòng của Tổng trưởng công tố Nga cho biết Dmitry Koshlev - người bị Nga truy nã vì nghi án dùng súng cướp 1,5 triệu USD vào năm 2014 - đã bị trục xuất khỏi Mỹ vào ngày 27/2.

Phía Washington cũng miêu tả cuộc đàm phán ngày 27/2 là mang tính xây dựng.

Trong vòng 1 thập kỷ qua, Nga và Mỹ đã nhiều lần trục xuất nhà ngoại giao của nhau và hạn chế bổ nhiệm nhân sự mới tại cơ quan ngoại giao của mỗi nước ở nước kia như một cách “ăn miếng trả miếng”, khiến sứ quán mỗi nước ở nước kia đều có số lượng nhân viên ít ỏi.

Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết cuộc đàm phán ngày thứ Năm bao gồm các vấn đề như số nhân viên ngoại giao, thị thực và các giao dịch ngân hàng phục vụ lĩnh vực ngoại giao. “Mỹ đã nêu các mối quan tâm về tiếp cận dịch vụ ngân hàng và các dịch vụ theo hợp đồng, cũng như sự cần thiết phải đảm bảo số nhân viên ổn định và bền vững đại đại sứ quán Mỹ ở Moscow”, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết sau cuộc gặp.

Washignton cũng cho biết sẽ có một cuộc gặp nối tiếp trong tương lai gần, nhưng thời gian và địa điểm còn chưa được quyết định. “Xin nói rõ rằng không có vấn đề chính trị hay an ninh nào trong chương trình của cuộc gặp. Vấn đề Ukraine không có trong chương trình”, một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trước khi cuộc gặp diễn ra.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói kết quả của cuộc đàm phán này “sẽ cho thấy chúng tôi có thể đi nhanh và hiệu quả như thế nào”. Ông thừa nhận Nga đã “tạo ra điều kiện không thoải mái” đối với các nhà ngoại giao Mỹ ở Moscow để trả đũa cách Washington đối xử với các nhà ngoại giao Nga.

Dù nội dung đàm phán khá hẹp, cuộc gặp này có thể dẫn tới tiến bộ trong quan hệ Nga - Mỹ trong những lĩnh vực như giải trừ hạt nhân và hợp tác kinh tế. Cả hai bên đều nhận thấy cơ hội hấp dẫn cho hợp tác kinh tế.

Tuần này, ông Putin nói Moscow sẵn sàng mời Mỹ tham gia vào các dự án chung để khai thác đất hiếm ở Nga và các khu vực lãnh thổ Ukraine mà Nga đang kiểm soát. Người phát ngôn điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, nói hai bên có thể hợp tác khai thác tài nguyên ở Bắc Cực, dù chưa có sự thảo luận thực chất về vấn đề này.