Cựu Tổng thống Donald Trump, ứng cử viên của Đảng Cộng hoà trong cuộc bầu cử vào tháng 11 năm nay, cảnh báo nếu tái đắc cử sẽ áp thuế quan lên những quốc gia không có hành động để ngăn dòng người di cư bất hợp pháp từ các nước đó sang Mỹ, bao gồm cả Trung Quốc.

Theo hãng tin CNBC, lời cảnh báo này được ông Trump đưa ra tại một sự kiện vận động tranh cử ngày 6/6 tại Arizona - bang có biên giới với Mexico và là một bang “chiến địa” trong cuộc bầu cử sắp tới. Đây là câu trả lời của ông Trump khi nhận được một câu hỏi của cử tri, nhưng ông không nêu cụ thể mức thuế quan mà ông định áp.

Khi được hỏi về cách mà ông dự định áp dụng để ngăn dòng người vượt biên bất hợp pháp vào Mỹ, ông Trump nói: “Chúng ta có sức mạnh kinh tế to lớn”. Ông nói rằng nếu một quốc gia, chẳng hạn Trung Quốc, không có biện pháp để ngăn dòng người từ nước đó vượt biên trái phép vào Mỹ, thì Mỹ “có những thứ gọi là thuế quan”.

Ông Trump cảnh báo nếu các quốc gia không giúp Mỹ giảm người vượt biên trái phép vào Mỹ, thì khi tái đắc cử tổng thống Mỹ, ông sẽ áp thuế quan mạnh tay lên nước đó.

An ninh biên giới và di dân đã nổi lên thành những vấn đề lớn đối với cử tri Mỹ trước thềm cuộc bầu cử vào ngày 5/11. Tại cuộc bầu cử này, ông Trump sẽ đối đầu với Tổng thống Mỹ Joe Biden, ứng cử viên của Đảng Dân chủ, đồng nghĩa đây là một cuộc tái đấu giữa hai ông sau cuộc chạy đua vào Nhà Trắng hồi năm 2020.

Phần đông những người vượt biên trái phép vào Mỹ đi từ khu vực Mỹ Latin. Theo số liệu của Chính phủ Mỹ, lực lượng Tuần biên nước này đã bắt hơn 27.000 người Trung Quốc vượt biên bất hợp pháp vào Mỹ qua biên giới giữa Mỹ với Mexico trong thời gian từ ngày 1/10/2023-30/4/2024. Đây là một phần trong xu hướng tăng mạnh của số người Trung Quốc tìm cách di cư trái phép vào Mỹ.

Sự kiện ngày 6/6 là cuộc vận động tranh cử đầu tiên của ông Trump kể từ hôm 30/5, khi ông bị một toà án ở Manhattan kết tội về 34 tội danh. Đây là các tội danh liên quan đến những cáo buộc cho rằng ông Trump làm giả hồ sơ kinh doanh để che giấu khoản tiền 130.000 USD mà một cựu luật sư của ông Trump là Michael Cohen trả cho diễn biên phim người lớn Stormy Daniels trước cuộc bầu cử năm 2016, nhằm đổi lấy sự im lặng của Daniels về mối quan hệ mà cô này tuyên bố là đã có với ông Trump.

Ông Trump phủ nhận có bất kỳ hành vi phạm pháp nào và tuyên bố sẽ kháng cáo phán quyết của toà. Ngày 6/6, ông Trump gọi vụ xét xử này là “bị thao túng”.

Tại cuộc vận động tranh cử, ông Trump chỉ trích mạnh nỗ lực mới nhất của ông Biden nhằm siết dòng người di cư trái phép qua biên giới phía Nam nước Mỹ. Nỗ lực đó là một lệnh cấm tị nạn tương tự như những hạn chế mà ông Trump đã tìm cách thực thi khi còn là Tổng thống trong nhiệm kỳ trước. Hôm thứ Ba tuần này, ông Biden đã ký một sắc lệnh điều hành cấm tị nạn đối với những người bị phát hiện vượt biên trái phép vào Mỹ qua biên giới Mỹ-Mexico.

Ông Trump gọi kế hoạch của ông Biden là “đáng xấu hổ” và một sự nhượng bộ đầy “chết chóc và thất bại” ở biên giới, cho dù biện pháp của ông Biden về cơ bản không khác so với các chính sách mà ông Trump áp dụng trước đây.

Ông Biden đang cố gắng thể hiện quan điểm cứng rắn về an ninh biên giới, vì người di cư đã nổi lên thành một vấn đề chính trị đối với ông. Trong khi đó, ông Trump đã đưa lập trường cứng rắn về người nhập cư trở thành một tâm điểm trong chương trình nghị sự của thời gian ông cầm quyền, đồng thời cam kết sẽ tiếp tục mạnh tay với người nhập cư nếu tái đắc cử trong cuộc bầu cử tới.

Theo sắc lệnh của ông Biden, có hiệu lực từ hôm 5/6, người di cư vượt biên trái phép vào Mỹ có thể nhanh chóng bị trục xuất hoặc đẩy trở lại phía Mexico. Theo Bộ An ninh nội địa Mỹ, có một số trường hợp ngoại lệ trong sắc lệnh này là trẻ em không có người đi cùng, những người đối mặt rủi ro lớn về y tế hoặc an toàn, hoặc nạn nhân của các vụ buôn người.

Ông Trump gọi các biện pháp này của ông Biden là “vớ vẩn”, và tuyên bố sẽ bãi bỏ ngay các biện pháp đó trong ngày cầm quyền đầu tiên nếu tái đắc cử.

Dù không đưa ra được bằng chứng nào, ông Trump cho rằng lệnh cấm tị nạn của ông Biden sẽ cho phép ít nhất 2 triệu người vượt biên trái phép vào Mỹ mỗi năm.

Trong năm tài khoá kết thúc vào ngày 30/9/2023, Tuần biên Mỹ bắt giữ khoảng 2 triệu người vượt biên trái phép vào nước này. Năm nay, lực lượng này đã bắt giữ được một số lượng người vượt biên trái phép tương tự. Tuy nhiên, động thái mới nhất của ông Biden nhằm giảm số người tìm cách vượt biên trái phép vào Mỹ, chứ không phải giữ con số ở mức hiện tại.

Ông Trump tuyên bố có thể đưa lính Mỹ đồn trú ở nước ngoài về nước để phục vụ công tác tuần tra biên giới phía Nam. Về phần mình, ông Biden đã cố gắng trong suốt nhiều tháng nhằm thuyết phục Thượng viện thông qua một dự luật tăng cường an ninh biên giới, nhưng thất bại do các nghị sỹ Cộng hoà không đồng tình với dự luật này sau khi ông Trump phản đối dự luật.