Chính quyền Tổng thống Donald Trump ngày 11/1 tuyên bố đưa Cuba trở lại danh sách của Mỹ về "các quốc gia tài trợ khủng bố". Động thái này có thể làm khó cho bất kỳ nỗ lực nào của chính quyền Tổng thống đắc cử Joe Biden nhằm khôi phục sự khởi sắc quan hệ Washington-Havana có được dưới thời Tổng thống Barack Obama.

Theo tin từ Reuters, vào thời điểm chỉ còn 9 ngày nữa là ông Trump chính thức rời cương vị chủ nhân Nhà Trắng, Ngoại trưởng Mike Pompeo tuyên bố Cuba được đưa vào danh sách nói trên vì "liên tục cung cấp sự hỗ trợ cho những hành động khủng bố quốc tế" bằng cách cho phép lưu trú đối với một số phần tử trốn nã của Mỹ và thủ lĩnh nổi loạn Colombia. Ông Pompeo cũng nói Cuba hỗ trợ an ninh cho Tổng thống Nicolas Maduro của Venezuela, quốc gia đang bị Mỹ trừng phạt.

"Với hành động này, chúng tôi một lần nữa buộc Cuba phải chịu trách nhiệm, đồng thời gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng Cuba phải chấm dứt việc hỗ trợ chủ nghĩa khủng bố quốc tế", ông Pompeo nói.

Việc chính quyền ông Trump đưa Cuba trở lại danh sách "tài trợ khủng bố" là một bước đi nữa đảo ngược sự phá băng quan hệ Mỹ-Cuba dưới thời Tổng thống Obama. Vào năm 2015, ông Obama chính thức rút Cuba khỏi danh sách này - một động thái quan trọng mở đường cho việc nối lại quan hệ ngoại giao trong cùng năm đó giữa hai nước đối thủ thời chiến tranh lạnh.

Sau khi lên cầm quyền vào năm 2017, ông Trump đưa ra chủ trương cứng rắn với Cuba, thể hiện qua những hành động như siết kiểm soát đối với hoạt động đi lại từ Mỹ sang Cuba cũng như dòng kiều hối từ Mỹ gửi về đảo quốc vùng Caribbean; áp lệnh trừng phạt lên Venezuela về việc vận chuyển dầu sang Cuba.

Trong quá trình vận động tranh cử năm 2020, ông Biden tuyên bố sẽ đảo ngược các chính sách của ông Trump về Cuba - những chính sách mà ông cho là "gây ảnh hưởng xấu đến người dân Cuba và không mang lại lợi ích gì về thúc đẩy dân chủ và nhân quyền".

Tuy nhiên, theo Reuters, việc ông Trump đưa Cuba trở lại danh sách "tài trợ khủng bố" có thể khiến ông Biden gặp nhiều khó khăn trong việc nối lại cải thiện qua hệ với Cuba. Ngoài Cuba, danh sách này của Mỹ còn có các nước Syria, Iran và Triều Tiên.

"Chúng tôi lên án việc Mỹ đưa Cuba vào danh sách tài trợ khủng bố, một hành động đạo đức giả và bất nhẫn", Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez viết trên mạng xã hội Twitter. "Chủ nghĩa cơ hội chính trị của Mỹ được nhìn thấu bởi những ai thực lòng quan tâm đến tai họa khủng bố và nạn nhân khủng bố".

Trong những ngày cầm quyền cuối cùng, ông Trump đưa ra lệnh trừng phạt nhằm vào nhiều mục tiêu, gồm Cuba, Venezuela và Iran. Các trợ lý của ông Biden nói rằng một số lệnh trừng phạt có vẻ được đưa ra nhằm gây khó dễ cho ông Biden khi lên cầm quyền.

Việc Cuba đưa Mỹ vào danh sách "tài trợ khủng bố" đồng nghĩa với lệnh cấm viện trợ kinh tế Mỹ cho Cuba, cấm bán vũ khí của Mỹ cho Cuba, kiểm soát cung cấp những ứng dụng dùng cho cả mục đích quân sự và dân sự, và việc Mỹ phản đối những định chế như Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cấp vốn vay cho Cuba.

Tuy nhiên, phần lớn những hạn chế này đều đã được áp dụng từ trước, hoặc thậm chí bị siết chặt hơn nữa trong nhiệm kỳ cầm quyền của ông Trump. Trong khi đó, lệnh cấm vận kinh tế kéo dài nhiều thập kỷ qua của Mỹ đối với Cuba vẫn duy trì và chỉ Quốc hội Mỹ mới có quyền nới hoặc dỡ bỏ.