Thượng viện Mỹ ngày 14/3 bỏ phiếu chống đối với tình trạng khẩn cấp mà Tổng thống Donald Trump công bố cách đây ít lâu để có ngân sách xây tường ngăn biên giới Mỹ-Mexico. Động thái này của Thượng viện đã ngay lập tức vấp phải phản ứng giận dữ của ông Trump.

Theo tin từ Reuters, 12 nghị sỹ Cộng hòa đã về phe với Đảng Dân chủ để chống lại tình trạng khẩn cấp mà ông Trump công bố. Cuộc bỏ phiếu kết thúc với 59 phiếu phản đối và 41 phiếu ủng hộ tình trạng khẩn cấp ở khu vực biên giới phía Nam của nước Mỹ. Đây là thất bại thứ hai mà vị Tổng thống Cộng hòa phải hứng chịu trong vòng 2 hai ngày qua tại Thượng viện do chính đảng của ông nắm quyền kiểm soát.

Trong một dòng trạng thái trên mạng xã hội Twitter sau khi kết quả cuộc bỏ phiếu được công bố, ông Trump viết: "Phủ quyết!" Tuyên bố này được xem là khẳng định của ông Trump rằng ông sẽ dùng quyền phủ quyết của Tổng thống để bác bỏ quyết định của Thượng viện.

Trong hai năm đầu nhiệm kỳ Tổng thống của ông Trump, lưỡng viện Quốc hội do Đảng Cộng hòa kiểm soát ủng hộ hầu hết các quyết sách của ông Trump, nên ông không phải sử dụng đến quyền phủ quyết. Gần đây, các nghị sỹ Cộng hòa ngày càng chứng tỏ họ sẵn sàng đi ngược lại những gì ông Trump muốn, buộc ông phải thể hiện một quan điểm cứng rắn hơn.

Hôm thứ Tư tuần này, Thượng viện Mỹ thông qua một nghị quyết nhằm chấm dứt sự ủng hộ của Mỹ đối với liên minh do Saudi Arabia đứng đầu trong cuộc nội chiến ở Yemen, theo đó bác bỏ chính sách của ông Trump đối với Riyadh. Như vậy, chỉ trong vòng 2 ngày, ông Trump hứng hai thất bại tại Thượng viện.

Dự luật mà Thượng viện Mỹ vừa thông qua khó có thể trở thành luật, vì sự ủng hộ của các nghị sỹ Cộng hòa trong cả Hạ viện và Thượng viện dành cho ông Trump vẫn đủ để ông đưa ra được sự phủ quyết của mình. Sự phủ quyết của Tổng thống chỉ mất tác dụng nếu dự luật có sự ủng hộ của 2/3 số nghị sỹ trong cả Thượng viện và Hạ viện.

Theo Reuters, vấn đề này cuối cùng có thể được quyết định bởi tòa án.

Xây tường ngăn biên giới nhằm chặn dòng người nhập cư trái phép là một lời hứa chủ đạo của ông Trump trong chiến dịch tranh cử 2016. Theo dự kiến, đây cũng sẽ là một vấn đề trung tâm trong chiến dịch tái tranh cử của ông vào năm 2020.

Kế hoạch xây tường này đã tạo ra sự chia rẽ lớn giữa ông Trump với Quốc hội Mỹ, thậm chí là giữa ông với nhiều nghị sỹ Cộng hòa. Những người phản đối cho rằng bức tường như vậy là tốn kém và không hiệu quả, rằng việc bảo vệ an ninh biên giới cần tới nhiều công cụ thực thi pháp luật.

Ông Trump đã đề nghị Quốc hội Mỹ phê chuẩn khoản ngân sách 5,7 tỷ USD cho xây tường biên giới trong 2019, nhưng không được đồng ý. Mâu thuẫn xung quanh vấn đề này đã khiến Chính phủ Mỹ rơi vào tình trạng đóng cửa một phần kéo dài suốt 35 ngày từ tháng 12 đến tháng 1.

Bởi vậy, vào hôm 15/2, ông đã ban bố tình trạng khẩn cấp để có thể dịch chuyển ngân sách từ các nguồn khác sang cho việc xây tường. Trước khi bị bác bỏ ở Thượng viện Mỹ, tình trạng khẩn cấp này đã bị bác bỏ ở Hạ viện do Đảng Dân chủ kiểm soát hồi tháng 2.