Báo cáo từ Bộ Tài chính cho biết tổng nguồn vốn kế hoạch đầu tư công từ nguồn ngân sách nhà nước năm 2023 là 756.111,862 tỷ đồng (không bao gồm 6.753 tỷ đồng dự toán chi đầu tư phát triển đã giao tại Nghị quyết số 70/2022/QH15 ngày 18/11/2022 về phân bổ ngân sách trung ương năm 2023 hỗ trợ cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam thực hiện các nhiệm vụ nhà nước giao), trong đó, vốn trong nước là 727.111,86 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 29.000 tỷ đồng.

PHÂN BỔ ĐẠT 90% KẾ HOẠCH ĐƯỢC GIAO

Thống kê cho thấy, đến cuối tháng 1, tổng số vốn đầu tư công thuộc nguồn ngân sách nhà nước năm 2023 đã phân bổ là 638.613,081 tỷ đồng, đạt 90,32% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ đã giao (707.044,198 tỷ đồng).

Nếu không tính số kế hoạch vốn cân đối ngân sách địa phương mà các địa phương giao tăng là 36.180,476 tỷ đồng thì tổng số vốn đã phân bổ là 602.432,605 tỷ đồng, đạt 85,2% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ đã giao.

Như vậy, tổng số vốn chưa phân bổ chi tiết là 104.611,593 tỷ đồng, chiếm 14,80% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Cụ thể, số vốn chưa phân bổ của các bộ, cơ quan trung ương là 22.751,426 tỷ đồng, chiếm 11,71% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (vốn trong nước là 21.682,581 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 1.068,845 tỷ đồng).

Còn số vốn chưa phân bổ tại các địa phương là 81.860,167 tỷ đồng, chiếm 15,96% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (vốn trong nước là 79.951,771 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 1.908,396 tỷ đồng).

Báo cáo của Bộ Tài chính cũng nêu rõ đối với nguồn vốn ngân sách trung ương (không bao gồm vốn chương trình mục tiêu quốc gia), trong số bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã gửi báo cáo phân bổ kế hoạch vốn năm 2023, có 14/33 bộ, cơ quan trung ương và 40/63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn ngân sách trung ương đã được Thủ tướng Chính phủ giao.

Như vậy, theo quan sát ngay trong tháng đầu năm 2023, các bộ, cơ quan trung ương và các địa phương ráo riết phân bổ kế hoạch vốn đầu tư công được giao, làm tiền đề giải ngân số vốn ngân sách kỷ lục trong năm.

CÒN NHIỀU VƯỚNG MẮC TRONG PHÂN BỔ

Theo lý giải của Bộ Tài chính, nguyên nhân vốn trong nước chưa phân bổ chủ yếu là do các dự án chưa đảm bảo thủ tục đầu tư nên chưa đủ điều kiện để giao chi tiết kế hoạch vốn, trong đó chủ yếu là các dự án thuộc chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội.

"Còn vốn nước ngoài chưa phân bổ do chưa hoàn thành thủ tục ký hiệp định vay, chưa được ký thỏa thuận vay với nhà tài trợ hoặc đang lấy ý kiến nhà tài trợ để hoàn thiện thủ tục sử dụng vốn dư", Bộ Tài chính thông tin.

Đối với nguồn vốn cân đối ngân sách địa phương, có 32/63 địa phương giao kế hoạch vốn cân đối ngân sách địa phương tăng so với Thủ tướng Chính phủ giao từ nguồn thu sử dụng đất, nguồn tăng thu, nguồn xổ số kiến thiết của địa phương.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn 18/63 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn cân đối ngân sách địa phương.

Nguyên nhân là do một số địa phương mới giao kế hoạch đợt 1, một số dự án chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư, chưa phân bổ hết vốn đầu tư từ nguồn sử dụng đất, bội chi ngân sách địa phương.

Đối với vốn kế hoạch Chương trình mục tiêu quốc gia, đến thời điểm cuối tháng 1, Bộ Tài chính đã nhận được báo cáo phân bổ kế hoạch vốn của 39/48 địa phương.

Hiện có 16/39 địa phương đã phân bổ vốn chi tiết đến danh mục dự án nhưng trong đó có 9/16 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn; 23/39 địa phương mới phân bổ vốn cho các đơn vị trực thuộc, trong đó có 8/23 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn.

Qua quá trình thực hiện việc kiểm tra, rà soát việc phân bổ kế hoạch vốn của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, Bộ Tài chính nhận thấy còn một số vấn đề tồn tại như: phân bổ vốn cho một số dự án chưa đủ điều kiện giải ngân.

Theo đó, "dự án khởi công mới chưa có quyết định đầu tư; dự án chuẩn bị đầu tư chưa có dự toán chuẩn bị đầu tư được phê duyệt; phân bổ nguồn vốn chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội cho một số dự án không thuộc danh mục dự án sử dụng nguồn vốn chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội…", Bộ Tài chính nêu rõ.

Bộ Tài chính đã có văn bản gửi các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đề nghị điều chỉnh lại kế hoạch phân bổ chi tiết theo đúng quy định làm căn cứ để nhập dự toán và kiểm soát thanh toán cho các dự án.