Chiều 20/7/2022, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam phối hợp Tổ chức Quốc tế về bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam (WWF-Việt Nam), Ban Quản lý Dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam” (Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam) và Báo Điện tử VTC News tổ chức Lễ phát động Giải báo chí “Giảm ô nhiễm nhựa đại dương” năm 2022.

Theo UNDP, hàng năm, khoảng 8 triệu tấn rác thải nhựa đổ ra biển, tương đương cứ mỗi phút lại có một xe tải chở đầy rác đổ ra biển. Trên toàn cầu, lượng rác thải nhựa rắn phát sinh hàng năm tương đương với hơn 520 nghỉn tỉ ống hút nhựa, đủ để quấn quanh trái đất khoảng 2,8 triệu lần. 

Ông Patrick Harverman, Phó Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam, nhận định Việt Nam là một trong số những nước thải lượng lớn rác nhựa ra đại dương. Các nguồn thải rác nhựa đến từ đất liền được xem là nguồn thải chính và ở quy mô rộng hơn các nguồn thải ngoài đại dương.

Cụ thể, có đến 80% rác thải nhựa xuất phát từ đất liền, từ những hoạt động sản xuất, sinh hoạt của con người, 20% còn lại xuất phát từ hoạt động nghề cá, nuôi trồng thủy sản, tàu bè trên biển. Cùng với đó, sự phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch cùng với gia tăng dân số làm lượng rác thải hàng ngày không được xử lý xả ra môi trường ngày một nhiều thêm. 

Trong khi đó chỉ khoảng 14% lượng rác thải nhựa được thu gom chủ yếu bởi những người nhặt rác (ve chai, đồng nát) và tái chế bởi các doanh nghiệp nhỏ. Còn lại đang được chuyển vào các bãi rác lộ thiên, thậm chí là thải trực tiếp ra môi trường.

Nghiêm trọng hơn, chỉ có khoảng 20% rác được xử lý bằng phương pháp chôn lấp ở các bãi hợp vệ sinh. Đa phần các bãi rác tại Việt Nam đều đã quá tải, các lò đốt có công nghệ đơn giản, cũ và lạc hậu, chưa kiểm soát được chất lượng không khí, thậm chí là bị hỏng do rác không được phân loại trước khi xử lý.

“Nếu không sớm có sự can thiệp, ngăn chặn việc thải nhựa ra môi trường biển, cuộc sống của chúng ta và các thế hệ sau sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Nhựa có thể dần chiếm lĩnh không gian sống của các loài sinh vật biển, phá hoại nguồn tài nguyên thiên nhiên đã ban tặng cho con người”, ông Patrick Harverman nhấn mạnh.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Lưu Anh Đức, Phó giám đốc Ban quản lý Dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam”, Phó vụ trưởng Vụ hợp tác quốc tế, Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam, cho biết đây là lần thứ 2 Giải báo chí “Giảm ô nhiễm nhựa đại dương” được tổ chức nhằm ghi nhận những đóng góp của báo chí, phóng viên, biên tập viên trong sự nghiệp bảo vệ môi trường biển nói chung và giảm ô nhiễm rác thải nhựa đại dương nói riêng.

Bên cạnh đó, phát huy vai trò của báo chí trong công tác truyền thông, phổ biến và nâng cao vai trò, trách nhiệm của các tác nhân liên quan trong việc giảm ô nhiễm nhựa đại dương.

Giải báo chí “Giảm ô nhiễm nhựa đại dương” 2021 đã tạo được tiếng vang lớn trong cả nước, gây ấn tượng mạnh đối với những người làm báo. Tiếp nối thành công của Giải báo chí năm 2021, giải báo chí “Giảm ô nhiễm nhựa đại dương 2022” được tổ chức với chủ đề “Hành động vì đại dương không rác thải nhựa”.

Bên cạnh sự ghi nhận những đóng góp của báo chí, phóng viên, biên tập viên trong sự nghiệp bảo vệ môi trường biển nói chung và giảm ô nhiễm rác thải nhựa đại dương nói riêng, giải báo chí lần thứ 2 này cũng là cơ hội để thông qua báo chí có thể phổ biến và khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm của mình trong việc giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải nhựa, phòng, chống ô nhiễm rác thải nhựa đại dương. Giải báo chí này cũng nhằm phát huy vai trò của báo chí với vị trí là phương tiện truyền thông chủ lực trong xã hội.