13:53 20/05/2021

Phát hiện mới: Covid-19 có thể gây tổn hại tới não bộ

Hoài Phương

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy những người nhiễm Covid-19 bị ảnh hưởng đến nhận thức, chẳng hạn như choáng váng và mệt mỏi...

Theo phát hiện mới công bố trên Tạp chí Neurobiology of Stress, những bệnh nhân Covid-19 nặng, từng tiếp nhận liệu pháp ôxy hoặc sốt cao kéo dài, được phát hiện bị giảm thể tích chất xám ở mạng lưới thùy trán, thùy thái dương của não bộ.

Trong nghiên cứu, các chuyên gia ở Đại học Georgia và Viện Công nghệ Georgia (Mỹ) đã phân tích ảnh chụp cắt lớp vi tính của 120 bệnh nhân thần kinh, bao gồm 58 người mắc Covid-19 và 62 người không bị bệnh này, có đối chiếu đến tuổi tác, giới tính và bệnh tật.

Kết quả cho thấy nhóm bệnh nhân nặng hơn có thể tích chất xám ít hơn ở nhiều vùng não thuộc thùy trán tại thời điểm xuất viện và 6 tháng sau đó, ngay cả khi họ kiểm soát được các bệnh lý mạch não. Thể tích chất xám ở những bệnh nhân được chữa trị bằng liệu pháp ôxy giảm đáng kể so với những bệnh nhân không tiếp nhận liệu pháp này. Tương tự, thể tích chất xám ở vùng thùy thái dương của bệnh nhân bị sốt cao kéo dài cũng nhỏ hơn so với bệnh nhân không sốt.

Thực tế, nCoV không được tìm thấy trong dịch não, tức là virus không tấn công trực tiếp vào cơ quan này.
Thực tế, nCoV không được tìm thấy trong dịch não, tức là virus không tấn công trực tiếp vào cơ quan này.

Kết quả trên cho thấy rằng Covid-19 có thể ảnh hưởng đến thùy trán, thùy thái dương của não bộ thông qua tác động gây sốt hoặc thiếu ôxy. Ngoài ra, nghiên cứu còn gợi mở rằng những thay đổi ở mạng lưới thùy trán, thùy thái dương có thể được coi là một dấu hiệu sinh học để tiên lượng tác động của Covid-19 hoặc giúp đưa ra phương án điều trị bệnh này.

Trước đó, một nghiên cứu khác được thực hiện bởi Đại học College London (UCL), công bố trên Tạp chí Brain cũng cho thấy khả năng biến chứng, bao gồm đột quỵ, tổn thương thần kinh, viêm não ở người mắc Covid-19, ngay cả khi họ không có bất cứ triệu chứng hô hấp nghiêm trọng nào.

Các nhà khoa học của Đại học College London đã kiểm tra 43 bệnh nhân, được điều trị tại Bệnh viện Đại học London trong tháng 4 và tháng 5, độ tuổi từ 16 đến 85. Triệu chứng của họ trải dài từ nhẹ, trung bình đến nặng. Trong số các bệnh nhân, 10 người bị "rối loạn chức năng não tạm thời" và mê sảng. 12 trường hợp khác bị viêm não. 8 người đột quỵ và 8 người tổn thương thần kinh.

Những báo cáo về các ca bệnh bị đột quỵ, co giật cùng triệu chứng tương tự viêm não, tụ máu cũng như tê bì tay chân cũng được ghi lại ở nhiều quốc gia khác có dịch Covid-19. Nhiều trường hợp rối loạn nhận thức trước cả khi có biểu hiện sốt hoặc bệnh lý hô hấp, theo lời bác sĩ Alessandro Padovani tại Bệnh viện đại học Brescia, Italy. Tại đây cũng có riêng một khu vực chăm sóc các bệnh nhân Covid-19 có triệu chứng liên quan tới não bộ.

Các bệnh nhân biểu hiện viêm não có thể mất kiểm soát, phản ứng chậm chạp hoặc biểu hiện các hành vi kỳ lạ, mất tập trung. Họ thậm chí lên cơn co giật và cần có can thiệp y tế tức thời. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng nhân viên y tế cần chú ý chủ động bảo vệ bản thân khỏi lây nhiễm chéo vì có thể những bệnh nhân đó đã nhiễm Covid-19.

Thể tích chất xám ở những bệnh nhân được chữa trị bằng liệu pháp ôxy giảm đáng kể so với những bệnh nhân không tiếp nhận liệu pháp này.
Thể tích chất xám ở những bệnh nhân được chữa trị bằng liệu pháp ôxy giảm đáng kể so với những bệnh nhân không tiếp nhận liệu pháp này.

Các nhà khoa học đang nỗ lực tìm hiểu thêm về vấn đề này. Tiến sĩ Sherry H-Y. Chou, chuyên khoa thần kinh tại trường Y Đại học Pittsburgh, cũng là người dẫn đầu nhóm nghiên cứu của Hiệp hội Neurocritical Care, bày tỏ: "Không có máy trợ thở cho bộ não. Nếu phổi bị hư hại, bệnh nhân có thể thở bằng máy. Nhưng với não bộ thì không có loại máy nào như thế". Tuy nhiên các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng hầu hết bệnh nhân Covid-19 đều tỉnh táo và bình thường về mặt thần kinh.

Các chuyên gia cho rằng còn quá sớm để kết luận hay xác định cơ chế chính xác mà nCoV ảnh hưởng tới não bộ. Thực tế, nCoV không được tìm thấy trong dịch não, tức là virus không tấn công trực tiếp vào cơ quan này. Giả thuyết cho rằng các biến chứng sinh ra gián tiếp bởi phản ứng miễn dịch của cơ thể, không phải từ chính mầm bệnh.