Phát triển vùng cây dược liệu: Hướng đi mới trong phát triển kinh tế và thoát nghèo
Phúc Minh
15/12/2023, 15:01
Với nguồn tài nguyên động, thực vật đa dạng, Việt Nam cũng có tên trong bản đồ dược liệu thế giới. Hiện nay, nhiều loại cây thuốc đặc hữu, có giá trị sử dụng và giá trị kinh tế cao, nhờ đó giúp nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo...
Người trồng sâm Ngọc Linh. Ảnh - Tuấn Dũng.
Theo Bộ Y tế, Việt Nam là một trong 16 quốc gia sở hữu sự đa dạng sinh học cao nhất thế giới về cả động vật, thực vật và sinh vật biển. Phát triển vùng cây dược liệu được xem là một trong những giải pháp bảo tồn đa dạng sinh học nói chung, bảo tồn những nguồn dược liệu quý nói riêng, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế.
ĐỜI SỐNG GIA ĐÌNH CẢI THIỆN, THU NHẬP TỐT NHỜ TRỒNG SÂM
Tại tỉnh Kon Tum là nơi có nhiều dược liệu quý nhưng trước đây chưa được trồng và khai thác để sản xuất thuốc, trong khi nhu cầu sử dụng dược liệu lại rất lớn. Nhờ định hướng phát triển của tỉnh Kon Tum, giờ đây người dân ở tỉnh đã trồng hàng nghìn ha cây thuốc quý, giúp họ không những thoát nghèo mà còn bảo vệ rừng khỏi nạn chặt phá rừng.
Xã Tê Xăng thuộc huyện Tu Mơ Rông (Kon Tum) là một trong bạt ngàn những cánh rừng với tán lá xanh của sâm Ngọc Linh.
Sâm Ngọc Linh được trồng dưới những tán rừng xanh mướt. Ảnh - Tuấn Dũng.
Anh A Đôi (sinh năm 1996) sinh ra trong một gia đình trồng sâm cho biết, trước đây, bà con trong xã chỉ lên rừng săn bắt, trồng ngô, làm nương rẫy, cuộc sống rất khó khăn. Sau khi nhận ra giá trị của loài sâm quý mọc tự nhiên trong rừng sâu, họ bắt đầu nhân giống trồng thử và phát triển lên hàng trăm ha như ngày nay, nhờ đó nhiều hộ đã thoát nghèo.
Theo anh Đôi, gia đình anh bắt đầu trồng sâm từ năm 2006 với sự hỗ trợ vay vốn của tỉnh nguồn vốn vay 100 triệu đồng từ ngân hàng chính sách cho thanh niên lập nghiệp.
Mới đầu chỉ vài chục gốc, sau phát triển ra 3-4 vườn sâm với khoảng 30.000 gốc. Sâm Ngọc Linh được trồng trên núi Ngọc Linh ở độ cao 1.200-1.500m, nơi có khí hậu lạnh, thổ nhưỡng phì nhiêu cho loài dược liệu quý phát triển. Để thu được củ, phải mất từ 7-8 năm.
Củ Sâm Ngọc Linh. Ảnh - Tuấn Dũng.
Tuy nhiên, giá trị kinh tế từ sâm Ngọc Linh rất cao. Gia đình anh Đôi thuê 20 công nhân đều là người trong xã Tê Xăng để trồng sâm. Hiện gia đình đang sở hữu khoảng 300 cây sâm Ngọc Linh 5 năm tuổi. Khi đạt 7 năm tuổi, những cây sâm này sẽ có giá khoảng 100 triệu đồng/kg.
Giá của những củ sâm này cũng sẽ phụ thuộc vào năm tuổi và trọng lượng mỗi củ. Giá cao nhất có thể lên đến 300 triệu đồng/kg. Nhờ sâm Ngọc Linh, gia đình anh đã có đời sống và mức thu nhập tốt hơn.
ĐẨY MẠNH PHÁT TRIỂN VÙNG DƯỢC LIỆU, XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO
Để phát triển nguồn dược liệu quý, tỉnh Kon Tum đã xây dựng "Đề án đầu tư, phát triển và chế biến dược liệu đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030".
Khởi đầu, tỉnh đã xây dựng được vùng dược liệu tại các huyện Đăk Glei, Tu Mơ Rông và Kon Plông. Một số sản phẩm từ dược liệu của Kon Tum đã được thị trường đón nhận. Việc phát triển dược liệu đã góp phần giảm nghèo và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Đến nay, Kon Tum là tỉnh có diện tích sâm Ngọc Linh lớn nhất cả nước 1.800 ha với mô hình đa dạng, điển hình nhất là liên kết với người dân, trong đó có đồng bào dân tộc thiểu số... Mỗi năm, Kon Tum có khả năng cung ứng hơn 1 triệu cây giống cho người dân.
Trong đó, Tu Mơ Rông hiện là địa phương có nhiều diện tích trồng sâm Ngọc Linh nhất của tỉnh Kon Tum. Toàn huyện hiện trồng 1.700 ha sâm, trong đó người dân trồng 100 ha với khoảng 600 hộ tham gia.
Sâm Ngọc Linh có giá trị kinh tế cao. Ảnh - Tuấn Dũng.
Theo ông Võ Trung Mạnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Tu Mơ Rông, huyện hiện có 11 xã thì 10 xã trồng được sâm Ngọc Linh, có 6 xã được cấp chỉ dẫn địa lý.
"Với huyện, xác định con đường thoát nghèo bền vững đó là quản lý bảo vệ, phát triển rừng, trồng dược liệu và chăn nuôi dưới tán rừng gắn với du lịch. Từ năm 2020 đến nay, chúng tôi phát triển cây dược liệu, trong đó cây sâm là cây trọng tâm và cây thứ hai là đảng sâm - sâm dây. Đây là loại cây phổ thông, dễ trồng, giá rẻ, chế biến được nhiều món ăn", ông Võ Trung Mạnh cho hay.
Theo ông, người dân hiện nay chuyển đổi nhận thức từ "xin, cho", đặc biệt trong năm 2022, người dân vay 39 tỷ để làm vốn trồng cây sâm Ngọc Linh; riêng năm 2023, người dân vay gần 80 tỷ để trồng và phát triển loại cây này, chưa nói tới dược liệu khác.
Ông Mạnh cũng cho biết, trong thời gian tới, huyện Tu Mơ Rông sẽ tiếp tục đẩy mạnh vận động người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số thay đổi nếp nghĩ, cách làm, chuyển từ sản xuất nông nghiệp đơn thuần sang nông nghiệp hàng hóa có giá trị cao như sâm Ngọc Linh hay các loại dược liệu.
Đáng chú ý, nhờ vào dược liệu, giai đoạn 2020-2022, toàn huyện có 1.947 hộ thoát nghèo; trong đó có sự đóng góp không nhỏ từ cây sâm Ngọc Linh.
Lãnh đạo huyện Tu Mơ Rông cũng khẳng định, chỉ cây sâm trồng trên đỉnh núi Ngọc Linh mới có hiệu suất và chất lượng đảm bảo. Vì thế, hoạt động bảo tồn nguồn gene cây sâm cũng đã được huyện tính đến với sự tham gia của nhiều đơn vị khác.
Để khai thác hết tiềm năng của nhiều loại dược liệu quý, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum đã ban hành Chỉ thị về đầu tư, phát triển và chế biến dược liệu, nhằm mở rộng diện tích trồng các loại dược liệu quý, mang lại thu nhập ổn định cho người dân, tăng thêm tỷ lệ thoát nghèo.
Dự tính huyện sẽ phát triển thêm diện tích trồng sâm, hướng tới là 18.000 ha, tương lai sẽ giảm tỷ lệ thoát nghèo xuống thấp hơn nữa.
Bộ Y tế sẽ tạo mọi cơ chế thông thoáng nhất cho doanh nghiệp dược phát triển
20:00, 26/10/2023
Việt Nam đặt mục tiêu thành trung tâm sản xuất dược phẩm giá trị cao
17:07, 10/10/2023
Gỡ bỏ những rào cản đối với kinh tế dược liệu
10:55, 31/07/2023
Đọc thêm
Tổng đài 112: Giải pháp kịp thời cho tình huống khẩn cấp tại Việt Nam
Ngày 15/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 2023/QĐ-TTg, chính thức đưa vào hoạt động số điện thoại 112 (tổng đài 112) nhằm tiếp nhận thông tin về sự cố, thiên tai, thảm họa và các yêu cầu trợ giúp từ tổ chức, cá nhân trên toàn quốc và Quyết định số 2024/QĐ-TTg ban hành Quy chế về việc sử dụng số điện thoại này.
Triển lãm 80 năm thành tựu đất nước: Khẳng định văn hóa, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam
Tối 15/9/2025, tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm quốc gia ở Đông Anh, Hà Nội, Lễ bế mạc Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” diễn ra trong không khí trang trọng và đầy tự hào. Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đến dự và phát biểu tại Lễ bế mạc...
Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị
Hội nghị toàn quốc (trực tiếp kết hợp trực tuyến) quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị do Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức sẽ diễn ra vào sáng 16/9...
Sớm gỡ vướng về tính tiền khi chuyển mục đích sử dụng đất để giảm áp lực tài chính
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú vừa chủ trì cuộc họp Hội đồng thẩm định độc lập Nghị quyết tháo gỡ, xử lý vướng mắc liên quan đến tính tiền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở. Theo đó, Hội đồng tán thành sự cần thiết việc sớm ban hành chính sách để giảm gánh nặng cho người dân…
Hà Nội đề xuất miễn phí dịch vụ cấp cứu ngoại viện
Theo đề xuất của UBND TP. Hà Nội, ngân sách thành phố sẽ hỗ trợ toàn bộ nguồn kinh phí cho người bệnh khi sử dụng dịch vụ cấp cứu ngoại viện, thay vì họ phải tự chi trả như hiện nay...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: