Quy hoạch di tích Cảng quân sự Đông Hà
Mục tiêu quy hoạch nhằm bảo tồn, tu bổ, tôn tạo di tích Cảng quân sự Đông Hà trở thành điểm giới thiệu và giáo dục về lịch sử đấu tranh cách mạng; với quy mô lập quy hoạch là 1,552ha, gồm toàn bộ diện tích khu vực bảo vệ Di tích quốc gia đặc biệt Cảng quân sự Đông Hà…

Theo Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích quốc gia đặc biệt Cảng quân sự Đông Hà, tỉnh Quảng Trị vừa được Phó Thủ tướng Lê Thành Long phê duyệt, khu vực lập quy hoạch có vị trí tại phường 2 thuộc TP. Đông Hà. Quy mô khoảng 1,552ha, gồm toàn bộ diện tích Khu vực bảo vệ Di tích quốc gia đặc biệt Cảng quân sự Đông Hà. Trong đó, Khu vực bảo vệ I có diện tích 0,615ha và Khu vực bảo vệ II có diện tích 0,908ha.
Đối với phần diện tích 0,029ha thu hồi của Khách sạn Sài Gòn - Đông Hà, nằm ở vị trí tiếp giáp điểm di tích Lô cốt thuộc Di tích quốc gia đặc biệt Cảng quân sự Đông Hà, sẽ được bổ sung vào khu vực bảo vệ cảnh quan cho di tích.
Mục tiêu quy hoạch nhằm bảo tồn, tu bổ, tôn tạo di tích Cảng quân sự Đông Hà, một trong những di tích thành phần quan trọng thuộc hệ thống Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh, trở thành điểm giới thiệu và giáo dục về lịch sử đấu tranh cách mạng, bảo vệ Tổ quốc vẻ vang của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Đồng thời, phát huy giá trị di tích Cảng quân sự Đông Hà trở thành công viên văn hóa - lịch sử, cảng du lịch, điểm du lịch văn hóa về nguồn hấp dẫn; góp phần tôn tạo cảnh quan sinh thái bờ Nam sông Hiếu cũng như cảnh quan kiến trúc đô thị của thành phố Đông Hà, kết nối với các điểm thăm quan, du lịch quan trọng của tỉnh để hình thành các sản phẩm du lịch đặc thù, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Các phân khu chức năng gồm: vùng bảo vệ nghiêm ngặt (toàn bộ diện tích 0,615ha của Khu vực bảo vệ I của di tích) là khu vực có những yếu tố gốc cấu thành di tích cần bảo vệ nghiêm ngặt (gồm các công trình Bến đứng, Bến nghiêng, Lô cốt); vùng đệm phụ trợ cho di tích (toàn bộ diện tích 0,937ha của Khu vực bảo vệ II của di tích) là khu vực cảnh quan, sân vườn và các công trình bao quanh khu vực bảo vệ I, tạo vùng đệm bảo vệ cảnh quan di tích.
Ngoài ra, Quy hoạch cũng định hướng việc phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch. Cụ thể về du lịch lịch sử - văn hóa: phát triển sản phẩm du lịch trải nghiệm “Thăm chiến trường xưa và đồng đội” gắn kết Di tích Cảng quân sự Đông Hà và hệ thống di tích lịch sử cách mạng khác trên địa bàn tỉnh Quảng Trị; hình thành sản phẩm du lịch tìm hiểu lịch sử, văn hóa, phong tục tập quán, tham quan trải nghiệm tại các làng nghề thủ công truyền thống …
Về các tuyến du lịch: xây dựng các tuyến du lịch trên cơ sở lấy yếu tố gốc tạo nên giá trị của di tích là hạt nhân trong phát triển du lịch. Tuyến du lịch nội vùng, nội tỉnh kết nối Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Cảng quân sự Đông Hà với các di tích lân cận. Tuyến du lịch đường bộ kết nối đến với khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn, thành cổ Quảng Trị, di tích Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải, sân bay Tà Cơn, địa đạo Vịnh Mốc, di tích Cồn Tiên - Dốc Miếu...
Tuyến du lịch liên tỉnh kết nối Di tích quốc gia đặc biệt Cảng Quân sự Đông Hà với các khu di tích quốc gia đặc biệt lân cận: quần thể di tích Cố đô Huế (thành phố Huế); Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng (Quảng Bình)...
Để thực hiện, dự kiến sẽ có vốn ngân sách nhà nước và huy động các nguồn vốn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật về đầu tư công và pháp luật về ngân sách nhà nước. Trong đó, vốn từ ngân sách Trung ương được bố trí căn cứ vào nội dung dự án đầu tư và khả năng cân đối của ngân sách Trung ương hàng năm; vốn từ nguồn ngân sách địa phương phục vụ cho việc thực hiện các dự án, nhiệm vụ về bảo quản, tu bổ cấp thiết các hạng mục di tích; nghiên cứu phát triển sản phẩm du lịch; vốn xã hội hóa đầu tư vào các công trình dịch vụ, thương mại gắn với chức năng phát huy giá trị di tích và phát triển du lịch…