Sân chơi Blockchain cần định hướng và dẫn dắt kịp thời

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Mạnh Tiến nêu vấn đề trên tại hội thảo "Kinh nghiệm quốc tế về phát triển công nghệ chuỗi khối blockchain và khuyến nghị cho Việt Nam" do Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội cùng Hiệp hội Blockchain Việt Nam tổ chức ngày 5/8. Hội thảo nhằm trao đổi kinh nghiệm, chuẩn hóa giải pháp phát triển và ứng dụng công nghệ blockchain, hướng tới hoàn thiện hệ thống pháp luật, xây dựng thể chế, chính sách tạo hành lang pháp lý cho các hoạt động liên quan đến công nghệ Blockchain.

CẦN GIAI ĐOẠN THỬ NGHIỆM ĐÁNH GIÁ VỀ CÔNG NGHỆ BLOCKCHAIN

Theo ông Nguyễn Mạnh Tiến, công nghệ chuỗi khối Blockchain sở dĩ ngày càng thu hút sự quan tâm và đang tạo ra “làn sóng” trên thế giới khi đã cách mạng hóa thương mại truyền thống do tính năng sổ cái, mọi bản ghi trong sổ cái này đều được bảo mật bằng các quy tắc mật mã giúp thông tin được an toàn, không bị giả mạo. Công nghệ này cũng tạo ra nhiều lợi ích trong việc tăng hiệu quả quy trình làm việc, lưu trữ dữ liệu, quản lý việc cung cấp hàng hóa, giảm lỗi trong luồng tài liệu, thời lượng...

Thời điểm hiện tại, nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam, đã, đang từng bước ứng dụng công nghệ Blockchain (hoặc thử nghiệm) vào các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, vận tải, logistics, y tế, giáo dục, nông nghiệp… Không ít doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp startup trong lĩnh vực game đã tạo dựng được tên tuổi không chỉ trong nước mà trên phạm vi toàn cầu.

"Quan trọng nhất là hiểu được cách vận hành của cái mới, theo tinh thần là tạo điều kiện để phát triển miễn là điều đó có ích cho đất nước, cho người dân và không vi phạm những điều mà chúng ta cấm".

Theo Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Blockchain Việt Nam Phan Đức Trung, có thể ví Blockchain như một cuốn sổ cái ghi lại toàn bộ dữ liệu trong hệ thống, và Blockchain khác với các dữ liệu thông thường ở cấu trúc lưu trữ dữ liệu. Blockchain sẽ thu thập thông tin dữ liệu và nhóm chúng thành các khối chứa tập hợp nhiều thông tin. Ông Trung cho biết Blockchain đang được ứng dụng ở 65 lĩnh vực như ngân hàng, chứng khoán và quỹ, bảo hiểm, quản lý nhà nước, cơ sở hạ tầng…

Ông Phạm Quốc Hoàn, Phó Giám đốc Trung tâm Chứng thực điện tử Quốc gia (Bộ Thông tin và Truyền thông), cũng cho rằng Blockchain là từ khóa công nghệ ở Việt Nam trong 5 năm qua. Nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp phát triển các sản phẩm, dịch vụ ứng dụng trên nền tảng Blockchain.

“Công nghệ Blockchain phá vỡ rất nhiều thứ, đối với từng ngành một, chúng ta cần phải nghiên cứu thật kĩ mới có thể áp dụng được, chúng ta không có chính sách chung phát triển Blockchain cho tất cả các ngành được. Cần có chính sách phát triển nhân lực ngành Blockchain”, ông Hoàn nói, và nhấn mạnh nhiều nước đều có giai đoạn thử nghiệm đối với các công nghệ mới, Việt Nam cũng cần phải có giai đoạn thử nghiệm để đánh giá về công nghệ Blockchain.

KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ TẠO HÀNH LANG PHÁP LÝ CHO BLOCKCHAIN VIỆT NAM

Phó Giám đốc Trung tâm Chứng thực điện tử Quốc gia Phạm Quốc Hoàn, cho biết chủ trương, chính sách ứng dụng, phát triển công nghệ Blockchain đã được nêu trong các văn bản quan trọng của Đảng, Nhà nước như Nghị quyết số 52-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; Nghị quyết số 50/NQ-CP ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW; Quyết định số 749/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt "Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030"…

Theo ông Hoàn, để tạo cơ sở pháp lý ứng dụng hiệu quả công nghệ này, cần bắt đầu từ tiếp nhận thông tin, xây dựng nhận thức đúng đắn. Ông Hoàn cũng cho rằng vấn đề đặt ra là xây dựng lộ trình, khung khổ phát triển Blockchain quốc gia, trong đó xác định rõ khung pháp lý cho tài sản số, đầu tư tài sản số, việc ứng dụng Blockchain cho các ngành, lĩnh vực và phát triển nguồn nhân lực Blockchain.

Ông Hoàn cũng cho rằng, để triển khai công nghệ mới, cụ thể là Blockchain vào các ngành, lĩnh vực, đặc biệt là khu vực công, cần phải có một lộ trình triển khai để các cấp, các ngành hiểu, nhận thức đúng vấn đề để chuyển đổi; phát triển cộng đồng các doanh nghiệp Blockchain/cộng đồng nhân lực Blockchain có năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế, bắt đầu từ thị trường nội địa.

Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về phát triển Blockchain, bà Pamnella Devolder, Quyền Phó Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, cho biết, tiền kĩ thuật số là ứng dụng được biết đến nhiều nhất của Blockchain nên một số nhà lập pháp Hoa Kỳ nhìn nhận Blockchain với thái độ thận trọng. Dù vậy, theo bà Pamnella Devolder, các quy định tại Mỹ khá rộng mở với tài sản kĩ thuật số, với mục tiêu tận dụng tốt nhất lợi ích mà công nghệ có thể mang lại cho xã hội. Chính sách của Hoa Kỳ đối với Blockchain là khuyến khích đổi mới sáng tạo và đầu tư, không nên tạo ra các rào cản không cần thiết.

Bà Nicole Wyrsch, Đại biện lâm thời Đại sứ quán Thụy Sỹ tại Việt Nam, cho biết Thụy Sĩ là một quốc gia tiền điện tử, ứng dụng công nghệ Blockchain rộng khắp, thu hút cả các doanh nghiệp khởi nghiệp và hàng trăm triệu USD đầu tư. Theo Nicole Wyrsch, một trong các nguyên tắc rất quan trọng tại Thụy Sỹ là đảm bảo các khuôn khổ pháp lý không cản trở hoạt động đổi mới công nghệ và phải thân thiện với hoạt động đổi mới công nghệ, chính vì thế đã giúp cho Thụy Sỹ có được một hệ sinh thái Blockchain rất năng động như hiện nay.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Mạnh Tiến cho biết từ ý kiến của các chuyên gia, diễn giả tại hội thảo, Ủy ban sẽ tiếp tục đóng góp cho các đại biểu Quốc hội những thông tin liên quan đến lĩnh vực này. Theo ông Tiến, quan trọng nhất là hiểu được cách vận hành của cái mới, theo tinh thần là tạo điều kiện để phát triển miễn là điều đó có ích cho đất nước, cho người dân và không vi phạm những điều mà chúng ta cấm. Thông tin thảo luận tại hội thảo cũng sẽ là cơ sở để Ủy ban Đối ngoại tham mưu cho Quốc hội về các chính sách kinh tế đối ngoại, kinh tế số.