Lĩnh vực sản xuất với quy mô khổng lồ của Trung Quốc tăng trưởng trong tháng 2 vừa qua, một diễn biến gây bất ngờ xét tới việc nước này bị Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế quan. Kết quả đó có thể là một dấu hiệu cho thấy sự vững vàng mà nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có được sau loạt biện pháp kích thích mạnh tay mà Bắc Kinh công bố vào mùa thu năm ngoái.

Theo số liệu được Tổng cục Thống kê Trung Quốc (NBS) công bố vào hôm thứ Bảy, chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) chính thức của nước này đạt 50,2 điểm trong tháng 2, so với mức 49,1 điểm trong tháng 1 và mức dự báo 49,9 điểm mà các nhà kinh tế đưa ra trong một cuộc khảo sát của tờ báo Wall Street Journal.

Với chỉ số PMI, 50 điểm là ngưỡng phân chia giữa tăng trưởng và suy giảm. Mức điểm trên ngưỡng này cho thấy sự tăng trưởng và dưới ngưỡng này phản ánh sự suy giảm.

Hồi tháng 2, hoạt động sản xuất của Trung Quốc suy giảm do các nhà máy ngừng hoạt động trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, số liệu mới nhất cho thấy hoạt động của các nhà máy ở nước này đã khởi sắc sau kỳ nghỉ.

“Tôi có cảm giác là nền kinh tế đang ổn định, nhưng vẫn cần phải chờ thêm số liệu thống kê về doanh thu bán lẻ và sản lượng công nghiệp để khẳng định điều này”, nhà kinh tế trưởng Zhiwei Zhang của công ty Pinpoint Asset Management nhận định về số liệu PMI mới nhất của Trung Quốc.

Đầu tháng 2, ông Trump áp thuế quan bổ sung 10% lên toàn bộ hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ. Tuần trước, ông tuyên bố rằng vào ngày thứ Ba tuần này, tức ngày 4/3, Mỹ sẽ tăng gấp đôi thuế quan đối với Trung Quốc lên 20%. Mối đe dọa thuế quan đặt ra thách thức lớn đối với lĩnh vực xuất khẩu của Trung Quốc vốn đang là một điểm sáng hiếm hoi của nền kinh tế đang giảm tốc.

Nhiều nhà sản xuất của Trung Quốc cho rằng họ có thể vẫn ổn với thuế quan 10% mà ông Trump đưa ra hồi đầu tháng 2, nhưng nguy cơ bị áp thuế thêm 10% từ tuần này sẽ nhân đôi khó khăn đúng vào lúc biên lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp Trung Quốc còn rất mỏng.

Trong khi đó, nhiều nhà phân tích cho rằng khó có chuyện Bắc Kinh sẽ sớm tung thêm các biện pháp kích thích kinh tế quy mô lớn, bởi các nhà hoạch định chính sách muốn có thêm thời gian để đánh giá ảnh hưởng của cuộc chiến tranh thương mại 2.0 với Mỹ. Giới phân tích cũng cho rằng những tín hiệu tích cực gần đây của kinh tế Trung Quốc, bao gồm sự tăng trưởng của lĩnh vực sản xuất trong tháng 2 - sẽ giảm bớt tính cấp bách của việc tăng hỗ trợ chính sách cho nền kinh tế trong ngắn hạn.

Quốc hội Trung Quốc sẽ khai mạc kỳ họp thường niên vào ngày thứ Tư tuần này, nơi các nhà lãnh đạo nước này sẽ đưa ra các chủ trương, chính sách và mục tiêu kinh tế quan trọng cho năm 2025, nhưng khả năng có kế hoạch kích thích kinh tế lớn chỉ ở mức thấp.

Cuộc khủng hoảng bất động sản đã kéo dài hơn 5 năm của Trung Quốc đang cho thấy những dấu hiệu của sự ổn dịnh. Doanh thu bán nhà mới của 100 công ty phát triển địa ốc lớn nhất nước này tăng 1,2% trong tháng 2 so với cùng kỳ năm ngoái , đạt 188 tỷ nhân dân tệ, tương đương 25,8 tỷ USD - theo dữ liệu của công ty China Real Estate Information Corp.. Trong tháng 1, doanh thu của các công ty này giảm 3,2%.

Ngân hàng Nomura gần đây nâng dự báo tăng trưởng kinh tế Trung Quốc lên 4,5% từ 4% trên cơ sở một loạt chỉ báo tích cực về sự phục hồi kinh tế. Dù vậy, một báo cáo của Nomura cũng nhấn mạnh những thách thức đang đợi kinh tế Trung Quốc ở phía trước.

“Chúng tôi nhận thấy những thách thức đối với tăng trưởng kinh tế Trung Quốc sẽ gia tăng trong năm nay, khi căng thẳng Mỹ - Trung có thể gia tăng nhanh chóng nếu ông Trump dịch chuyển trọng tâm trở lại Trung Quốc, cũng như hiệu ứng tích cực từ chương trình đổi hàng cũ lấy hàng mới và việc đẩy nhanh các đơn hàng xuất khẩu không còn”, báo cáo viết.

Theo các nhà phân tích của Nomura, việc ông Trump tuyên bố áp thêm thuế quan 10% lên hàng Trung Quốc từ tuần này cho thấy lập trường có vẻ như mềm mỏng hơn dự báo của ông đối với Trung Quốc sẽ không duy trì lâu.

Giới quan sát dự báo mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2025 mà Bắc Kinh công bố trong kỳ họp Quốc hội sắp diễn ra có thể duy trì ở mức “khoảng 5%” đề ra cho năm ngoái. Tuy nhiên, với những thách thức hiện nay, đây có thể sẽ là một mục tiêu tham vọng, đòi hỏi có thêm nhiều sự hỗ trợ từ chính sách để đạt được.

Ngoài ra, tại kỳ họp này, Trung Quốc có thể công bố chi tiết hơn chương trình kích thích kinh tế hiện tại, bao gồm tăng thâm hụt ngân sách và nợ công để thúc đẩy nhu cầu trong nước đang ảm đạm và giải tỏa bớt áp lực giảm phát trong nền kinh tế.

Số liệu công bố ngày thứ Bảy cũng cho thấy chỉ số PMI phi sản xuất của Trung Quốc, bao trùm các hoạt động dịch vụ và xây dựng, tăng nhẹ lên mức 50,4 điểm trong tháng 2, từ mức 50,2 điểm của tháng 1.