Trong bối cảnh chuyển đổi số toàn cầu, thương mại điện tử trở thành phương thức kinh doanh không thể thiếu để các doanh nghiệp, hộ kinh doanh nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và tối ưu hóa hoạt động.

Đặc biệt, với tính chất đặc thù về hình thức giao dịch, mua bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trên nền tảng số là không giới hạn về không gian địa lý, thương mại điện tử giúp doanh nghiệp, hộ kinh doanh tiếp cận khách hàng toàn quốc, thậm chí toàn cầu, với chi phí thấp hơn nhiều so với kênh truyền thống.

Ngày 28/7, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính phối hợp với Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo lấy ý kiến về dự án Luật Thương mại điện tử. Hội thảo do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi và Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng đồng chủ trì, với sự tham gia của đại diện các cơ quan, hiệp hội, chuyên gia, cộng đồng doanh nghiệp…

Ngày 23/7/2025, Chính phủ đã cho ý kiến về dự án Luật tại Phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 7/2025. Dự thảo Luật bao gồm 8 Chương, 50 Điều, bám sát 6 chính sách được Chính phủ thông qua. Dự kiến, dự thảo Luật sẽ hoàn thiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp tháng 9/2025. Luật Thương mại điện tử sẽ được trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV (tháng 10/2025).

Theo đó, căn cứ chủ trương, đường lối của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ, yêu cầu thực tiễn và tiếp thu các ý kiến, dự thảo Luật tập trung vào các quy định các loại hình nền tảng thương mại điện tử và trách nhiệm của các chủ thể tham gia hoạt động thương mại điện tử trên các nền tảng thương mại điện tử, bao gồm nền tảng thương mại điện tử kinh doanh trực tiếp, nền tảng thương mại điện tử trung gian, mạng xã hội hoạt động thương mại điện tử, nền tảng tích hợp đa dịch vụ.

Ngoài ra, còn có quy định về hoạt động bán hàng livestream, tiếp thị liên kết và trách nhiệm của các chủ thể có liên quan; Quy định về hoạt động thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài và trách nhiệm của các chủ thể có liên quan; Quy định về dịch vụ hỗ trợ cho thương mại điện tử và trách nhiệm của các tổ chức cung cấp dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử; Quy định về chính sách hỗ trợ phát triển thương mại điện tử theo hướng xanh, bền vững.

Đồng thời, dự thảo Luật Thương mại điện tử đặt trọng tâm để giải quyết một số vấn đề tồn đọng hiện nay trong công tác quản lý nhà nước về thương mại điện tử như: Kiểm soát, xử lý hàng giả, hàng cấm, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng kém chất lượng lưu thông trên thị trường; kiểm soát nội dung, thông tin tiếp thị, quảng cáo về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cung cấp; định danh người bán, truy vết và xử lý vi phạm; quản lý thuế từ hoạt động thương mại điện tử bao gồm cả thương mại điện tử xuyên biên giới; công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, bảo vệ dữ liệu cá nhân…

Theo đánh giá của các chuyên gia, Luật không chỉ tập trung vấn đề quản lý mà còn giải quyết các vấn đề về kiến tạo và phát triển, đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh trong việc thực hiện hóa các quy định pháp luật bằng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ cụ thể, phù hợp.

Thời gian quan, Bộ Công Thương đã tiến hành xây dựng Dự thảo Luật Thương mại điện tử và đã công bố trên Trang thông tin điện tử của Bộ Công thương ngày 23/6/2025 để lấy ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Hội thảo lấy ý kiến về dự án Luật Thương mại điện tử lắng nghe, trao đổi ý kiến giữa cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra với các bộ, ngành, doanh nghiệp, Hiệp hội và các tổ chức quan tâm để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật Thương mại điện tử.

DOANH SỐ BÁN LẺ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TĂNG 20-30%/NĂM

Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 1568/QĐ-BCT về phê duyệt Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2026 - 2030. Kế hoạch được xây dựng trên tinh thần thương mại điện tử là lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế số, đóng vai trò then chốt trong quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy phát triển bền vững.

Quyết định số 1568 nêu rõ phát triển thương mại điện tử giai đoạn tới được đặt trong mối quan hệ hữu cơ với các chiến lược, chương trình trọng điểm của quốc gia như Chương trình chuyển đổi số, Chiến lược phát triển kinh tế số, xã hội số, các đề án ngành công thương. Mục tiêu tối ưu hóa toàn bộ chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu dùng thông qua các giải pháp công nghệ, đảm bảo cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế, công bằng xã hội và bảo vệ môi trường.

Kế hoạch hướng tới việc nâng cao giá trị và năng lực cạnh tranh của thương mại điện tử Việt Nam, tiếp tục giữ vững vị thế trong nhóm các quốc gia có tốc độ phát triển thương mại điện tử hàng đầu khu vực và thế giới.

Ngoài ra, mục tiêu đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm Việt qua thương mại điện tử cả trong và ngoài nước; thu hẹp khoảng cách phát triển thương mại điện tử giữa các địa phương; phát triển thương mại điện tử theo hướng xanh, tuần hoàn, góp phần xây dựng xã hội công bằng và bền vững.

Cụ thể, đặt mục tiêu 70% dân số trưởng thành tham gia mua sắm trực tuyến; doanh số bán lẻ thương mại điện tử tăng trưởng 20 - 30%/năm, chiếm 20% tổng mức bán lẻ hàng hóa quốc gia; giảm tỷ lệ website vi phạm quyền lợi người tiêu dùng xuống còn 5 - 10%.

Về nâng cao năng lực doanh nghiệp, phấn đấu 70% doanh nghiệp ứng dụng thương mại điện tử, 100% giao dịch có hóa đơn điện tử, 80% giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt, và 60% doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động trên nền tảng thương mại điện tử.

Kế hoạch cũng xác định rõ yêu cầu phát triển đồng đều giữa các vùng. Tỷ trọng giao dịch thương mại điện tử B2C ngoài Hà Nội và TP.HCM đạt 50%; 60% xã và đơn vị hành chính tương đương có thương nhân bán hàng trực tuyến; tận dụng lợi thế từng vùng để phát triển liên kết vùng trong thương mại điện tử.

Đặc biệt, yếu tố phát triển xanh và bền vững được đưa vào như một trụ cột với các chỉ tiêu cụ thể: giảm tỷ lệ bao bì nhựa còn tối đa 45%, nâng tỷ lệ bao bì tái chế lên 50%, ít nhất 40% doanh nghiệp sử dụng năng lượng sạch trong logistics thương mại điện tử và 50% doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn đóng gói xanh.

Về phát triển nguồn nhân lực, mục tiêu đặt ra là 60% cơ sở giáo dục đại học, nghề nghiệp đào tạo ngành liên quan thương mại điện tử, và 1 triệu lượt người tham gia các khóa đào tạo kỹ năng ứng dụng thương mại điện tử, bao gồm doanh nghiệp, cá nhân và cán bộ nhà nước.