Sửa Luật Tổ chức Quốc hội để thực hiện chủ trương sắp xếp và tinh gọn tổ chức bộ máy
Quang Trung
12/02/2025, 14:18
Tiếp tục chương trình Kỳ họp bất thường thứ 9, sáng ngày 12/2, Quốc hội nghe trình bày tờ trình và báo cáo thẩm tra về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội...
Ông Lê Quang Tùng trình bày Tờ trình - Ảnh: Quochoi.vn
Trình bày Tờ trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội, ông Lê Quang Tùng trình bày - Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội - cho biết dự án này nhằm thực hiện chủ trương về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của các cơ quan trong hệ thống chính trị.
Dự án Luật cũng được thực hiện nhằm bảo đảm đồng bộ và thống nhất với việc sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
SỬA ĐỔI, BỔ SUNG 3 NỘI DUNG LỚN
Trên cơ sở mục đích, quan điểm chỉ đạo và kết quả rà soát Luật Tổ chức Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề xuất phạm vi sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức Quốc hội tập trung vào các nội dung cụ thể:
(1) Sửa đổi, bổ sung quy định về Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.
(2) Sửa đổi, bổ sung các quy định về Tổng Thư ký Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
(3) Điều chỉnh một số nội dung có liên quan đến việc phân định thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội với thẩm quyền của Chính phủ và các cơ quan nhà nước khác; đồng thời, kết hợp sửa đổi, bổ sung một số điều, khoản liên quan đến hoạt động của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và đại biểu Quốc hội mà qua tổng kết thực tiễn hoạt động từ năm 2016 đến nay có phát sinh vướng mắc, bất cập.
Với việc xác định phạm vi sửa đổi, bổ sung nêu trên, thực hiện kết luận của cấp có thẩm quyền, sau khi Quốc hội xem xét, ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội, Nghị quyết về việc tổ chức các cơ quan của Quốc hội, Nghị quyết về số thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV (sửa đổi) tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành Nghị quyết quy định nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể và cơ cấu tổ chức của các cơ quan của Quốc hội (bao gồm cả đơn vị chuyên môn giúp việc).
Về việc phân định thẩm quyền của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan trong bộ máy nhà nước: Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung quy định tại Điều 5 của Luật Tổ chức Quốc hội để làm rõ phạm vi những nội dung cần được quy định bằng luật, nghị quyết của Quốc hội và quy định có tính nguyên tắc, định hướng về mức độ chi tiết cần được quy định trong luật. Việc phân định thẩm quyền giữa Quốc hội với các cơ quan nhà nước khác trong từng lĩnh vực cụ thể sẽ được tiếp tục làm rõ, cụ thể hóa trong các luật, nghị quyết điều chỉnh về từng lĩnh vực chuyên ngành.
Sửa đổi, bổ sung quy định về cơ quan của Quốc hội (Chương IV của Luật Tổ chức Quốc hội) theo hướng tiếp tục khẳng định Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội là các cơ quan của Quốc hội; số lượng, tên gọi các Ủy ban do Quốc hội quyết định; quy định các chức năng cơ bản của các cơ quan của Quốc hội tập trung vào 3 nội dung thẩm tra - giám sát - kiến nghị; quy định khái quát về cơ cấu tổ chức, nguyên tắc làm việc của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.
Quốc hội nghe Tờ trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội - Ảnh: Quochoi.vn
Sửa đổi, bổ sung quy định về Tổng Thư ký Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội (các Điều 98, 99, 100 của Luật Tổ chức Quốc hội) phù hợp với Kết luận số 111-KL/TW của Bộ Chính trị như: xác định Tổng Thư ký Quốc hội đồng thời là Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội; không quy định về Phó Tổng Thư ký, Ban Thư ký, về cơ quan của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến hoạt động của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và đại biểu Quốc hội (các điều 12, 13, 30, 39, 48 của Luật Tổ chức Quốc hội) như: việc Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ các chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn; việc đại biểu Quốc hội tham gia làm thành viên và tham gia hoạt động của Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội; trường hợp tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội và thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong xây dựng luật, pháp lệnh, nghị quyết, về kinh phí hoạt động của Quốc hội.
PHÙ HỢP VỚI CHỦ TRƯƠNG, ĐƯỜNG LỐI CỦA ĐẢNG
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban Pháp luật tán thành với sự cần thiết ban hành, phạm vi sửa đổi, bổ sung và các nội dung cơ bản của dự thảo sửa đổi và bổ sung Luật Tổ chức Quốc hội.
"Nội dung của dự thảo Luật phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất với hệ thống pháp luật và tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. Hồ sơ dự án Luật được chuẩn bị nghiêm túc, đầy đủ và đảm bảo chất lượng theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét, quyết định…", ông Tùng cho biết.
Về nội dung phân định thẩm quyền của Quốc hội với thẩm quyền của Chính phủ và các cơ quan trong bộ máy nhà nước (Điều 5), Ủy ban Pháp luật tán thành với việc sửa đổi quy định về làm luật, sửa đổi luật tại Điều 5 của Luật Tổ chức Quốc hội.
Quốc hội nghe Báo cáo thẩm tra về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội - Ảnh: Quochoi.vn
"Ủy ban Pháp luật nhận thấy rằng quy định như trong dự thảo Luật đã cơ bản phân định được thẩm quyền của Quốc hội với Chính phủ và các cơ quan khác trong bộ máy nhà nước, đáp ứng yêu cầu và ý kiến chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị. Dù vậy, có ý kiến đề nghị không nên quy định nội dung này trong Luật Tổ chức Quốc hội vì đây là vấn đề phân định thẩm quyền lập pháp và lập quy giữa Quốc hội với Chính phủ và các cơ quan nhà nước khác, nên cần được quy định trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật cũng đang được Chính phủ trình Quốc hội xem xét, sửa đổi tại kỳ họp bất thường lần thứ 9 này", ông Tùng cho biết.
Về Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội (các điều 66, 67 và 68a), Ủy ban Pháp luật tán thành việc dự thảo Luật chỉ quy định chung về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; còn việc thành lập từng Ủy ban cụ thể thì do Quốc hội quyết định căn cứ vào chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy nhà nước trong từng thời kỳ nhằm bảo đảm tính ổn định, lâu dài của Luật.
Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị tiếp tục kế thừa cách quy định của Luật Tổ chức Quốc hội hiện hành theo hướng Luật xác định rõ số lượng, tên gọi của các Ủy ban của Quốc hội và giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định cụ thể nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và ban hành Quy chế làm việc mẫu của các cơ quan của Quốc hội. Theo phương án này thì Quốc hội không phải ban hành Nghị quyết về việc tổ chức các cơ quan của Quốc hội.
Về Tổng Thư ký Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội (Điều 99), Ủy ban Pháp luật tán thành việc sửa đổi, bổ sung quy định về Tổng Thư ký Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội như dự thảo Luật. Việc không quy định về Phó Tổng Thư ký, Ban Thư ký và cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong Luật Tổ chức Quốc hội là nhằm thể chế hóa chủ trương về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy nhà nước tại Kết luận số 111-KL/TW của Bộ Chính trị.
Về thẩm quyền của Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực Ủy ban của Quốc hội (Điều 86), Đa số ý kiến Ủy ban Pháp luật tán thành với việc không quy định về Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực Ủy ban của Quốc hội trong Luật Tổ chức Quốc hội mà quy định nội dung này trong Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị Luật Tổ chức Quốc hội cần quy định một số thẩm quyền cụ thể của Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực Ủy ban của Quốc hội để làm cơ sở pháp lý cho việc quy định chức năng, nhiệm vụ cụ thể của các cơ quan này trong các luật khác hoặc trong văn bản của Ủy ban Thường vụ Quốc hội...
Song song với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội, cũng nhằm thực hiện chủ trương về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy chính trị, chiều ngày 12/2, Quốc hội sẽ nghe tờ trình và thẩm tra về Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) và dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật sẽ được thảo luận tại hội trường vào chiều mai (13/2).
Tại kỳ họp bất thường này, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 4 dự án luật trên, cùng với 5 dự thảo nghị quyết để thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy của Quốc hội, Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.
Trình Quốc hội điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng năm 2025 đạt 8% trở lên
Thủ đô ngàn năm văn hiến đã khắc sâu trong lịch sử dân tộc như một biểu tượng thiêng liêng của ý chí độc lập, tự do và khát vọng hòa bình, đồng thời là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa, trí tuệ, bản lĩnh và khí phách của dân tộc Việt Nam...
Việt Nam và Bhutan: Hợp tác Đối tác Chiến lược Hướng tới Tương Lai bền vững
Mối quan hệ song phương giữa Việt Nam và Bhutan ngày càng được khẳng định qua chuyến thăm của Quốc vương Bhutan Jigme Khesar Namgyel Wangchuck và Hoàng hậu đến Việt Nam..
Bão số 5 Kajiki hướng vào đất liền, các tỉnh Bắc Trung Bộ khẩn trương ứng phó
Chiều 22/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, chủ trì cuộc họp trực tiếp và trực tuyến với các địa phương ven biển từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế để bàn giải pháp ứng phó áp thấp nhiệt đới có thể mạnh lên thành bão số 5 – Kajiki.
Triển lãm Thành tựu đất nước mở cửa cho Nhân dân tham quan từ ngày 28/8
Triển lãm Thành tựu đất nước với chủ đề 80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc, sẽ giới thiệu, trưng bày những thành tựu nổi bật của đất nước trong 80 năm xây dựng và phát triển trên các lĩnh vực. Triển lãm sẽ mở cửa cho Nhân dân vào tham quan từ ngày 28/8 tới đây...
Quốc vương Bhutan và Hoàng hậu kết thúc chuyến thăm tới Việt Nam
Quốc vương Bhutan Jigme Khesar Namgyel Wangchuck bày tỏ vui mừng lần đầu tiên sang thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam, nhấn mạnh Bhutan coi Việt Nam là một trong những đối tác ưu tiên hàng đầu ở khu vực Đông Nam Á, mong muốn tăng cường hợp tác nhiều mặt, chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: