Ngày 19/3/2024, tại Hà Nội, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công có buổi tiếp ông Bakhtiyor Saidov, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Uzbekistan đang thăm chính thức Việt Nam.

Tháp tùng Bộ trưởng Bakhtiyor Saidov là đoàn công tác gồm 30 quan chức cấp cao chính phủ Uzbekistan cùng hơn 40 lãnh đạo các Hiệp hội doanh nghiệp, các công ty tập đoàn lớn của Uzbekistan kinh doanh sản xuất trong các lĩnh vực: nông nghiệp, máy móc nông nghiệp, chăn nuôi, nông sản, thực phẩm, dệt may, dược phẩm, du lịch lữ hành, điện tử, thương mại…

QUAN HỆ THƯƠNG MẠI CÒN KHIÊM TỐN

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, năm 2023, trao đổi thương mại giữa hai Việt Nam và Uzbekistan đạt 160 triệu USD, tăng 32% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó xuất khẩu của Việt Nam đạt 73,5 triệu USD (tăng 63,1%), nhập khẩu đạt 86,2 triệu USD (tăng 13,5%).

Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Uzbekistan bao gồm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, gỗ và các sản phẩm gỗ, chất dẻo nguyên liệu...

Việt Nam nhập khẩu từ Uzbekistan các sản phẩm: nguyên phụ liệu dệt, may, da giày, chất dẻo nguyên liệu, phân bón các loại...

Hiện chỉ có các doanh nghiệp Việt Nam hoạt động nhỏ lẻ trong lĩnh vực nhà hàng, nuôi trồng nông thủy sản, chưa có dự án đầu tư nào vào lãnh thổ của nhau.

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Phạm Tấn Công cho rằng mặc dù Việt Nam và Uzbekistan đã thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1992 và giữa hai nước đã ký kết Hiệp định về hợp tác kinh tế thương mại từ năm 1994, nhưng xét về tổng thể quan hệ kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Uzbekistan hiện vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng.

Trên thực tế, hai nước còn rất nhiều dư địa để hợp tác. Uzbekistan là nước có thế mạnh về ngành bông, xuất khẩu bông của Uzbekistan đứng thứ ba thế giới. Uzbekistan cũng là nước sản xuất vàng, khí tự nhiên, hóa chất và máy móc quan trọng ở Trung Á.

Trong khi đó, Việt Nam cần nhập khẩu số lượng lớn bông để phục vụ cho ngành dệt may trong nước. Hơn thế nữa, Việt Nam có rất nhiều sản phẩm công nghiệp, các mặt hàng tiêu dùng cũng như các mặt hàng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam như chè, cà phê, thủy hải sản... cũng có thể đáp ứng nhu cầu nhập khẩu của nước bạn.

Bên cạnh đó, Việt Nam có kinh nghiệm về chuyển đổi mô hình kinh tế và đã đạt được những thành công. Đây cũng là một nhân tố cho thấy hai nền kinh tế, mà cụ thể là  cộng đồng doanh nghiệp hai nước có động lực trong việc hợp tác cùng phát triển.

Ông Bakhtiyor Saidov, Bộ trưởng Bộ ngoại giao Uzbekistan đánh giá, Việt Nam là đối tác quan trọng của Uzbekistan ở khu vực Đông Nam Á, là ngôi sao đang lên trong kinh doanh quốc tế. Không phải tự nhiên mà hơn 400 công ty EU coi Việt Nam là địa điểm tuyệt vời để đầu tư.

“Chúng tôi nhận thấy Chính phủ Việt Nam đang quyết tâm đẩy mạnh hợp tác với Uzbekistan bằng nhiều cách. 5 năm gần đây, kim ngạch thương mại hai nước tăng gấp 2,5 lần. Uzbekistan đã có hơn 20 doanh nghiệp đầu tư vào Việt Nam, nhưng chưa tương xứng với tiềm năng to lớn của hai đất nước, còn nhiều đất để dụng võ. Chúng ta đã bỏ lỡ nhiều cơ hội, đến lúc cần nâng cao hợp tác hai bên”, ông Bakhtiyor Saidov đề nghị.

CÁNH CỬA HỢP TÁC LUÔN MỞ

Theo Chủ tịch VCCI, năm 2008, VCCI đã ký thỏa thuận hợp tác với Phòng Thương mại Uzbekistan. Tuy nhiên, hai bên đều thừa nhận cho đến nay hợp tác chưa nhiều và chưa đạt hiệu quả như kỳ vọng. Hiện hai bên đang xúc tiến thành lập Hội đồng doanh nghiệp Việt Nam – Uzbekistan trong thời gian tới nhằm thúc đẩy hơn nữa các hoạt động hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp hai bên.

“Tôi và Ngài Bộ trưởng vừa có buổi làm việc, trao đổi về các cơ chế nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ thương mại và đầu tư giữa hai nước, đặc biệt là các phương thức cụ thể trong hợp tác giữa VCCI và Phòng Thương mại và Công nghiệp Uzbekistan để hỗ trợ công đồng doanh nghiệp tận dụng các cơ hội kinh doanh và đầu tư của mỗi bên”, ông Công thông tin.

Ông Bakhtiyor Saidov chia sẻ, Uzbekistan là đất nước giàu có, nhiều khoáng sản… Từ 2017, Uzbekistan đã mở cửa ra thế giới, mỗi ngày, mỗi giờ Chính phủ Uzbekistan đều nỗ lực tạo môi trường thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp đầu tư.

“Tôi tin chắc doanh nghiệp Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội, có thể tìm được cho mình chỗ đứng ở Uzbekistan trong các lĩnh vực năng lượng, chế tạo máy, hoá chất, công nghiệp thực phẩm, chế biến gỗ… “, ông Bakhtiyor Saidov tin tưởng.

Uzbekistan có nhiều mặt hàng tiêu dùng giới thiệu cho thị trường đang ngày càng phát triển gần 100 triệu người dân Việt Nam. Uzbekistan sẵn sàng giới thiệu doanh nghiệp Việt Nam đến với toàn bộ thị trường Trung Á đang có nhiều tiềm năng phát triển. Uzbekistan sẵn sàng phát triển các ngành công nghiệp với Việt Nam như thiết bị công nghiệp, nông nghiệp, kim loại… “Cánh cửa hợp tác chúng tôi luôn mở để đón nhận các doanh nghiệp Việt Nam”, ông Bakhtiyor Saidov khẳng định.

Ngài Bộ trưởng Uzbekistan cho biết nước này nỗ lực hỗ trợ thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam vào kinh doanh tại đây, như: Chính phủ Uzbekistan đang có chính sách mở cửa, loại bỏ nhiều rào cản với doanh nghiệp, những cải cách đã mang lại kết quả nhìn thấy.

Những năm gần đây Uzbekistan cấp hơn 200 giấy phép kinh doanh, nhiều sắc thuế giảm còn ½, VAT giảm từ 15% xuống còn 9%... Uzbekistan giảm bớt vai trò của nhà nước trong nền kinh tế, 1.200 doanh nghiệp nhà nước được quốc hữu hoá trong thời gian qua, từ nay đến 2026 số doanh nghiệp nhà nước sẽ giảm còn 1/3. Các lĩnh vực năng lượng, giao thông, y tế, giáo dục… được triển khai theo hình thức công – tư. Nền tảng pháp lý được chuẩn bị mở rộng để hỗ trợ doanh nghiệp…

Đặc biệt, Bộ trưởng Ngoài giao Uzbekistan thông tin, tháng 5/2024 sẽ mở đường chuyến bay thẳng từ Uzbekistan sang Việt Nam để tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp hai nước làm ăn.